گروه بینالملل: در حالی که عربستان به همراه معدودی از رژیمهای مرتجع عربی از جمله امارات از ۲۶ مارس گذشته به ادعای بازگرداندن مشروعیت به یمن و سرکوب پیشرویهای انصارالله در مناطق مختلف این کشور، تجاوز نظامی به یمن را آغاز کردهاند ولی جاهطلبیهای سعودیها و اماراتیها در این کشور جنگزده، آنها را وارد کشمکشهای خونینی بر سر تقسیم نفوذ در یمن کرده است. روزنامه لبنانی الاخبار در گزارشی در اینباره نوشت یکی از دلایلی که یمن همواره با صفت خوشبخت به کار میرود، این است که هم بر دریای سرخ و هم بحر العرب مشرف است، به گونهای که «بهشت جاویدان» بین این دو قرار گرفته و این موقعیت منحصر به فرد امتیازات اقتصادی زیادی را برای یمن به ارمغان آورده است که ناشی از وجود میدانهای نفتی در این سرزمین است هر چند نتوانسته مردم این کشور را از شر فقر در امان نگاه دارد. در این میان حمله امارات به جنوب یمن در چارچوب تجاوزات پی در پی سعودی ادامه دارد که هدف از آن تقسیم نفوذ بین ریاض و ابوظبی در محدودهای است که از عدن آغاز شده و تا حضرموت امتداد مییابد و البته تقسیم نفوذ در این محدوده کشمکش خونین بین 2 طرف را رقم زده است. نکته قابل ملاحظه اینکه در ابتدای تابستان سال گذشته أنور عشقی، سرلشکر بازنشسته سعودی از تریبون شورای روابط خارجی آمریکا، تصور خود از آینده خاورمیانه را ترسیم کرد. در این نشست معروف که با مشارکت دوری گولد، مدیر سرویس اطلاعات اسرائیل برگزار شد، عشقی 2 پروژه اقتصادی مرتبط با یمن را به طور مستقیم عرضه کرده و به بحث و بررسی گذاشت. پروژه اول به نام «مدینه00النور» بود که از یمن توسط جسرالنور تا جیبوتی امتداد مییافت و به عبارت دیگر در آن شاخ آفریقا به شبه جزیره عرب پیوند میخورد. اما در پروژه دوم نیز میدان نفتی «واعد» در استان «جوف» در شمال یمن تا صحرای ربع الخالی بود که به گفته عشقی، حمایت از آن نیازمند اتحاد کشورهای حوزه خلیج فارس با یمن بود تا بتوان برداشت از میدانهای نفتی را که بیشتر آن در خاک یمن و تحت حاکمیت این کشور است، حفظ کرد. به نظر میرسد اقدام سال گذشته جنبش انصارالله که موجب خارج شدن یمن از چتر عربستان شد، نگرانی برخی کشورها را از اینکه مبادا منابع یمن و پروژههای اقتصادی بزرگ احتمالی آن را از دست بدهند، به دنبال داشت. به این ترتیب هر چند حمله به یمن رویکرد سیاسی روشنی دارد، اما رویکرد اقتصادی آن نیز واضح است و در 2 حالت این عربستان و امارات هستند که نقش اصلی را در این باره ایفا میکنند. منابع یمنی در حالی به تحولات میدانی این کشور اشاره دارند که از توافق بین عربستان و امارات بر سر تقسیم نفوذ در جنوب یمن نیز غافل نمانده و از کشمکش بین این دو بر سر تقسیم سهم خود از عدن تا حضرموت خبر دادهاند. نکته قابل ملاحظه دیگر اینکه از زمان آغاز حملات به یمن، رهبران جنوبی از مسؤولان اماراتی مطالبی را با این مضمون میشنیدند که امارات حتی پیش از آغاز ناآرامیها در جنوب یمن اعلام کرده بود که بازسازی این منطقه را بر عهده خواهد گرفت. در جولای گذشته نیروهای اماراتی نهتنها آغازگر حمله به عدن بلکه حامی عملیات موسوم به «تیر طلایی» بودند که به میزان زیادی نقشه نفوذ ارتش و جنبش انصارالله در جنوب را دستخوش تغییر کرد.
