گروه سیاسی: شامگاه پنجشنبه برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه 2 سیما، میزبان رئیس کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس شورای اسلامی بود. در این برنامه علیرضا زاکانی به تشریح روش بررسی مفاد برجام در کمیسیون ویژه مجلس پرداخت و تاکید کرد: بررسی برجام یک امر ملی است و نباید با آن برخورد سیاسی، جناحی و غیرقانونی شود بلکه باید آن را به طور کاملاً تخصصی بررسی کرد. بلافاصله پس از این برنامه، برخی رسانه‌ها، خبری مخابره کردند و مدعی شدند زاکانی اجازه حضور نماینده وزارت امور خارجه را در این برنامه نداده است! این ادعای عجیب در حالی مطرح شده است که در دو سال گذشته، با فشار دولت بسیاری برنامه‌های مناظره‌محور سیما بدون حضور منتقدان به عرصه خودستایی مقامات دولتی تبدیل شده البته این موضوع هیچگاه مورد اعتراض این رسانه‌ها قرار نگرفته است.
اما اصل ماجرا چه بود؟
در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری از علیرضا زاکانی برای ارائه گزارش روند بررسی برجام در کمیسیون ویژه مجلس دعوت شد اما پس از این دعوت، مسؤولان برنامه به دلایلی که هنوز مشخص نیست[!] تصمیم می‌گیرند از دکتر بعیدینژاد از مسؤولان وزارت امور خارجه نیز برای حضور در این برنامه دعوت کنند و روال برنامه را از حالت پرسش و پاسخ به شیوه مناظره تغییر دهند. اما بشنوید روایت علیرضا زاکانی را از این ماجرا. زاکانی با اشاره به حواشی ایجاد شده از سوی برخی رسانه‌های حامی دولت درباره مخالفت وی با حضور عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در گفت‌وگوی ویژه خبری چهارشنبه گذشته شبکه 2 سیما، اظهار داشت: ما در کمیسیون ویژه تصمیم گرفته بودیم که به هیچ‌وجه مناظره نداشته باشیم و له یا علیه برجام، اظهارنظری نکنیم. وی به مهر گفت: درواقع مصوبه ما این بوده که اظهارنظر به معنای نقد یا نفی برجام یا حمایت از آن که معمولا در مناظره‌ها اتفاق می‌افتد، نداشته باشیم و این مساله مصوبه کمیسیون ویژه برجام بوده که در سند اطلاع‌رسانی کمیسیون نیز آمده است. رئیس کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس با اشاره به حضور خود در گفت‌وگوی ویژه خبری پنجشنبه گذشته شبکه 2 سیما، گفت: من نیز از دعوت شدن آقای بعیدینژاد اطلاع نداشتم و به من گفته بودند که فقط شما میهمان هستید و قرارمان این بود که من به عنوان رئیس کمیسیون ویژه برجام، روش کار کمیسیون و ورود مجلس به موضوع را تشریح کنم. زاکانی افزود: با وجود این مساله، در مسیر حرکت و در ماشین بودم که با من تماس گرفتند و گفتند قرار است آقای بعیدینژاد هم در گفت‌وگو باشد که من بنا به دلیلی که توضیح دادم، مخالفت کردم. رئیس کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس گفت: علت مخالفت من با حضور آقای بعیدینژاد در گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه 2، مصوبه کمیسیون ویژه بوده است که اعضا وارد مناظره‌ها نشوند. وی ادامه داد: وقتی هم که در برنامه حضور یافتم، صحبت‌هایم به روش کار کمیسیون و استمداد از کارشناسان اختصاص داشت و اول برنامه هم گفتم که من، برجام را نقد نمی‌کنم، اما زمانی که مجری برنامه به صحبت‌های حضرت آقا در دیدار خبرگان درباره موضوع لغو یا تعلیق تحریم‌ها اشاره کرد، من هم تایید کردم که هر کسی که برجام را یک بار خوانده باشد، به این مساله می‌رسد. رئیس کمیسیون ویژه بررسی برنامه جامع اقدام مشترک در مجلس تصریح کرد: در همین راستا مقدماتی درباره تعلیق تحریم‌ها، مکانیزم لغو یا تعلیق تحریم‌ها و نیز وضعیت برگشت‌پذیری تعهدات طرفین را براساس برجام توضیح دادم و تاکید هم کردم که در مقام قضاوت نیستم و فقط مکانیزم اقدامات موجود در برجام را تشریح کردم. زاکانی تاکید کرد: ما هیچ‌گونه تعارض و بگو‌مگویی با دوستان وزارت امور خارجه نداریم، اما وارد فضای مناظره هم نمی‌شویم و من نیز از جریان‌سازی برخی رسانه‌ها در روز گذشته درباره این اتفاق تعجب کردم.
