حسین کرمانی: هرچه به مهرماه و زمان اجرای طرح رتبهبندی معلمان نزدیکتر میشویم اطلاعرسانیها درباره چند و چون اجرای این طرح به جای رفع نگرانیها و شفافسازی بیشتر درباره آن، باعث نمایان شدن خلأ و ضعف در پوشش همهجانبه اقشار گوناگون فرهنگی است.
معلمان بازنشستهای که از ابتدا چندان امیدی به تغییر ساختار و بهبود وضعیت معیشتشان با اجرای طرح رتبهبندی معلمان نداشتند از جمله گروههایی هستند که رتبهبندی روی خوش به آنها نشان نداده است. این در حالی است که تعداد زیادی از فرهنگیان طی همین مدت باقیمانده تا آغاز سال تحصیلی جدید بازنشسته میشوند و با امید به اینکه در قالب طرح رتبهبندی احکام خود را دریافت میکنند در انتظار دوران بازنشستگی هستند اما آموزش و پرورش برای اجرای رتبهبندی نقد آنها را گرفته و به فرهنگیان بازنشسته وعدههایی را ارائه کرده است که در اجرایی شدن یا اجرا نشدن آنها تردیدهای گوناگونی وجود دارد!
آنطور که سیدمحمد بطحایی، معاون توسعه و مدیریت پشتیبانی وزارت آموزشوپرورش در گفتوگو با «وطن امروز» اذعان داشته است تنها بازنشستگانی از رتبهبندی برخوردار خواهند شد که از مهرماه سال جاری به بعد بازنشسته میشوند و سایر فرهنگیان بازنشسته باید منتظر تصمیمگیریهای بعدی و ابلاغ بخشنامهها و دستورالعملهای آتی بمانند همچنین صدور احکام بازنشستگی فرهنگیان در روزهای پایانی شهریور چند روزی به تأخیر میافتد تا شامل رتبهبندی شوند!
رتبهبندی با هدف رفع تبعیض
یکی از مشکلات قدیمی و همیشگی اقشار فرهنگی وجود تبعیض و تفاوت در میزان دریافتی آنها با توجه به مدرک تحصیلی یکسان در بین دستگاههای دیگر دولتی است. فردی که با مدرک کارشناسی به عنوان معلم مشغول فعالیت است در مقایسه با کارمندان دیگر دولت که مدرک تحصیلی مشابه دارند حقوق کمتری دریافت میکند. رفع چنین مشکلاتی در آموزشوپرورش و کمکردن از تبعیضهای موجود باعث شد طرح «رتبهبندی معلمان» در این وزارتخانه شکل گیرد. موضوعی که حتی وزیر آموزشوپرورش نیز برای جلب اعتماد نمایندگان در مجلس به آن پرداخت اما این روزها که شمارش معکوس برای رتبهبندی معلمان آغاز شده دایره این طرح هر روز کوچکتر میشود و انگار عدالت قصد ندارد برای یک بار هم که شده روی خوش به فرهنگیان بازنشسته نشان دهد. به نظر میرسد چالشهای اجرایی این طرح اهداف آن را تحت تاثیر قرار دهد. به عنوان نمونه باز ماندن بازنشستگان از رتبهبندی یا چشمپوشی از فرهنگیانی که تنها چند روز قبل از اجرای این طرح از دنیای کتاب و مدرسه خداحافظی میکنند زمینهساز ایجاد تبعیض در میان فرهنگیان و به نوعی نقطه ضعف طرح رتبهبندی معلمان محسوب میشود. این در حالی است که اختلاف حقوق دریافتی فرهنگیان با دیگر کارمندان دولت که تا پیش از این به عنوان یکی از گلایههای معلمان مطرح بود با اجرای رتبهبندی شاهد ایجاد شاخه و بعد دیگری خواهد شد. به این معنی که نهتنها بین فرهنگیان با کارکنان دیگر وزارتخانهها تفاوت وجود دارد بلکه نوعی تفاوت درونسازمانی هم به مجموعه اختلافات اضافه خواهد شد و بازنشستگان این وزارتخانه در رتبهای پایینتر از معلمان شاغل گروهبندی میشوند.
