گروه سیاسی: حضور یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در سنای آمریکا برای بررسی اقدامات آژانس براساس برجام، به غیر از رضا نجفی، نماینده ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، واکنش بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشورمان را نیز به دنبال داشته است. براساس بیانیهای که آژانس بینالمللی انرژی اتمی منتشر کرده، آمانو دعوت باب کورکر و بن کاردین 2 سناتور آمریکایی برای حضور در سنا و توضیح درباره اقدامات آژانس در برجام را پذیرفته است و بر این اساس او چهارشنبه همین هفته در سنا حاضر خواهد شد. حضور مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در سنای آمریکا برای توضیح درباره توافقات آژانس با ایران یک اتفاق تقریبا نادر است و از همین رو باعث نگرانیهایی در ایران شد. رضا نجفی، نماینده ایران در آژانس بلافاصله به این حضور آمانو واکنش نشان داد و گفت امیدوار است آمانو نسبت به مفاد محرمانه توافق با ایران پایبند باشد. او البته درباره حضور مدیرکل آژانس در سنای آمریکا هم گفت با این اقدام، قاعدتا آمانو باید دعوت مجالس سایر کشورها برای توضیح درباره مفاد توافق را نیز بپذیرد! اما واکنش رضا نجفی، تنها واکنش سازمان انرژی اتمی ایران به حضور آمانو در سنای آمریکا نبود. روز گذشته بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی نیز به اقدام آمانو در پذیرفتن دعوت سنا واکنش نشان داد و گفت: براساس ماده 10 توافق ایران و آژانس آمانو باید نگرانیهای امنیتی ایران را در اینباره در نظر بگیرد.
او همچنین گفت: انتظار میرود آمانو استقلال آژانس بینالمللی انرژی اتمی را حفظ کند. بهروز کمالوندی در خبرگزاری صدا و سیما در پاسخ به پرسشی درباره تصمیم آمانو برای تبیین توافق محرمانه ایران و آژانس در کنگره آمریکا گفت: صرفنظر از تصمیم مدیرکل آژانس برای اینکه به کجا سفر میکند آنچه برای ما اهمیت دارد، استقلال و بیطرفی آژانس است و مدیرکل ضامن استقلال و بیطرفی این نهاد بینالمللی محسوب میشود. وی افزود: بر این اساس رفتار، اقدامات و اظهارات مدیرکل آژانس در برداشت کشورها از استقلال این نهاد بینالمللی تأثیرگذار است و آنچه برای ما اهمیت دارد این است که آژانس مستقل است یا نه که این به اظهارات و اقدامات مدیرکل این نهاد بستگی دارد. کمالوندی با اشاره به محتوای توافق اخیر ایران و آژانس گفت: این توافق در ادامه بیانیه تهران برای همکاری گام به گام تهران و آژانس میان آقایان صالحی و آمانو انجام شد که هدف آن روشن شدن موضوعات گذشته و حال و پایان دادن به روند طولانی سوالات آژانس یک بار برای همیشه بود. وی افزود: براساس این توافق، مقرر شد آژانس همه سوالاتش را در یک بازه زمانی کوتاه مطرح و پاسخهای ایران را دریافت کند که به این منظور توافقی در 10 بند در وین امضا شد؛ توافقی که مهمترین ویژگیاش داشتن بازه زمانی برای دو طرف است به نحوی که از طرف ما تا 15 آگوست/ 24 مرداد پاسخها درباره سوالات آژانس ارائه شود و آژانس هم با بررسی سوالات احتمالی بعدی در نهایت تا 15 دسامبر قبل از پایان سال میلادی جاری کارش را در رابطه با بررسی موضوعات گذشته ایران به پایان برساند. سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: تأکید ما در تمام مذاکرات با آژانس، حفظ ملاحظات و نگرانیهای کشورمان در رابطه با محرمانه ماندن اطلاعات و چگونگی ترتیبات توافق شده با این نهاد بینالمللی است که اخیراً نیز پس از شنیدن مطالبی در کنگره آمریکا، نماینده دائم کشورمان در آژانس طی یادداشتی بر این موضوع تأکید کرد. کمالوندی افزود: انتظار داریم طبق اساسنامه آژانس و موافقتنامه پادمان، ملاحظات امنیتی کشورمان مد نظر قرار گیرد، همچنان که در بند 10 توافق اخیر، میان دو طرف موافقت شده است در این چارچوب ملاحظات امنیتی و نگرانیهای ایران مدنظر قرار گیرد. معاون سازمان انرژی اتمی تصریح کرد: شاید به صورت معمول نیاز به درج این عبارت در توافقات نباشد زیرا در اساسنامه و موافقتنامه پادمان، آژانس به حفظ اطلاعات طبقهبندی کشورها موظف شده است اما به علت نگرانیهای مشروعی که جمهوری اسلامی ایران طبق تجربیات گذشته دارد در بند دهم موافقتنامه اخیر بر این مساله تأکید شده است. کمالوندی گفت: ما از طریق خبرگزاریها و سایت آژانس بینالمللی انرژی اتمی از تصمیم آمانو برای سفر به آمریکا و حضور در کنگره مطلع شدیم اما آنچه سخنگوی سازمان انرژی اتمی از آن تحت عنوان نگرانیهای امنیتی مندرج در بند 10 نقشه راه یاد کرده، پیشتر توسط علیاکبر صالحی با عنوان محرمانه ماندن شیوه بازرسیها مطرح شده بود. صالحی در یک برنامه زنده تلویزیونی گفت مفاد توافق با آژانس محرمانه نیست اما براساس توافق طرفین، نحوه بازرسیها باید محرمانه بماند.
