گروه سیاسی: سفر «یوکیا آمانو» به تهران بیشتر از آنچه تصور می‌شد خبرساز شده است! پیش از این در ایران و به واسطه عدم اطلاع‌رسانی لازم از سوی تیم مذاکره‌کننده، موضوع بازرسی‌های آژانس از ایران برای رسانه‌ها و نیز افکار عمومی به صورت غیرشفاف بود.
به گزارش «وطن‌امروز»، اما همزمان با جدی شدن سفر یوکیا آمانو به تهران و در روزهای منتهی به موعد اجرای تعهدات ایران در برجام،  موضوع بازرسی آژانس از مراکز نظامی ایران جدی شد به گونه‌ای که خبرگزاری رویترز به نقل از منابع آگاه و دیپلمات‌های مطلع گزارش داد یوکیا آمانو به همراه بازرسان آژانس از پارچین بازرسی خواهد کرد. موضوع حضور آمانو در پارچین از چند جهت قابل تامل است. نخست اینکه موضوع بازرسی از مراکز نظامی جزو خطوط قرمز قطعی ایران بود که هم در قانون مجلس با عنوان الزام دولت به حفظ دستاوردهای هسته‌ای ایران تصریح شده بود و هم بارها در مواضع مقامات ارشد نظام نسبت به حفظ این خط قرمز تاکید شده بود. بنابراین بازرسی نظامی به معنای نقض آشکار خطوط قرمز ایران است. نکته  دوم آن است که تا قبل از گزارش رویترز و براساس گزارشی که تا پیش از آن آسوشیتدپرس منتشر کرده بود؛ موضوع بازرسی اینگونه تعریف شده بود که تکنیسین‌های ایرانی از برخی مراکز نظامی ایران مانند پارچین نمونه‌برداری کرده و این نمونه‌برداری در اختیار بازرسان آژانس قرار خواهد گرفت اما آنچه رویترز گزارش داد این بود که هم آمانو و هم بازرسان او برای انجام مرحله نمونه‌برداری در پارچین حاضر خواهند بود و نکته سوم نیز، سکوت وزارت امور خارجه در قبال انتشار این اخبار بود. به همین خاطر افکار عمومی نسبت به تعهدات تیم مذاکره‌کننده دولت روحانی در وین، در بی‌اطلاعی به سر می‌برد. با این حال اما روز گذشته و درست زمانی که سفر امروز آمانو به ایران قطعی شده بود، خبرگزاری آسوشیتدپرس که از مدت‌ها پیش بر موضوع بازرسی‌های آژانس از ایران و نیز جزئیات بازرسی‌های نظامی متمرکز شده بود؛ گزارش داد آمانو در سفر به تهران تنها به بازرسی پارچین نمی‌پردازد. براساس گزارش آسوشیتدپرس، او قرار است موضوع بازجویی از دانشمندان ایرانی را نیز در این سفر دنبال کند! تسنیم به نقل از آسوشیتدپرس گزارش داد یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، برای رایزنی درباره مصاحبه با دانشمندان ایرانی که گفته می‌شود با فعالیت‌های گذشته ایران (موسوم به ابعاد نظامی احتمالی) در ارتباط بودند، به تهران سفر خواهد کرد. این دیپلمات‌ها گفتند آمانو احتمالا اوایل هفته جاری راهی تهران می‌شود. فردریک داهل، سخنگوی آژانس، نیز اعلام کرد آمانو قصد سفر به تهران را دارد اما جزئیات آن هنوز نهایی نشده است. دیپلمات‌ها می‌گویند آمانو درباره بازرسی از پارچین، مرکزی نظامی که ادعا می‌شود آزمایش‌هایی در آن صورت گرفته، بحث خواهد کرد. آسوشیتدپرس پیش‌تر ادعا کرده بود سندی را مشاهده کرده که براساس آن ایرانی‌ها نمونه‌های محیطی را در پارچین جمع‌آوری می‌کنند البته این افراد باید تصاویر و ویدئوهای مرتبط به نواحی نمونه‌گیری را ارائه کنند.  این ادعای آسوشیتدپرس درحالی است که موضوع بازجویی از دانشمندان ایرانی نیز جزو خطوط قرمز قانونی ایران برای توافق بوده است.
