دکتر سعید ملکی: یک گزاره یا جمله حتی به‌رغم صراحت و اتقان در کلام می‌تواند دستاویز تفاسیر و تعابیر وارونه باشد. برداشت‌ها و در واقع قلب به مطلوب کردن بیانات حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای، رهبر حکیم انقلاب اسلامی طی روزهای اخیر درباره «حق‌الناس» بودن نتیجه انتخابات همانند تک‌تک آرایی که به دست مردم به صندوق آرا ریخته می‌شود، نمود بارزی از این مساله است.
رهبر عظیم‌الشأن انقلاب چهارشنبه گذشته در جمع اقشار گوناگون مردم در باب وظایف و مسؤولیت‌های شورای نگهبان درباره نظارت استصوابی بر روند انتخابات تصریح کردند طی 37 سال گذشته همه انتخابات‌ها سالم بوده است. حضرت معظم‌له با یادآوری رخدادهای سال 88 خاطرنشان ساختند در مقابل اصرار برخی مبنی بر ابطال انتخابات، از 40 میلیون رأی مردم که تک‌تک آنها حق‌الناس بود، صیانت به عمل آمد.
با وجود تاکید صریح رهبر بزرگوار انقلاب مبنی بر سلامت انتخابات، تیتر گزارش‌ها و یادداشت‌های برخی رسانه‌های زنجیره‌ای طی روزهای اخیر به شکلی تنظیم شده که گویی در خاطر مردم، تنها پس از گذشت 6 سال زخم ناقضان حقوق‌شان التیام یافته و حتی پاسداران این حقوق اکنون باید در جایگاه پاسخگویی درباره رخدادهای اسفبار سال 88 قرار گیرند(!)
در برابر چنین مصادره یا قلب معنایی باید تاکید کرد تصریح چندباره رهبر انقلاب در زمینه حق‌الناس بودن رأی مردم با هدف تبیین چرایی حضور مردم پای صندوق‌های رأی و جایگاه، ارزش و اعتبار این آرا در بستر نظری‌ای صورت گرفته که جمهوری اسلامی ریشه در آن دارد.
نظام جمهوری اسلامی ایران بر خلاف دموکراسی‌های غربی که بر مبنای تفکر اندیشه‌ورزانی نظیر «ژان ژاک‌روسو»ی فرانسوی مشروعیت آن به صورت تک‌بعدی بر نظر اکثریت مردم استوار شده مشروعیتی چندبعدی با اولویت‌های ویژه خود دارد.
در این‌باره اشاره به طبقه‌بندی پارامترهای مشروعیت‌ساز از منظر «والت روستو» صاحبنظر اقتصادی- سیاسی معاصر می‌تواند به درک مبانی اندیشه حق‌الناسی رأی مردم کمک کند. روستو در تبیین منابع مشروعیت‌ساز بر حسب اولویت پیشینی به پسینی به کاریزما، عقلایی- قانونی، سنتی و سیاسی اشاره دارد.
2 منبع مشروعیت‌ساز نخست پایه در قانون اساسی دارد که ارکان اسلامیت و جمهوریت را مورد شناسایی قرار داده است. این در حالی است که در فرآیندهای عملی سیاست، سنت انتقال اختیارات و مسؤولیت‌های سیاسی- الهی ولایت از فقیهی عالیقدر به جانشین موید از سوی منتخبان ملت (خبرگان) و نیز سرسپردگی تام عامه مردم و جریان‌های سیاسی اصیل به قطب نظام حاکم و صاحب امر فصل‌الخطابی به معنای تحقق پارامترهای سوم و چهارم در جامعه ایرانی است.
در این زمینه، آرای «جان بیندال» درباره ارتباط مستقیم پذیرش نظام سیاسی و اعتماد مردم به آن با احساس تعلق شهروندان به نظام سیاسی می‌تواند به درک مفهوم حق‌الناسی آرای ریخته‌شده به صندوق یاری رساند.
در مجموع با توجه به آنچه گفته شد، تعبیر آرای مردم به حق‌الناس از سوی رهبر انقلاب به این معناست که مسؤولان نظام اسلامی و در رأس آنان رهبری علاوه بر اینکه بر مبنای قوانین جمهوریت و مردم‌سالاری پاسبان رأی و نظر مردم به شمار می‌روند، به واسطه ریشه‌های مشروعیت نظام در بستر باورها و مبانی دینی و الهی دارای نوعی مسؤولیت اخروی و تکلیف دینی در قبال حقوق مردم هستند؛ تکلیفی که از دید سیاسیون باورمند حتی اولی بر مسؤولیت‌های ناشی از جمهوریت است.
بر مبنای انگاره بیندال و با توجه به پارامترهای موردنظر روستو در برساختن مشروعیت، اعتماد مردم به رهبری و دستگاه‌های نظام سیاسی، زاینده این انتظار است که رأی آنان نه فقط به شکل تعرفه‌های دربردارنده اسامی کاندیداها بلکه به عنوان نمود اراده مردم برای تعیین سرنوشت و از آن مهم‌تر مصداق ادای تکلیف الهی پاس داشته شود.
در توضیح باید گفت تاکید رهبری و مسؤولان نظام بر لزوم صیانت از آرای مردم در همه انتخابات‌ها از جمله انتخابات سال 88 نه فقط صیانت از برگه‌های رای و تبلور خواست دموکراتیک مردم بلکه مانند حفاظت از فرایض دینی همچون نماز، روزه، حج و جهاد مأمومین از سوی امام به شمار می‌رود.
از این رو افزون بر وظایف قانونی، تکلیفی الهی و انتظاری عمومی سبب آن شده که در کلام رهبر انقلاب رأی مردم به حق‌الناس تعبیر شود. این در حالی است که برخی سیاست‌بازان با چشم‌پوشی از این معنای عمیق به دنبال قلب معنا و حتی لاپوشانی نقش خود در تضییع حق‌الناس در غائله 88 هستند.
در چنین وضعیتی باید 2 مفهوم را به صورت مقارن برای تصور بازگشت این نیروها به عرصه رقابت‌های سیاسی بیان داشت. علاوه بر مفهومی چون ابراز ندامت و اعتراف به اشتباهات گذشته که باید با بیانی دربردارنده واژگان قاموس سیاسی صورت گیرد، مفهوم الهی توبه در این زمینه مطرح است.
به عبارت دیگر بازگشت به دامان اعتماد ملت و رهبری باید در عمل و نظر یعنی در 2 بعدی سیاسی و الهی صورت گیرد و این در حالی است که کنش کنونی برخی جریان‌ها و چهره‌ها در قالب الگوی «کی‌بود، کی بود، من نبودم» در زمینه جرائم عبادی- سیاسی نشانی از این بازگشت را پدیدار نمی‌سازد.
تیترهای گزینشی روزنامه‌های زنجیره‌ای در فردای بیانات هفته گذشته رهبر حکیم انقلاب، تاییدی بر این نظر است.