مقامات رسمی آمریکا و ترکیه از توافق 2 کشور درباره طرح کلی آنچه عملا یک «منطقه امن» در امتداد مرز ترکیه و سوریه خواهد بود، خبر دادند. انتظار می‌رود مفاد این توافق به طور چشمگیری دامنه و سرعت جنگ هوایی تحت رهبری آمریکا ضدداعش را در شمال سوریه افزایش دهد. این توافق شامل طرحی است که داعش را از ناحیه‌ای به مساحت 68 مایل در غرب رودخانه فرات بیرون می‌راند و تا استان حلب ادامه می‌یابد که متعاقبا تحت کنترل جناح مخالف سوریه قرار می‌گیرد. چنانچه این طرح به طور کامل اجرا شود، هواپیماهای آمریکایی نیز در نزدیکی پایگاه‌ها، هواپیماها و سامانه‌های دفاع هوایی دولت سوریه قرار می‌گیرند که مستقیما به نفع شورشیان در جنگ با «بشار اسد» رئیس‌جمهور سوریه خواهد بود.
عملیات در ناحیه مورد نظر درخواست‌های درازمدت ترکیه را برای ایجاد یک منطقه وسیع پرواز ممنوع محقق نمی‌کند اما این ناحیه در نهایت به مامنی برای حدود 2میلیون غیرنظامی سوری تبدیل می‌شود که به سوی ترکیه متواری شده‌اند.
اولین بار که ترکیه از موافقت با استفاده هواپیماهای نظامی آمریکا از پایگاه اینجرلیک خبر داد، طرح چنین توافقی مطرح شد. جت‌های ترکیه ماموریت‌هایی در شمال سوریه را آغاز کرده‌اند.
به گفته مقامات رسمی- که خواستند نامشان فاش نشود- جزئیات بیشتر این توافق از جمله ترکیب نیروهای مخالف سوری برای حفظ ناحیه حفاظت‌شده هنوز در دست بررسی است.
وزیر خارجه ترکیه به گزارشگران گفته بود با پاکسازی نواحی شمال سوریه از تهدید داعش طبیعتا مناطق امن شکل خواهد گرفت و آوارگان می‌توانند در آن نواحی امن جای گیرند.
مقامات آمریکایی بدون هیچ بحثی درباره این اظهارات گفتند پوشش هوایی آمریکا و نیروهای ائتلاف عملا به طور مرتب در جایی که اهداف داعش مستقر است، وجود خواهد داشت اما آمریکا آن ناحیه- حدود 40 مایلی عمق سوریه در امتداد 68 مایل از منطقه مرزی- را رسما ناحیه حفاظت‌شده اعلام نمی‌کند.
یک مقام عالیرتبه دولت اوباما- که خواست نامش فاش نشود- گفت: «هر تلاش نظامی مشترکی» با ترکیه «اعمال یک منطقه پرواز ممنوع را شامل نخواهد شد».
وی در بیانیه‌ای افزود: «مذاکرات ما با ترکیه به همکاری برای حمایت از شرکای زمینی‌مان در شمال سوریه در مقابله با داعش مربوط می‌شود. هدف ایجاد یک منطقه عاری از داعش و تضمین امنیت و ثبات وسیع‌تر در امتداد مرز ترکیه با سوریه است».
دولت اوباما مدت‌هاست در برابر ایجاد مناطق امن در سوریه، تحت حمایت نیروی هوایی آمریکا و ائتلاف، مقاومت کرده و گفته است عملیات هوایی آن فقط داعش را هدف قرار می‌دهد. پنتاگون معتقد است هدف قرار دادن مناطق غرب سوریه در نزدیکی مناطقی که دولت سوریه با گروههای متعدد شبه‌نظامی و شورشی در جنگ است، می‌تواند به فعال شدن سامانه دفاع هوایی سوریه بینجامد که در آن ناحیه متمرکز است. ترکیه قبلا با استفاده از پایگاه اینجرلیک برای حملات هوایی آمریکا مخالفت و آن را به موافقت آمریکا با ایجاد یک منطقه مرزی حفاظت‌شده مشروط کرده بود.
اما از اواخر سال گذشته که این مساله برای اولین بار رسما مطرح شد، برخی ابعاد جنگ برای هر 2 دولت تغییر کرده است.
معلوم نیست آیا دولت اوباما به دولت سوریه درباره عملیات جدیدش در شمال غرب این کشور اطلاع داده است یا نه. دولت آمریکا به طور غیرمستقیم به اسد هشدار داده است در حملات هوایی آن ضدداعش که ماه سپتامبر در شمال، مرکز و شرق سوریه آغاز شد، مداخله نکند اما آن حملات مشکلی قلمداد نمی‌شود چون دولت سوریه در اصل آن نواحی را به شبه‌نظامیان واگذار کرده بود و عملیات چندانی در آنجا انجام نداده است.
طبق طرح توافق‌شده، به محض پاکسازی آن ناحیه کنترل آن به گروههای شورشی سوری میانه‌رو که هنوز مشخص نشده‌اند، واگذار می‌شود. آمریکا و ترکیه تفاسیر متفاوتی از گروههای «میانه‌رو» دارند.
متعاقبا غیرنظامیان آواره می‌توانند در آن ناحیه پناه گیرند که تا حد زیادی هدف ترکیه را برای کاستن از مشکل آوارگان در ترکیه محقق می‌کند.
بیرون راندن داعش از ناحیه مورد نظر یک ضربه راهبردی مهم به این گروه خواهد بود و این شبه‌نظامیان را از آخرین نقاط دسترسی‌شان به جهان خارج محروم می‌کند.
این توافق همچنین روند تحولات در سایر بخش‌های شمال سوریه را به شیوه‌ای تحت تاثیر قرار خواهد داد که به نفع ترکیه خواهد بود. ترکیه همواره نگران سود بردن کردهای سوریه از حملات هوایی آمریکا در شرق فرات بوده است. رئیس گروه کردی که از حملات هوایی آمریکا سود برده است، ابراز نگرانی کرد طرح ایجاد منطقه امن در نهایت منجر به ورود نیروهای ترکیه به آن ناحیه شود.
واشنگتن‌پست