حامد نجفی مهر: همواره شنیدن اخباری که از ثبت رکوردی جدید یا شکستن رکوردی قدیمی برای کشور حکایت دارد به نوعی شیرین و حتی غرورآفرین است اما در میان همه رکوردهایی که به نام ایران ثبت شده است اعداد و ارقامی خودنمایی می‌کند که نه تنها مایه غرور نیست بلکه کام هر شنونده‌ای را تلخ می‌کند. این خبر تلخ مربوط به آمار تصادفات و رکوردزنی میزان مرگ و میر در سوانح جاده‌ای است که همگی ما کم و بیش از آن اطلاع داریم اما آنچنان که باید به آن توجه نداریم. این درحالی است که به عقیده بسیاری از کارشناسان، مقایسه تعداد خودروهای موجود با میزان تلفات جاده‌ای کشور به خوبی می‌تواند نمایانگر وضعیت رانندگی ما یا ایمنی جاده‌ها و بحث همیشگی کیفیت خودروها باشد البته این نکته را نباید از یاد ببریم که از نظر تعداد تصادفات در دنیا صاحب رکورد نیستیم، اما از نظر تعداد کشته‌شدگان سوانح رانندگی متاسفانه دارای رکورد جهانی هستیم. در تازه‌ترین آمار و ارقامی هم که درباره میزان تلفات جاده‌ای کشور طی 10 ماه اول سال جاری اعلام شده است بازهم آمار بالای میزان تلفات جاده‌ای تایید می‌شود؛ موضوعی که باز هم در آستانه عید نوروز و برنامه‌ریزی خانواده‌ها برای سفر باعث ایجاد نگرانی و دغدغه‌هایی درباره افزایش آمار تصادفات در مسافرت‌های نوروزی شده است.
15 هزار و 538 کشته در 10 ماه
واکاوی آمار و ارقام اعلام شده درباره جزئیات تصادفات و میزان مرگ و میر ناشی از آن در کشور به خوبی نمایانگر داغدار شدن 15هزار و 538 خانواده طی 10 ماه نخست سال جاری است.
از کل تلفات حوادث رانندگی در 10 ماهه امسال 12 هزار و هفت نفر مرد و سه هزار و 531 نفر زن بودند. هر چند مقایسه این آمار با مدت مشابه سال گذشته کاهش 9/5 درصدی را نشان می‌دهد اما حتی مرگ یک نفر هم در این زمینه زیاد به نظر می‌رسد و باید با نگرشی اساسی در نحوه رانندگی و فرهنگ امور و مرور خود گامی را برای از دست دادن این رکورد نامیمون برداریم.
فارس رکورددار مرگ و میر جاده‌ای
یکی دیگر از موضوعاتی که در این گزارش به آن اشاره شده، تفکیک آمار تلفات جاده‌ای به استان‌هاست به گونه‌ای که سهم هر یک از استان‌های کشور در این آمار مرگ و میر را مشخص کرده است. بر این اساس استان‌های فارس با یکهزار و 321 نفر، تهران با یکهزار و 214 نفر و خراسان رضوی با یکهزار و 202 نفر بیشترین سهم تلفات جاده‌ای را به خود اختصاص داده‌اند.
کمترین تلفات در ایلام
اما نکته دیگری که در بررسی این آمار می‌تواند مورد توجه قرار گیرد استان‌هایی هستند که کمترین میزان مرگ و میر جاده‌ای را دارند، از جمله این استان‌ها می‌توان به ایلام با 117 نفر، کهگیلویه و بویراحمد با 136 نفر و اردبیل با 188 نفر کشته اشاره کرد که کمترین تلفات حوادث رانندگی را داشته‌اند.
هم برون شهری هم درون شهری
همواره درباره تصادفات تصور بر این است که این قبیل اتفاقات تنها در جاده‌های برون شهری به این شدت اتفاق می‌افتد و چندان مسیرهای درون شهری از این نظر حادثه‌خیز به شمار نمی‌آیند اما روایت آمار و ارقام از آن حکایت دارد که وقوع تصادفات منجر به مرگ در مسیرهای درون شهری هم به میزان نصف این آمار در جاده‌های
برون شهری است. براساس این گزارش، از کل تلفات حوادث رانندگی در 10 ماه نخست سال جاری 9 هزار و 992 مورد در جاده‌های برون‌شهری، 4 هزار و 325 مورد در مسیرهای درون‌شهری، یکهزار و 165 مورد در مسیرهای روستایی و 56 مورد در مسیرهایی نامعلوم ثبت شده است.
آمار مصدومان حوادث جاده‌ای
آنچه تا پیش از این عنوان شد آمار تلفات سوانح جاده‌ای بود اما در بیشتر موارد در کنار هر حادثه رانندگی مجروح یا مجروحانی هم به مراکز درمانی منتقل می‌شوند که براساس گزارش منتشر شده در مدت 10 ماهه،273 هزار و 825 مصدوم حوادث رانندگی نیز به مراکز پزشکی قانونی سراسر کشور مراجعه کردند که از این تعداد 197 هزار و 410 نفر مرد و 76 هزار و 415 نفر زن بودند. این آمار در مقایسه با مدت مشابه سال قبل که تعداد مصدومین حوادث رانندگی 273 هزار و 658 نفر بود یک دهم درصد بیشتر شده‌است.
رکورد نامبارک تصادفات
به طور حتم با نزدیک شدن به ایام پایانی سال و تدارک بیشتر خانواده‌ها برای سفر، انتشار چنین آمار و ارقامی می‌تواند باعث ایجاد نگرانی شود اما باید این نکته را مدنظر داشت که چنین اخباری را باید با نگاه هشدار و به عنوان زنگ خطر مورد بررسی قرار داد تا هم رانندگان در هنگام تردد از جاده‌های کشور بیشتر دقت کنند و هم مدیران بحث ایمنی راه‌ها و خودروها را مورد بازنگری قرار دهند تا شاید این رکورد نامبارک را از دست بدهیم.