گروه اقتصادی: حال بازار همچنان ناخوش است. خریدهای مردم اگر کاهش نیافته باشد، افزایشی هم نداشته است. بازار این روزها چشمانتظار مشتری است؛ مشتریای که حتی یکی نمیخرد تا دو تا به خانه خود ببرد. به گزارش مهر، بازار گویا قصد ندارد دست از لجبازی با تولیدکنندگان بردارد. هر روز هم که میگذرد، اوضاع مثل روز قبل است و همچنان خبری از رونق در بازار نیست. اکنون دیگر راهی تا پایان نیمه اول سال باقی نمانده است. سالی که رئیسجمهور آن را سال رونق و شکوفایی اقتصادی نامیده بود اما در کمتر بازاری، خبر از رونق و شکوفایی اقتصادی است. آنگونه که کاسبان میگویند، بختشان برای جلب مشتری و بازگشت به روندی که بازار در آن، روزهای پررونقی داشت، هنوز باز نشده و مردم همچنان دست نگاه داشتهاند تا روزهای رونق از راه برسد و به نوعی، تکلیفشان با بازار روشن باشد. برای همین هم کمتر خرید میکنند و بیشتر احتیاط را پیشه کردهاند تا بلکه اگر سودی هم نبردند، حداقل ضرر نکرده باشند. همین احتیاطها و دست نگاه داشتنها کار دست بازار داده است. کسبه میگویند که حال بازار خوش نیست و باید برای درد آن، چارهای اندیشید و مردم هم میگویند که هر روز را به اندازه نیازشان خرید میکنند تا بلکه بتوانند برای روزهای آینده خود که از بلاتکلیفی خارج شدهاند و مشخص است بازار چه روندی را در پیش میگیرد، نقدینگی خود را نگه دارند و در آن روزهای خوش، پول خود را روانه بازار کنند. در مقابل، تولیدکنندگان نیز که برای تامین نقدینگی دیگر امیدی به بانکها ندارند، تحریک تقاضا را راهکاری میدانند که شاید آنها را از بحران انبارهای پر از کالا نجات دهد و بتوانند چرخ تولید خود را همچنان در چرخش نگه دارند. در این میان، تولیدکنندگان هم که ناچار به تحریک تقاضای مردم برای خرید کالاهایشان هستند، دست به کار شدهاند و طرحهایی را که البته تجربه سنواتیشان در سالهای قبل هم وجود داشت، دوباره از پستوهای خود بیرون کشیده و تلاش دارند تا با تکیه بر آنها، بازار را به تحرک وادارند. برخی مصرفکنندگان به این ترفندهای آنها چراغ سبز نشان میدهند و برخی دیگر هم بیتوجه از کنار آن در بازار رد میشوند. بر این اساس، گشتوگذاری در بازار کالاهای اساسی و مصرفی مورد نیاز مردم نشانگر این است که تولیدکنندگان برای رونق فروش کالاهایشان به ترفندهایی همچون «یکی بخر، دو تا ببر» متوسل شدهاند و تلاش دارند با تحریک مشتریان از این طریق، راه را برای فروش بیشتر کالاهای خود و خلاص شدن از انبارداری کالا هموار کنند؛ غافل از اینکه مشتریان برای خرید همین یک قلم جنس هم که عمدتا کالاهایی هستند که با تقاضای کمتری از سوی مردم مواجه هستند، نمیتوانند خود را قانع کنند. از سوی دیگر، این روزها در بازار عرضه کالاهایی در بستهبندیهای شکیل برای جذب مشتری، رونق زیادی گرفته است و البته تولیدکنندگان هم تخفیفهای خوبی برای کالاهای خود ارائه میدهند تا بلکه بتوانند مشتری زیادی در بازار جذب کنند؛ به این معنا که پکهایی از سوی تولیدکنندگان تعبیه میشود که در آن، از انواع و اقسام محصولات تولیدی همرسته، وجود دارد بویژه اینکه درون این پکها معمولا یک یا 2 کالایی که این روزها کمتر متقاضی دارد هم قرار داده میشود تا بلکه تولیدکنندگان بتوانند آن کالا را هم به این واسطه، فروخته باشند. بیشتر کالاهایی که درون این پکها قرار میگیرد، معمولا تولیداتی است که حاشیه سود بیشتری هم برای تولیدکنندگان دارد و در شرایط عادی هم، مردم کمتر به سراغ آن میروند، اما وقتی 2 تا 3 کالا به صورت پک از سوی تولیدکنندگان عرضه میشود، علاوه بر اینکه کالای پرمصرف و پر تقاضای مورد نیاز مردم عرضه میشود، کالاهایی که به هرحال برای تولیدکننده سودآور است نیز فروخته میشود. البته برخی از تولیدکنندگان هم پا را از این شیوه یکی بخر دو تا ببر، پیشتر گذاشتهاند و برای فروش بیشتر کالاهای خود، ترفند 2 تا بخر 3 تا ببر را به کار بستهاند تا علاوه بر اینکه مشتری بیشتری جذب میکنند، اگر توانستند مصرفکننده را قانع به خرید این محصول خود کنند، به جای یک عدد، 2 عدد به او بفروشند. در واقع، یک عدد هم به عنوان اشانتیون به فرد خریدار ارائه میدهند که باز هم در مجموع، سود خوبی برای تولیدکننده دارد. به هرحال این روزهای بازار حال و هوای خاص و عجیبی دارد و به نوعی مصرفکنندگان با بروز دادن رفتارهای متفاوت در خرید کالاها، به نوعی حکمران بلامنازع بازار شدهاند و همین امر سبب شده تا برخی تولیدکنندگانی که سالهای سال در فضای غیررقابتی و در سایه عدم دسترسی مصرفکنندگان به تنوع کالایی، مصرفکننده را تحت سیطره خود داشتند، عقبنشینی کرده و تلاش کنند تا به هر نحو که شده، رضایت مشتری را جلب کنند و این یک تغییر اساسی در چهره بازار و روابط تولیدکنندگان و مصرفکنندگان است که امید میرود با رقابتیتر شده فضای بازار، به هرحال هم تولیدکنندگان محصولات خود را با کیفیت و قیمت مناسب عرضه کنند و هم مصرفکنندگان قدرت انتخاب بیشتری داشته باشند. البته این را باید گفت که چنانچه توان اقتصادی و قدرت خرید مردم بالا باشد بازار نیز از تحرک خاصی برخوردار خواهد شد اما از آنجایی که اکنون دخل و خرج مردم به سختی همتزار است یا اینکه درآمدها نسبت به هزینههای بالا تاحدودی همخوانی ندارد بنابراین باید انتظارداشت که بازار فروش کالا و محصولات نیز رونق آنچنانی نداشته نباشد. به هر حال اکنون زنجیره تولید تا مصرف با اشکالاتی مواجه است که حل آن نیازمند برنامهریزی درست و حمایت همه جانبه است تا با مرتفع شدن موانع و مشکلات رونق به بخش تولید، بازار فروش و مصرف برگردد.