آغاز مهر، آغاز رتبهبندی
طرحی که قرار است براساس مصوبه هیأت وزیران از ابتدای مهرماه سال جاری به اجرا درآید معلمان، مربیان و مدیران را در
4 گروه پایه، ارشد، خبره و عالی طبقهبندی میکند تا میزان حق شغل آنها از 15تا 50 درصد افزایش پیدا کند. اما یکی از نقاط دارای ابهام این طرح حذف بازنشستگان از رتبهبندی است، چرا که به گفته سیدمحمد بطحایی، معاون توسعه و مدیریت پشتیبانی وزارت آموزشوپرورش تنها بازنشستگانی میتوانند از مزایای این طرح بهرهمند شوند که از مهرماه سال جاری به بعد حکم بازنشستگیشان صادر خواهد شد!
وی با اشاره به وضعیت فرهنگیانی که در شهریورماه سال جاری بازنشسته میشوند، اظهار داشت: براساس آنچه درباره رتبهبندی معلمان به تصویب رسیده این طرح شامل بازنشستگان نمیشود اما سیاستی که به گفته مدیران آموزشوپرورش قرار است در دستور کار قرار گیرد این است که با درنظر گرفتن فرجه زمانی، صدور احکام بازنشستگی آنها را تا بعد از آغاز رتبهبندی به تعویق بیندازد تا افرادی که در روزهای پایانی شهریورماه بازنشسته میشوند مشمول رتبهبندی شوند.
وعده سهم بازنشستگان از رتبهبندی
این در حالی است که آخرین ماههای خدمت تعداد زیادی از معلمان در آموزشوپرورش با تصویب و چکشکاریهای طرح رتبهبندی همزمان بوده اما از آنجا که در ابلاغیه، زمان اجرای طرح مهرماه قید شده است، این افراد از رتبهبندی بینصیب میمانند. بطحایی که تنها دلیل حذف این گروهها را مصوب شدن قید زمان اجرای طرح میداند، درباره سایر بازنشستگان اذعان داشت: پس از استقرار کامل رتبهبندی، برنامههای دیگری برای بازنشستگان و رتبهبندی آنها به اجرا در خواهد آمد تا در مراحل بعدی فرهنگیان بازنشسته از چنین برنامههایی بهرهمند شوند.
بازنشستگان و پرسشهای بیپاسخ
به نظر میرسد در طرح رتبهبندی معلمان که طی مراحل اجرایی نقاط تاریک و روشن آن به خوبی نمایان خواهد شد، هرچند وعدههایی درباره تعلل در صدور احکام و موکول کردن آن به مهرماه از سوی معاون وزیر مطرح شده است اما این نکته نیز جای بحث دارد؛ اول اینکه براساس چه معیاری و تا چند روز میتوان حکم بازنشستگی افراد را به تاخیر انداخت تا به دایره رتبهبندی وارد شوند؟
آیا همین نوع برخورد زمینهساز تبعیضی دوباره نیست، چرا که افرادی که در مرداد ماه و ماهها و سالهای پیش از آن بازنشسته شدهاند نسبت به این تصمیمگیری اعتراض خواهند کرد. این در حالی است که وعدههای دیگری هم که برای سایر بازنشستگان ارائه شده است منوط به استقرار کامل رتبهبندی در بدنه آموزشوپرورش و به ثمر رسیدن نتایج این طرح مهم است. بیشک این ابهام قشر گستردهای از فرهنگیان بازنشسته را برای برطرف شدن مشکلات و ارتقای شأن و جایگاهشان چشمانتظار نگاه خواهد داشت تا شاید روزی افرادی که سالها عمر خود را در کنار میز و تختههای کلاس گذراندهاند و این روزها دوران بازنشستگی را سپری میکنند، تاثیرات اجرای طرح رتبهبندی را در زندگی خود احساس کنند!