گروه سیاسی: در روزی که حسن روحانی گفت هیچ کس نمی‌تواند بگوید در برجام بر سر ایران کلاه گذاشته شد؛ وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد در مراکز نظامی ایران به‌روی آژانس باز شده است!
به گزارش «وطن امروز»، بازدید آمانو از پارچین بازتاب بسیار گسترده‌ای در رسانه‌های خارجی داشت. حضور مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پارچین، یعنی سایتی که مهم‌ترین ادعاهای مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای ایران درباره آن مطرح شده، یک اتفاق بزرگ در مناسبات خارجی ایران است! در واقع حضور آمانو سبب شد تا ماجرای نمونه‌گیری آژانس در این سایت که هفته گذشته انجام شد نیز رسانه‌ای شود. به عبارتی از هفته گذشته و با نمونه‌گیری در سایت پارچین، اجرای برجام رسما کلید خورد. این اتفاق در واقع نشان داد خطوط قرمز ترسیم شده مورد اعتنا قرار نگرفت. برجام در ابتدا با اجرای تعهدات ایران اجرا شد و در واقع گام اول را باز هم ایران برداشت تا تخفیف تحریم‌ها منوط به اجرای تعهدات ایران شود اما خط قرمز عدم مجوز برای حضور آژانس در مراکز نظامی ایران با حضور آمانو و نصب دوربین‌های آنلاین آنها در هنگام نمونه‌گیری، نقض شد و همانگونه که
پیش‌تر درباره آن ابراز نگرانی می‌شد، این اقدام گویا سرآغاز زیاده‌طلبی‌ها برای بازرسی از سایر مراکز نظامی ایران است! چراکه سخنگوی وزارت خارجه آمریکا می‌گوید بازدید از پارچین نشانه‌ای از باز شدن در سایت‌های نظامی ایران به‌روی بازرسان آژانس است و بازرسی اخیر از پارچین هم طبق روند معمول انجام شده است. به گزارش فارس، «جان کربی» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درباره نحوه بازدید «یوکیا آمانو» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از پارچین و بازتاب آن در دستگاه دیپلماسی ایالات‌متحده موضع گرفت. خبرنگار آسوشیتدپرس پرسید آیا ورود آمانو به سایت پارچین نشانه‌ای از باز شدن در سایت‌های نظامی ایران به‌روی بازرسان آژانس است؟ سخنگو پاسخ داد: «بله». کربی درباره کیفیت نمونه‌برداری‌هایی که از پارچین گرفته شد هم به بیانیه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تکیه کرد و گفت: «بازرسی‌ها براساس روند معمول آژانس انجام شده است.» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بدون اشاره صریح به حضور یا عدم حضور بازرسان خارجی در هنگام کار، بحث بازرسی‌های آمانو را به توافق محرمانه میان ایران و آژانس برای حل موضوع پی‌ام‌دی ربط داد و گفت: «راستی‌آزمایی بازرسی انجام گرفته در پارچین، براساس پادمان‌های آژانس انجام شده و شخص یوکیا آمانو هم این را تایید کرده است.» کربی ادامه داد: «انتظار داریم ایران باز هم با روند اجرای تعهدات هسته‌ای خود، همکاری داشته باشد».
در ایران اما جریان انکار به راه افتاده است. خبرگزاری دولتی ایرنا بازدید یوکیا آمانو از سایت پارچین را که به خبر نخست تمام منابع خبری دنیا تبدیل شده یک بازدید «تشریفاتی» دانست. این رفتار البته از سوی سایر رسانه‌های دولتی و حامی دولت نیز تکرار شد و آنها تلاش کردند باز شدن در مرکز نظامی پارچین به‌روی آمانو را کم‌ارزش جلوه دهند. این رفتار دولتی‌ها با واکنش کارشناسان در ایران مواجه شد و آنان از عدم شفافیت در نوع تعامل دولت با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انتقاد کردند. فواد ایزدی، استاد دانشگاه تهران در این‌باره با بیان اینکه عدم شفافیت دولت در نوع تعامل با آژانس به نفع کشور نیست، گفت: مگر آمانو بیکار است که «تشریفاتی» به سایت نظامی ما بیاید و از آنجا بازدید کند؟! این در حالی است که بازدید از مراکز نظامی جزو خطوط قرمز مذاکرات بوده است. این کارشناس مسائل آمریکا با تأکید بر اینکه آژانس نقش ویژه‌ای در برجام دارد، گفت: ایران براساس مفاد برجام باید به یکسری وظایفش عمل کند تا آژانس آن را راستی‌آزمایی کند. اگر ما سابقه آژانس در مقابل ایران را مرور کنیم، نشان می‌دهد مسیر پیش‌روی ما مسیر راحتی نخواهد بود. ایزدی تصریح کرد: قطعا ما در ادامه با آژانس درگیر خواهیم بود، چه برای روز اجرا که بحث راستی‌آزمایی است و چه برای ماه‌ها و سال‌های آینده، چرا که ما پروسه‌ای را مشخص کردیم که ۱۰ سال آینده نتیجه آن مشخص می‌شود. عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با تأکید بر اینکه نوع تعامل دولت با آژانس باید شفاف باشد، گفت: متأسفانه ما این شفافیت را در دولت نمی‌بینیم. آمانو به ایران می‌آید و به سایت‌های نظامی ما می‌رود و اقداماتی را انجام می‌دهد که مشخص نیست. وی در همین خصوص گفت: وقتی این موضوع از سخنگوی سازمان انرژی اتمی سوال می‌شود که در مدت حضور آمانو چه اتفاقی افتاده می‌گوید من با آمانو نبودم و نمی‌دانم! چرا این فرد مسؤول نباید اطلاع داشته باشد؟ این کارشناس مسائل آمریکا ادامه داد: حالتی که دوستان در دولت دارند و اینکه نسبت به تعهداتی که کشور داده و نسبت به عملکرد طرف مقابل شفاف نیستند، به نفع کشور نیست. نوع عملکرد امروز آژانس شاخص سنجش عملکرد آن در آینده است. ایزدی تصریح کرد: عدم شفافیت دولت در نوع تعامل با آژانس نه‌تنها کمکی به تصمیم‌گیری نمایندگان درباره برجام نمی‌کند، بلکه این تصمیم‌گیری را دچار مشکل هم می‌کند. چرا که تعهداتی که در برجام برای ما وجود دارد فراتر از عمر دولت کنونی است. عضو هیأت علمی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران معتقد است به‌جای پنهانکاری که متأسفانه درباره برجام وجود دارد، نیاز به شفافیت بیشتری است تا نمایندگان مجلس با آگاهی بیشتر درباره برجام تصمیم‌گیری کنند. وی در ادامه با اشاره به خطوط قرمز مذاکرات، گفت: ما در مذاکرات یکسری خطوط قرمز داریم از جمله عدم بازرسی از سایت‌های نظامی. حال مگر آمانو بیکار است که تشریفاتی به سایت نظامی ما بیاید و از آنجا بازدید کند! این کارشناس مسائل آمریکا در پایان گفت: متأسفانه پاسخ صحیحی از طرف دولت درباره ابهامات وجود ندارد که این وضعیت به کشور ضربه می‌زند، چرا که برجام فراتر از دولت است و تأثیرات آن بر سیاست داخلی و خارجی فراتر از این دولت خواهد بود.
