گروه اقتصادی: مناطق آزاد کشور به جای مرکز صادرات به مرکز واردات تبدیل شدهاند. به گزارش «وطنامروز»، مدتی است تردد خودروهای لوکس با پلاک مناطق آزاد در کنار خودروهای کارکرده توی ذوق میزند و این خودروهای لوکس را که حق گمرکی نمیدهند و با قیمتی نازل خریداری میشوند میتوان نماد رونق واردات در این مناطق دانست. این در حالی است که فلسفه وجودی مناطق آزاد افزایش تسهیلات صادرات بوده است. اقدام سال گذشته استاندار خوزستان در آزاد کردن تردد خودروهای پلاک اروند در کل استان خوزستان موجب شده مدیران سایر مناطق آزاد کشور نیز خواستار برخورداری از چنین مزیتی شوند. بهعنوان مثال، مسؤولان منطقه آزاد انزلی نیز اخیرا خواستار رفع محدودیت تردد خودروهای این منطقه در کل منطقه استان گیلان شدهاند و همان بهانههایی را برای این موضوع مطرح میکنند که پیش از این استاندار خوزستان بیان کرده بود؛ توجیهاتی مثل استفاده تمام شهروندان از مزیتهای این کار، جذب سرمایهگذاری و... . هماکنون در سطح کشورمان 7 منطقه آزاد وجود دارد که فعلا محدودیت استانی تردد خودروها فقط از منطقه آزاد اروند برداشته شده و در صورت تعمیم این اقدام به استانهای سایر مناطق آزاد، تقریبا در سطح وسیعی از کشور واردات خودرو آزاد خواهد شد. این در حالی است که فعلا اقدام استاندار خوزستان سبب افزایش تصاعدی واردات خودروهای لوکس خارجی به منطقه آزاد اروند شده است. مصرفکننده نهایی اکثر این خودروها نه فقط ساکنان منطقه آزاد اروند، بلکه ساکنان سایر شهرهای استان خوزستان هستند. از آنجا که واردات خودرو به مناطق آزاد از پرداخت تعرفه و عوارض، معاف است اقدام استاندار خوزستان موجب شده تا افراد متمول ساکن این استان از طریق منطقه آزاد اروند اقدام به واردات خودروهای خارجی کنند. گفته میشود از زمان تصمیم استاندار خوزستان در سال گذشته تاکنون بیش از50 هزار خودرو از طریق منطقه آزاد اروند وارد استان خوزستان شده است. در حالی از واردات این تعداد انبوه خودروی خارجی، هیچ درآمدی نصیب دولت نشده که اگر این خودروها از طریق گمرکات عادی وارد کشور میشدند، هزاران میلیارد تومان بابت تعرفه و عوارض آنها نصیب دولت میشد و در این اوضاع کسری بودجه 50 درصدی، حداقل میشد کمکی به پرداخت یارانه نقدی از این محل باشد. ایراد دیگری که به دنبال رفع محدودیت تردد خودروهای مناطق آزاد در کل استان خوزستان ایجاد شده، تمایل وافر اقشار پردرآمد استان به واردات برخی مدلهای گرانقیمت خودروسازان آمریکایی و اروپایی است که هیچ نمایندگی در ایران ندارند. به دلیل نبود قطعات و لوازم یدکی، کوچکترین ایرادی در این خودروها سبب پارک شدن طولانیمدت آنها در پارکینگها و تعمیرگاهها میشود تا شاید از دوبی قطعات آنها تامین شود، البته اگر تعمیرکاری در داخل کشور تخصص تعمیر این نوع خودروها را داشته باشد.