رطب خورده‌اند!
رسانه‌های حامی دولت که در جریان مناظره‌های داغ هسته‌ای و به خاطر ناتوانی حامیان توافق در مناظره‌ها، کمتر میلی به انتشار محتوای این مناظره‌های تلویزیونی داشتند؛ ماجرای عدم مناظره میان بعیدینژاد و زاکانی را دستاویز ادعاهایی قرار دادند. در این میان اما سیدنظام‌الدین موسوی، مدیرعامل خبرگزاری فارس با انتشار نوشته‌ای، خاطره‌ای از یکی از برنامه‌های تلویزیونی نقل کرد تا به جریان مقابل یادآوری کند اساسا این دولتی‌ها هستند که نسبت به هرگونه مناظره، دیدگاه مساعدی ندارند. سیدنظام‌الدین موسوی در این مطلب نوشت:
۱۷ مرداد ماه امسال به مناسبت روز خبرنگار از طرف تهیه‌کنندگان برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دوم دعوت شدم تا در این برنامه با محور «دولت و رسانه‌ها» حضور یابم. مطابق برنامه‌ریزی تهیه‌کنندگان برنامه، قرار بود بنده به‌عنوان یک مدیر رسانه که پیشه و پیشینه‌ام هم خبرنگاری است، مسائل، نظرات و دغدغه‌های این صنف را مطرح کنم و آقای دکتر حسام‌الدین آشنا مشاور رسانه‌ای رئیس‌جمهور نیز به‌عنوان نماینده دولت به این دغدغه‌ها پاسخ گفته و دیدگاه‌های دولت درباره رسانه‌ها را تشریح کند. اینجانب به دلیل اینکه خود رسانه در اختیار دارم معمولا ترجیح می‌دهم جز در موارد ضروری در تلویزیون حضور پیدا نکنم اما چون پای روز خبرنگار در میان بود و طرح مشکلات و دغدغه‌های همکاران، عازم جام جم شدم. هنگامی که وارد پخش سیما شدم پس از آماده‌سازی‌های اولیه، ملاحظه کردم روی سن برنامه تنها دو صندلی چیده شده که یکی متعلق به مجری و دیگری در اختیار جناب آقای آشناست. بنده هم به یک اتاقک کوچک هدایت شدم. موضوع را که جویا شدم اعلام کردند به دلیل برخی مشکلات قرار است شما در همین جا مطالب‌تان را بیان کنید! اگرچه به واسطه کار رسانه‌ای طولانی‌مدت با محدودیت‌ها و مشکلات آماده‌سازی برنامه‌ها و مصاحبه‌ها آشنایی دارم اما احساسم این بود که جنس این مشکل، قدری متفاوت و احتمالاً به طرف مقابل گفت‌وگو و سمبه پرزور نماینده محترم دولت مرتبط است. به همین دلیل به‌رغم اینکه مجری برنامه اسم بنده را نیز به‌عنوان مدعو اعلام کرد، از اتاق یادشده بیرون آمده و به تهیه‌کنندگان برنامه عرض کردم بنده به هیچ‌وجه حاضر نیستم در چنین فضایی صحبت کنم و این را نه توهین به خودم که توهین به جامعه رسانه‌ای و خبری کشور می‌دانم. زمانی که مسجل شد به هیچ‌وجه حاضر به ورود به گفت‌وگوی نامتعارف یادشده نیستم مسؤولان برنامه اعلام کردند براساس پروتکل سازمان صداوسیما اگر مجری زن باشد دو مرد نمی‌توانند در برنامه باشند! از این برهان عجیب، شدیداً تعجب کردم. در مخیله خودم خوب می‌دانستم این سناریو در کدامین اتاق فرمان طراحی شده و به دلیل چه فشاری صداوسیمای محترم در این مخمصه افتاده است لذا در برابر اصرار همکاران سازمان- که خبرنگارانی از جنس خودم بودند– در نهایت عرض کردم حتی اگر چنین پروتکلی وجود داشته باشد، اولاً وقتی می‌دانستید دو نفر دعوت شده به برنامه مرد هستند، طبیعتاً باید مجری مرد انتخاب می‌شد و اگر چنین امکانی هم مقدور نبوده، به طور طبیعی محور گفت‌وگو و برنامه در روز خبرنگار باید نماینده خبرنگاران و اهالی رسانه باشد نه مشاور