البته روز گذشته بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی ادعای  آسوشیتدپرس را تکذیب کرد. به هر حال سفر آمانو به تهران در شرایطی است که براساس تفاسیر آمریکایی‌ها، موعد اجرای تعهدات ایران در حال آغاز است و قاعدتا زمان اجراست که مشخص می‌کند ادعای طرفین تا چه اندازه بر واقعیت منطبق است.
آمانو در کمیسیون برجام
روز گذشته همزمان با انتشار خبر بازجویی آمانو از دانشمندان ایرانی در سفر او به ایران، اعلام شد بنا به درخواست کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس شورای اسلامی، یوکیا آمانو در این کمیسیون حضور خواهد یافت. فارس در این‌باره گزارش داد مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز یکشنبه ساعت ۱۴ به کمیسیون برجام مجلس می‌رود. در همین زمینه، علیرضا زاکانی رئیس کمیسیون ویژه برجام این  خبر را تایید کرد. حسن قشقاوی، معاون کنسولی و امور مجلس وزارت امور خارجه نیز حضور آمانو در جلسه یکشنبه کمیسیون برجام را محتمل دانست و گفت: این موضوع با نظر مثبت وزارت امور خارجه در حال پیگیری است. قشقاوی به ایرنا گفت: به دنبال درخواست کمیسیون ویژه بررسی برجام برای حضور یوکیا آمانو، وزارت امور خارجه این موضوع را با نظر مثبت در دست پیگیری دارد. وی خاطرنشان کرد: چنانچه هماهنگی لازم به خوبی صورت گیرد احتمالا عصر یکشنبه آمانو در کمیسیون برجام حضور می‌یابد. حضور آمانو در کمیسیون برجام پس از آن مطرح شد که آمانو به سنای آمریکا رفت و جلسه‌ای با سناتورها برگزار کرد؛ جلسه‌ای که درباره محتوای توافق محرمانه میان ایران و آژانس برگزار شد. از سوی دیگر نظر نهایی کمیسیون برجام نیاز به توضیحات آژانس نیز خواهد داشت، چراکه از یک‌سو آژانس به عنوان داور برجام به رسمیت شناخته شده است و از سوی دیگر برخی اظهارنظرها و روایت‌ها باعث ایجاد شائبه‌هایی در داخل ایران نسبت به دامنه تعهدات ایران در برجام شده است، از همین رو حضور آمانو در کمیسیون برجام  می‌تواند برخی زوایای تاریک برجام را روشن کند!
نقشه راه باید ارائه شود
حضور آمانو در کمیسیون برجام البته نیازمند احاطه اعضای کمیسیون برجام بر محتوای توافق محرمانه ایران و آژانس نیز هست. یعنی در واقع تا نمایندگان مجلس از مفاد این توافق اطلاع نداشته باشند؛ نمی‌توانند نسبت به چارچوب و همچنین جزئیات این توافق با آمانو به بحث بنشینند! شاید به همین دلیل بود که روز گذشته کمیسیون برجام خواستار ارائه نقشه راه از سوی علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی شد. ابراهیم کارخانه‌ای از اعضای کمیسیون برجام در این‌باره به فارس گفت: رئیس کمیسیون ویژه بررسی برجام مجلس در نامه‌ای خطاب به علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی درخواست کرده اسناد محرمانه مربوط به توافق ایران با 1+5 به این کمیسیون ارائه شود. وی ادامه داد: این اقدام در راستای بررسی‌های دقیق‌تر برجام انجام شده تا وکلای ملت پس از آگاهی از تمام ابعاد توافق با دقت بیشتری ابعاد برجام را مورد بررسی قرار دهند تا مبادا لایه‌های پنهان این توافق تعهدات مضاعفی را برای کشورمان ایجاد کند. به اعتقاد کارشناسان اکنون که آمانو قرار است در کمیسیون برجام حضور یابد، می‌توان نسبت به آشکار شدن تعهدات ایران در نقشه راه و همچنین در برجام امیدوار بود. متاسفانه در خوشبینانه‌ترین روایت، اکنون روایت دولت‌های ایران و آمریکا از موارد مهم و حیاتی برجام دقیقا در تضاد قرار دارد و به همین دلیل می‌توان امیدوار بود روایت آمانو از تعهدات طرفین در برجام تا حدودی سوالات و شائبه‌ها را برطرف کند.