آمار واردات
طبق گفته عبدالحسن مقتدایی، استاندار خوزستان از ابتدای امسال 25 هزار خودروی پلاک اروند وارد استان شده است، اگر میانگین ارزش خودروهای وارد شده طی امسال را 28 هزار دلار در نظر بگیریم، فقط طی 5 ماهه ابتدای امسال حدود 700 میلیون دلار (حدود 2 هزار و 500 میلیارد تومان) ارز از کشور خارج شده است. طبق گفته برخی مقامات، از ابتدای صدور این بخشنامه 50 هزار خودرو بدون پرداخت عوارض گمرکی وارد شده است. در حالی که میانگین قیمت نفت سبک ایران از ابتدای امسال به طور میانگین ٥٥ دلار بوده و آخرین قیمت ثبت شده به 43 دلار در هر بشکه رسیده است. جدای از محاسن و معایب این طرح اما بعد از یک سال از صدور این بخشنامه و عدم لغو آن، مجلس قصد دارد با احضار وزیر کشور در این باره از وی سوال کند. نادر قاضیپور، نماینده مجلس و عضو کمیسیون صنایع و معادن در این ارتباط به مشرق گفت: مناطق آزاد برای صادرات ایجاد شده است و نه واردات، متأسفانه این روزها مناطق آزاد به محلی برای واردات تبدیل شده و کمر تولید ملی را شکسته است. این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس افزود: از آنجا که تردد خودروها در مناطق آزاد در محدوده خاصی است، بخشنامه استاندار خوزستان غیرقانونی است و پلیس راهنمایی و رانندگی نیز اگر تا الآن برخورد نکرده خلاف کرده است. این نماینده مجلس گفت: همچنین سازمان بازرسی و دیوان محاسبات که از این بخشنامه مطلع هستند، اگر با این اقدام استاندار خوزستان برخورد نکنند آنها نیز تخلف کردهاند. این ماشینها در حال حاضر خدمات پس از فروش ندارند، نمایندگی در استان خوزستان ندارند و کشورهای سازنده حاضر نیستند به ما قطعه بدهند و باید با چندین واسطه یک قطعه تهیه شود، تا چند سال دیگر استان خوزستان قبرستان خودروهای خارجی میشود. قاضیپور تاکید کرد: قانون میگوید تردد خودروهای با پلاک منطقه آزاد اروند در سراسر خوزستان غیرمجاز است، به عقیده من چون در آبادان فرودگاه وجود دارد این خودروها تا اهواز هم نمیتوانند تردد کنند چه برسد کل استان. در اولین جلسه بعد از تعطیلات مجلس وزیر کشور را به مجلس احضار میکنیم و از وی میپرسیم چرا استاندار خلاف کرده و شما برخورد نکردید؟ حسینعلی حاجیدلیگانی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس در گفتوگو با مشرق ضمن غیرقانونی خواندن این بخشنامه گفت: ضوابط حاکم بر مناطق آزاد و ویژه بهعنوان یک حوزه سرزمینی را مجلس معین میکند. مجلس محدوده و شعاع این مناطق را در متن مصوب مشخص کرده است، بنابراین اضافه کردن به شعاع تردد خودروهای مناطق آزاد و تسری آن به کل استان خلاف قانون است. وی افزود: استاندار خوزستان نمیتواند شعاع تردد خودروهای پلاک اروند را به حوزه سرزمین مادری تسری بدهد. ما از بخشنامه اطلاعی نداشتیم ولی حتماً من بعد از تعطیلات مجلس به این موضوع ورود میکنم. عابد فتاحی، نماینده اصلاحطلب مجلس شورای اسلامی نیز در این باره گفت: افزایش شعاع تردد خودروهای منطقه آزاد دست استاندار نیست که این محدوده تردد را به کل استانش افزایش دهد. حدود 6 استان دیگر در کشور نیز منطقه آزاد دارند. اگر آن استانها نیز بخواهند شعاع تردد خودروهای آن مناطق را به کل استان تسری دهند شرایط خیلی بدی در کشور ایجاد میشود. نماینده ارومیه در مجلس شورای اسلامی گفت: ما در استان آذربایجان غربی چنین چیزی نداریم، این کار استاندار خوزستان باعث شده مردم در سایر استانها این توقع را داشته باشند تا تردد خودروهای مناطق آزاد به کل استان تسری یابد. در حال حاضر هماستانیهای من مرتب از من میپرسند چرا تردد در استان ما آزاد نمیشود؟ این نماینده اصلاحطلب مجلس گفت: این کار استاندار خوزستان سبب تضعیف صنعت خودروسازی کشور شده و ما در اولین جلسه علنی مجلس این موضوع را با حضور معاون پارلمانی وزارت کشور بررسی میکنیم.