کمیسیون ویژه برجام مجلس جلسه دیروز خود را با حضور حقوقدانها و با محوریت بررسی ابعاد حقوقی الزامآور و تعهدات برجام تشکیل داد. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی مجلس شورای اسلامی، در این جلسه وحید احمدی به عنوان رئیس کمیته حقوقی کمیسیون ویژه بررسی برجام چند سوال مطرح کرد و گفت: در سوال اولیه این موضوع به ذهن میرسد که آیا برجام تعهدآور است یا خیر و اگر در بین اساتید کسی بر این باور است که تعهدآور و الزامآور نیست دلایل خود را اعلام کند. نماینده مردم هرسین و کنگاور در مجلس شورای اسلامی افزود: همچنین توضیح دهید گلوگاههای جدی در بحث برجام از لحاظ حقوق بینالملل کدام فرازهاست به این معنا که بدانیم نواقص حقوقی این سند در کجاست تا بتوانیم با در نظر گرفتن آن تصمیم درست را اتخاذ کنیم. سیدفضلالله موسوی یکی از اساتید حقوق بینالملل در این جلسه توضیح داد: درباره برجام 2 گروه مدافع و منتقد وجود دارد، مدافعان بر این باورند در این سند بهخوبی نحوه برداشته شدن تحریمها لحاظ شده است و آنها بهطور کلی این موضوع را عنوان میکنند اما ما حقوقدانها باید براساس دلایل و موارد حقوقی از آن دفاع یا از آن انتقاد کنیم. این حقوقدان با تأکید بر اینکه در حقوق بینالملل 2 نکته اصلی درباره معاهدهها وجود دارد، گفت: بر این اساس معاهده نباید نابرابر باشد اما در مذاکرات ایران با گروه 1+5 یک طرف ایران به تنهایی بود و طرف دیگر ۶ قدرت جهانی وجود داشت بنابراین این مذاکرات نابرابر بود. وی همچنین ادامه داد: در موضوع دوم تهدیدها مدنظر قرار میگیرد به این معنا که نباید تفاهمی براساس تهدید صورت بگیرد که اگر چنین شود براساس کنوانسیون ۱۹۶۹ وین آن معاهده لغو میشود اما در طول مذاکرات شاهد بودیم طرف مقابل مدام ما را با گزینه نظامی تهدید میکرد. موسوی توضیح داد: توصیه میکنم دولتمردان از این 2 نکته برای فرصتی در آینده استفاده کنند تا در صورتی که لازم بود توافق را باطل کنند. در معاهده ۱۹۷۵ بین ایران و عراق شاهد بودیم صدام به این دلیل از ادامه تعهد سر باز زد که تحت فشار بود هر چند این استدلال به لحاظ حقوق بینالملل درست نبود. این حقوقدان برای بررسی موضوع برجام ۷ سوال پیشنهادی مطرح کرد و ادامه داد: باید بررسی شود آیا برجام از نظر حقوق بینالملل معاهده محسوب میشود یا خیر یا صلاح است که نظام تصمیم بگیرد این توافق به تصویب مجلس برسد و همچنین لازم است بدانیم از نگاه حقوق بینالملل برجام و قطعنامه شورای امنیت چه اصالت و رابطهای دارند. وی ادامه داد: برخی اعتقاد دارند بعضی بندهای برجام لازمالاجرا و تعهدآور است بنابراین باید بررسی کنیم آیا همه برجام تعهدآور است یا بخشی از آن. نکته دیگری که باید مدنظر گرفت مدت اتمام قطعنامه و برجام است چرا که قطعنامه بعد از ۱۰ سال به پایان میرسد اما در برجام مواردی بعد از ۱۰، ۱۵و ۲۵ سال و در برخی موارد تعهد بیانتها باقی میماند. این سوال به وجود میآید که تفاوت اتمام تعهدات در قطعنامه و برجام چه ارتباطی با هم دارند. به گفته موسوی، لازم است اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی از لحاظ حقوق بینالملل بررسی شود و گفته شود آیا نیاز به تصویب مجلس دارد یا خیر. در سوال آخر این حقوقدان نیز مطرح شد مذاکرات و متن برجام مطابق قانون الزام دولت به حفظ دستاوردهای هستهای هست یا خیر. اسماعیل بقایی از حقوقدانان تیم مذاکرهکننده هم در این جلسه عنوان کرد: اینکه آقای موسوی چند پیشفرض را برای بحث برجام در نظر گرفتند مناسب نمیدانم، ایشان تأکید دارند جمهوری اسلامی ایران از موضع ضعف وارد مذاکرات هستهای شده، همچنین تهدید را عامل دیگری برای بر هم زدن برجام پیشنهاد میکنند اما موضوع این است که ما ۳۵ سال است با تهدید روبهرو هستیم و با اراده توانستیم به تنهایی مقابل تهدیدها بایستیم. وی با بیان اینکه در طول ۱۲ سال گذشته و بویژه
۲۲ ماه مذاکرات ایران آگاهانه وارد میدان گفتوگو شده است، ادامه داد: حضور ایران در مذاکرات این نکته را به جهانیان مخابره کرد که ما توانستیم به تنهایی مقابل قدرتهای جهانی با اقتدار بایستیم و از منافع ملت
کوتاه نیاییم.