عبدالباری عطوان*: 10 روز پیش دوست فرزندم با من تماس گرفت و درباره سفر تفریحی یک هفتهای به استانبول از من راهنمایی خواست. در پی گزارشهای اخیر درباره احتمال درگیر شدن ترکیه در جنگ منطقهای ضد گروه تروریستی «داعش» و «حزب کارگران کردستان»، وی در این اندیشه بود که سفر خود به این شهر را لغو کند. من به او توصیه کردم که به این سفر برود، چرا که اگر قرار باشد جنگی هم صورت بگیرد در مرزهای ترکیه با سوریه و در مناطق جنوبشرق که اکثریت آنها را کردها تشکیل میدهند روی خواهد داد و من بهخوبی این موضوع را میدانستم که یک انفجار باعث آشوب نخواهد شد. او به توصیه من گوش داد و به استانبول سفر کرد اما
2 روز پس از بازگشت وی به لندن، چندین انفجار ترکیه را لرزاند. در یکی از این انفجارها کنسولگری آمریکا در استانبول هدف قرار گرفت اگر چه این انفجار هیچ تلفاتی نداشت. انفجار دوم نیز در همان شهر و در منطقهای دیگر روی داد که طی آن 3 پلیس و 7 غیرنظامی مجروح شدند. اما حادثه سوم در پی انفجار خودروی بمبگذاری شده در شهر سیرناک روی داد که در این انفجار 4 پلیس کشته شدند. تردیدی وجود ندارد که عملیات تروریستی خطر بزرگی است که امنیت و استقرار ترکیه را تهدید میکند اما خطر بزرگتر احساس خطر توسط 35 میلیون توریستی است که سالانه به ترکیه سفر میکنند و حدود 30 میلیارد دلار در این کشور که آن را امن میدانند هزینه میکنند که با این شرایط به دنبال مکان دیگری خواهند گشت، همانطور که این حادثه در تونس و پس از انفجارهای ماه گذشته در شهر سوسه روی داد که طی آن 38 گردشگر خارجی کشته شدند که 30 نفر آنها انگلیسی بودند. بخش عمدهای از گزارشها تاکید دارد که نیروهای ارتش ترکیه خود را برای حمله گسترده علیه داعش در ریفشمالی حلب آماده میکنند و مولود چاوشاوغلو، وزیر خارجه ترکیه نیز اعلام کرده بود کشورش عملیات نظامی گستردهای را در این چارچوب تنظیم خواهد کرد. این عملیات با همکاری آمریکا انجام خواهد شد و به همین دلیل است که گروه جبهه النصره و عناصر تروریستی داعش مواضع و پایگاههای خود را تخلیه کرده و به سوی داخل مناطق حلب عقبنشینی کردند تا خود را برای حمله احتمالی آماده کنند. همه نشانهها حاکی از این است که توافقی میان آمریکا و ترکیه حاصل شده که طی آن آمریکا دستان ترکیه را برای انجام حملهای بیرحمانه علیه حزب کارگران کردستان و شاخههایش در سوریه باز گذاشته و در مقابل ترکیه و ارتش این کشور با جدیت تمام در جنگ علیه داعش مشارکت کرده و اجازه ایجاد منطقه یا مناطق پرواز ممنوعی در شمالغرب سوریه به عمق 50 مایل و طول تقریبی 100 مایل را به دست خواهد آورد. 6 جنگنده آمریکایی از مجموع 30 جنگنده اف-16 به پایگاه اینجرلیک در جنوبشرق ترکیه برای انجام این حمله گسترده رسیدهاند و انتظار میرود این حمله طی 3 هفته آینده و چهبسا در پایان ماه آگوست که فصل سفر به ترکیه به پایان خود میرسد آغاز شود. انفجارهایی که کنسولگری آمریکا و یکی از مناطق ترکیه و شهر سیرناک را هدف قرار داد پیامهای هشداردهندهای به همراه داشت و اگر چه ترکیه حزب کارگران کردستان یا حزب ملی چپگرا را متهم به انجام این عملیات کرد اما بعید نیست که عناصر وابسته به داعش در پشت این حمله قرار داشته باشند. در واقع آمریکا همپیمانان کرد خود را در راستای وارد کردن ترکیه به جنگ علیه داعش فروخت و این اولین باری نیست که آمریکا همپیمانان خود را در راستای منافعش میفروشد. اجازه دهید خرید و فروش را کنار بگذاریم و روی موضوع بسیار مهمتری تمرکز کنیم و آن موفق شدن آمریکا در وارد کردن ترکیه به جنگ علیه همپیمانان تندرو سابق خود یعنی داعش است که در این صورت ترکیه وارد جنگ منطقهای خونباری خواهد شد که سالها به طول خواهد انجامید و نتایج آن نیز تضمین نشده است. در صورتی که دوست فرزندم سوال مشابهی را در پایان ماه آگوست از من بپرسد در پاسخ به این سوال تردید خواهم کرد و در صورتی که برای پاسخ دادن اصرار کند شاید سفر به ترکیه را به وی توصیه نکنم.
*تحلیلگر برجسته مسائل منطقهای
تعلیق کنسولگری آمریکا در استانبول
واشنگتن از تعلیق فعالیت کنسولگریاش در استانبول خبر داد. «جبهه انقلابی آزادیبخش خلق» که از گروههای افراطی چپگرای غیر قانونی در ترکیه محسوب میشود با انتشار بیانیهای در وبسایت خود اعلام کرد حمله روز دوشنبه به کنسولگری آمریکا در استانبول را یکی از زنان این سازمان انجام داده است. در این بیانیه از فردی مهاجم با نام «خدیجه عاشیک» یاد میکند و میگوید وی پس از دستگیری از آنجا که مورد اصابت گلوله پلیس قرار گرفته بود به بیمارستان منتقل شد. به نوشته رسانههای ترکیهای، «خدیجه عاشیک» ۵۱ ساله که نام سازمانی او «هولیا» است، ماه گذشته از زندان استانبول آزاد شده بود. «جبهه انقلابی آزادیبخش خلق» خود را گروهی ضدآمریکایی معرفی کرده و در بیانیه خود نیز از ایالات متحده به عنوان «دشمن اصلی مردم خاورمیانه و جهان» نام برده است. بیانیه این گروه میافزاید: «مبارزه ما ادامه دارد تا زمانی که امپریالیسم و همدستان او کشور ما را ترک کنند و تمام کشورمان پاک از وجود پایگاههای آمریکایی بشود». این گروه مسؤولیت حمله انتحاری سال ۲۰۱۳ به سفارت آمریکا در آنکارا را نیز پذیرفته است که به کشته شدن یک مامور امنیتی انجامید.