رئیس‌جمهور. لذا به شرطی در برنامه شرکت می‌کنم که بنده مقابل مجری باشم و مشاور محترم رئیس‌جمهور به اتاقک کذایی راهنمایی شود! علی‌ایحال اینجانب حاضر به حضور در آن برنامه نشدم. برای بسیاری از اهالی رسانه نیز مایه تعجب بود که چرا به‌رغم اعلام اسم بنده، در گفت‌وگو شرکت نکرده‌ام. بنده به دلیل آنکه می‌دانستم همکاران رسانه‌ای خودم در صداوسیما در این قضیه کاملاً بی‌تقصیرند و ماجرا به پرهیز شدید برخی دولتمردان محترم به رویارویی با منتقدان رسانه‌ای بازمی‌گردد، موضوع را جایی بازگو نکردم. اگرچه برخی رسانه‌ها نسبت به افاضات یکطرفه مشاور محترم رئیس‌جمهور در روز خبرنگار- که با چاشنی تماس تلفنی با یک نماینده دیگر دولت یعنی مدیرکل محترم مطبوعات داخلی وزارت ارشاد نیز همراه بود- اعتراض کردند اما بنده تمایلی برای تشریح آنچه در پشت صحنه گذشت نداشتم. اما اکنون که برخی رسانه‌های حامی دولت درباره دکتر زاکانی به واسطه رفتاری کاملاً معقول و منطقی چنین قضاوت غیرمنصفانه‌ای ارائه می‌کنند، به ذهنم رسید با بیان خاطره آن شب، به این همکاران عزیز معروض دارم: رطب خورده کی منع رطب کند؟
چرا بهانه‌جویی می‌کنند؟
دلیل بهانه‌جویی رسانه‌های حامی دولت در ماجرای گفت‌وگوی ویژه خبری و حضور رئیس کمیسیون بررسی برجام کاملا مشخص است. اکنون موضوع ورود مجلس به ماجرای رسیدگی قانونی برجام کاملا قطعی شده است و این کمیسیون برجام است که در نهایت طرح خود را درباره برجام در صحن علنی به رای خواهد گذاشت. قطعا دولتی‌ها از این موضوع ناراحتند چراکه پیش از آن، از حسن روحانی گرفته تا عباس عراقچی، محمدباقر نوبخت، الهام امین‌زاده و... عدم تمایل دولت برای بررسی برجام در مجلس را رسما بیان کرده بودند. قاعدتا طبیعی است که اکنون رسانه‌های حامی دولت از قطعی شدن بررسی برجام در مجلس نگرانند و البته نگرانی آنها قابل درک است بنابراین آنها کج‌سلیقگی صداوسیما در دعوت همزمان از زاکانی و بعیدینژاد را مستمسک بهانه‌سازی برای فشار به کمیسیون برجام قرار داده‌اند. البته این در حالی است که بی‌سوادی کارشناسان حامی توافق هسته‌ای در مناظره‌های اخیر تلویزیون کاملا آشکار شد و همه دیدند مدیرمسؤول یک روزنامه مدعی، در یکی از مناظره‌ها حتی نتوانست ابتدایی‌ترین اطلاعات مربوط به مذاکرات را بیان کند! حامیان دولت بازنده همه مناظره‌های تلویزیونی درباره توافق بودند. از طرف دیگر منولوگ تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در تلویزیون این واقعیت را نشان داد که آنها مرد مناظره‌های تلویزیونی نیستند و قاعدتا با مناظره مستقیم تلویزیونی با منتقدان برجام مخالفت می‌کنند. اگر اینگونه نیست؛ حقیقتا در شرایط فعلی انجام مناظره‌های تلویزیونی درباره برجام کاملا مفید است و با توجه به منع حضور اعضای کمیسیون برجام، صداوسیما می‌تواند با دعوت از کارشناسان سیاسی، روند برگزاری مجدد مناظره‌های تلویزیونی را آغاز کند البته پیش از این نیز بارها و بارها نمایندگان مجلس از رئیس رسانه ملی خواسته‌اند شرایط را برای برگزاری مناظره‌های تلویزیونی میان حامیان و منتقدان متن برجام فراهم کند! قاعدتا حامیان دولت با این پیشنهاد مخالفت می‌کنند چرا که مناظره‌ها باعث شفاف‌سازی خواهد شد.