دلواپسی برای امانتداری آمانو البته در حالی است که مارک تونر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا خبر داده است وندی شرمن روز پنجشنبه هفته گذشته جلسهای محرمانه در سنا داشته و درباره «نحوه» بازرسیهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی به سناتورها توضیح داده است!
بدعهدی آمانو یعنی نقض برجام!
انتظار امانتداری از آژانس بینالمللی انرژی اتمی اگرچه مبتنی بر قانون پادمان است اما رفتار آژانس طی دورههای مختلف همکاری ایران، غیرصادقانه بوده و این موضوعی است که نماینده ایران در آژانس نیز بارها به آن اشاره کرده است. با این حال با توجه به اینکه سند همکاری جدید ایران و آژانس یا همان نقشه راه، در واقع سند ضمیمه برجام است؛ قطعا نقض تعهدات آن توسط مدیرکل، به معنای نقض برجام است! فتحالله حسینی، نماینده مردم قصر شیرین و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به حضور آمانو در «سنا» ی آمریکا، به تسنیم گفت: برخی میگویند ایران و آژانس توافق محرمانهای باهم دارند باید درباره آن روشنگری و شفافسازی شود. وی با بیان اینکه، اگر توافقی بین ایران و آژانس باشد، باید بین ایران و این نهاد محفوظ بماند، تاکید کرد: هرگونه تخلف آژانس از آنچه بین ایران و این نهاد بوده، میتواند اعتبار توافق وین را خدشهدار و از اساس آن را فاقد اعتبار بینالمللی کند چرا که ما نمیتوانیم بپذیریم غربیها تنها به بخشی از جمعبندی مذاکرات تن داده و بخش دیگر را نقض کنند. حسینی تصریح کرد: آژانس نماینده آمریکا نیست بلکه یک نهاد بینالمللی است که باید از اعتبار خود دفاع کند، اگر قرار باشد آژانس در بحث مذاکرات ایران با 1+5 یک طرف دعوا باشد دیگر نمیتواند بهعنوان نهاد بیطرف وارد شود. آقای آمانو اگر بخواهد به جای پرداختن به وظایف خود، نماینده آمریکا باشد دیگر نمیتواند بهعنوان مدیرکل آژانس فعالیت کند چرا که در اینصورت هیچ اعتباری برای فعالیت در آژانس نخواهد داشت. عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تاکید کرد: اگر قرار باشد آقای آمانو در دیدار با نمایندگان آمریکا، از توافق محرمانه ایران و آژانس سخن بگوید و این توافق را برای آنها تشریح کند، این اقدام مصداق نقض توافق وین خواهد بود.
صالحی گفت موضوع محرمانهای وجود ندارد!
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت علیاکبر صالحی درباره حضور آمانو در کمیته سیاست خارجی سنا معتقد است موضوع محرمانهای وجود ندارد که آمانو آن را در سنا فاش کند! محمدحسن آصفری درباره گزارش آمانو از توافق ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در کمیته روابط خارجی سنای آمریکا گفت: وقتی صحت این خبر را از آقای صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی جویا شدیم، وی به ما اعلام کرد توافق محرمانهای بین ایران و آژانس وجود ندارد که آمانو بخواهد سناتورهای کنگره را از آن مطلع کند در حالی که گویا وضعیت طور دیگری است. وی افزود: توقع از اعضای تیم مذاکرهکننده ایران و سازمان انرژی اتمی این است که تمام مسائل و توافقات محرمانه و غیرمحرمانه را به نمایندگان مجلس شورای اسلامی اطلاع دهند، چرا که زمانه محرمانه بودن مفاد مذاکرات در عرصه بینالملل تمام شده است. آصفری اظهار داشت: توقع از تیم مذاکرهکننده ایران این است که همه نمایندگان ملت در مجلس شورای اسلامی را به دلیل حساسیت توافق برجام در جریان امور قرار دهند تا همه مسائل ریز و درشت مذاکرات و توافقات برای تصمیمگیری بهتر دانسته شود. نماینده مردم اراک، خنداب و کمیجان در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: نباید موضوعات پنهان در توافقات زیر میز نگه داشته شود، در صورتی که توافقات با آژانس و 1+5 محرمانه باقی بماند روزی افشا شده و همه چیز برای همگان روشن خواهد شد مانند اظهارات آمانو در شورای روابط خارجی سنای آمریکا. عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری درباره عدم صداقت، عدم امانتداری و عدم اطمینان جمهوری اسلامی ایران به آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت: این موضوع نشانه هوشمندی رهبری گرانقدر انقلاب است، زیرا آژانس هماکنون به نهادی برای اجرای سیاستهای منفعتطلبانه آمریکا در عرصه بینالملل تبدیل شده است. آصفری افزود: آژانس بینالمللی انرژی اتمی اگر میخواهد صداقت خود را نشان دهد باید همانگونه که کنگره آمریکا را در جریان توافق با ایران قرار داد با حضور در مجلس شورای اسلامی نمایندگان ملت ایران را نیز از توافق مطلع کند. وی اظهار داشت: متاسفانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی با رفتارهای خود گروه 1+5 را به گروه 2+5 علیه ایران تبدیل کرده، لذا این نهاد بینالمللی اگر بنای بر شفافسازی توافقات بینالمللی دارد حضور و اظهارنظر آمانو در مجلس شورای اسلامی هم نوعی شفافسازی به حساب میآید. عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در پایان خاطرنشان کرد: آژانس بینالمللی انرژی اتمی و مدیرکل آن به دلیل گرایش به نهادهای اطلاعاتی- امنیتی غربی و صهیونیستی نشان داده نمیتواند قاضی خوبی برای توافق برجام باشد.