توسل امارات به سیاست زمین سوخته در عدن
در این حمله که حدود یک ماه پیش صورت گرفت، جنگندههای اماراتی بیش از 100 بار عدن را هدف حملات هوایی قرار دادند تا پشتیبانی هوایی را برای گروههای مسلح فراهم کرده و بتوانند بخش زیادی از این استان را تحت اشغال خود درآورند تا جایی که شیوهای که امارات در عدن در پیش گرفت به سیاست زمین سوخته معروف شد. اما مدینهالنور در یمن از استان ابین تا بندر «المخا» در تعز و در سواحل دریای سرخ امتداد مییابد و کاملا محدودهای است که امارات عملیات نظامی خود در جنوب را بر آن متمرکز کرده است. به گفته عشقی، محقق کردن پروژه مدینه00النور نیازمند احیای بندر آزاد در عدن است و این نکتهای است که میتوان از آن به مشارکت گسترده ابوظبی در حمله به یمن پی برد. به عبارت بهتر امارات همزمان با عملیات نظامی خود در یمن راهحل ابتکاری را برای حل و فصل بحران این کشور نیز پیشنهاد کرد که محور آن مبتنی بر قیمومیت موقت کشورهای عرب خلیج فارس بر یمن تا پیش از پیوستن آن به شورای همکاری خلیج فارس بود. به نظر میرسد حمله به یمن برای امارات به هر قیمتی ضرورت داشت تا با این اقدام پیش از این تسلط یک کشور عرب خلیج فارس بر سایر استانهای جنوبی یمن مانند لحج و أبین، بتواند اهداف خود را محقق کند.
تلاش امارات برای پاکسازی سعودیها از مناطق تحت نفوذ خود در یمن
اختلاف عربستان و امارات در یمن در 2 موضوع اصلی نمود یافته است که عبارتند از: نخست، حملات هوایی نامشخص که در آن بارها نیروهای مسلح هوادار منصور هادی و ارتش و انصارالله هدف قرار گرفتند. دوم، کسب حمایت عشایر یمن. در جولای گذشته جنگندههای اماراتی علیه یمن مقر نظامی «العبر» را که حامی منصور هادی بود، هدف قرار دادند که کشته شدن 120 سرباز یمنی را به دنبال داشت. اما در چارچوب کشمکش برای جلب حمایت بزرگان و قبایل یمنی، امارات توانست حمایت سرلشکر «هاشم الاحمر» را به خود جلب کند. وی پسر عبدالله الاحمر رئیس سابق مجلس نمایندگان یمن و یکی از بزرگترین متحدان عربستان در این کشور و نیز برادر حمید الاحمر سرلشکر فراری است.
پاسخ انصارالله به تجاوز امارات
همزمان با مداومت جنگندههای ائتلاف متجاوز به بمباران یمن، رسانههای عربی مختلف از اقدام انصارالله مبنی بر سیطره بر سفارت کشور امارات در صنعا خبر دادند. پایگاههای خبری عربی از جمله «العربیه» اعلام کردند که انصارالله، روز دوشنبه در واکنش به تداوم تجاوزهای امارات علیه یمن بویژه در عدن، سفارت این کشور را در صنعا تحت کنترل خود درآورد و خواستار تخلیه فوری آن شد. وزارت خارجه امارات نیز در واکنش به این اقدام، با صدور بیانیهای، آن را محکوم و ادعا کرد: این اقدام نشان داد که جماعت الحوثی، هیچ احترامی برای عرفهای دیپلماتیک و قوانین بینالمللی ندارد و از قانون جنگل تبعیت میکند. در بیانیه وزارت خارجه امارات آمده است که این اقدام جنایت و نقض آشکار قوانین بینالمللی است. تصرف سفارت امارات در صنعا یکی از پاسخهای انصارالله به تداوم تجاوز این کشور به یمن است که شورای همکاری خلیج فارس، پارلمان عربی و کشورهای بحرین و عربستان سعودی این اقدام را بشدت محکوم کردند.