روحانی چه می‌گوید؟
همزمان با رفتار عجیب دولتی‌ها در ماجرای تعهدات ایران در برجام و آخرین شعبده‌بازی آنها درباره بازدید آمانو از پارچین، حسن روحانی نیز درباره برجام اظهارنظر کرد. رئیس دولت معتقد است برجام و سند ضمیمه آن یعنی «نقشه راه»، یعنی همان سندی که براساس آن ایران
در مرکز نظامی پارچین را به روی آژانس باز کرده است؛ یک پیروزی بزرگ برای مردم بوده است! حسن روحانی دیروز گفت ایران پیروز مذاکرات هسته‌ای بود و هیچ کس نمی‌تواند بگوید در مذاکرات هسته‌ای بر سر ایران کلاه رفت! او دیروز در مراسم بهره‌برداری از نیمه شمالی خط 3 متروی تهران گفت: در راستای توافق هسته‌ای صورت گرفته یک کشور در حال توسعه با
6 کشور قدرتمند به گفت‌وگو پرداخت و برای کلمه به کلمه این مذاکرات جنگید، حتی تیم مذاکره‌کننده برای هر ویرگول و نقطه مذاکرات جنگید و قطعا این اتفاق از مذاکرات افتخارآمیز ایران است. او تصریح کرد: در دنیا حتی یک کشور هم پیدا نمی‌شود بگوید سر ایران در این مذاکرات کلاه رفته حتی صهیونیست‌ها معتقدند ایران در این مذاکرات همه‌چیز را گرفته است. قطعنامه‌ای که از سوی شورای امنیت صادر شد حقوق ملت ایران را به رسمیت می‌شناسد و 6 قطعنامه قبلی را هم لغو می‌کند. حسن روحانی ادامه داد: اگر دولت نماینده مردم نباشد هیچ‌چیز نیست و هرچه دارد از رأی مردم دارد. ملت بزرگ ما در این مذاکرات توانست نظرات خودش را به کرسی بنشاند. او افزود: در دوران 8 سال دفاع‌مقدس ما در جنگ بودیم اما این‌بار با مذاکرات بر جنگ پیروز شدیم.
مجلس برجام را «تأیید مشروط» می‌کند
سخنگوی کمیسیون ویژه بررسی برجام ابعاد و جزئیات گزارش نهایی این کمیسیون درباره بررسی برجام را تشریح کرد. سیدحسین نقوی‌حسینی، تصمیم کمیسیون ویژه برجام درباره نحوه جمع‌بندی گزارش نهایی کمیسیون درباره متن برجام را تشریح و تاکید کرد: از آنجا که کمیسیون برجام یک کمیسیون ویژه است طبق آیین‌نامه باید نتیجه بررسی‌های خود را در قالب یک گزارش به صحن علنی ارائه دهد. وی درباره چارچوب این گزارش به تسنیم گفت: گزارش کمیسیون قطعا دارای 3 بخش مقدمه، محتوا و پیشنهادات کمیسیون برجام است. سخنگوی کمیسیون ویژه بررسی برجام ادامه داد: در این گزارش پس از مقدمه، محتوای برجام به صورت موضوعی بررسی می‌شود، یعنی بررسی محتوا به تفکیک موضوعات سیاسی، دفاعی- امنیتی، حقوقی، اقتصادی و فنی- تخصصی خواهد بود. سخنگوی کمیسیون برجام ادامه داد: «پس از بخش بررسی محتوا، نقاط ضعف و قوت برجام یا فرصت‌ها و تهدیدهای هرکدام از بخش‌ها در گزارش بیان می‌شود و در نهایت نیز پیشنهادات هر کمیته در ارتباط با آن موضوع ارائه می‌شود». نقوی‌حسینی تصریح کرد: بحثی که اکنون وجود دارد، این است که در بخش پیشنهادات، پیشنهاد تهیه طرحی مطرح شود که در آن طرح چارچوب‌های مبتنی بر خطوط قرمز نظام در اجرای برجام مدنظر قرار بگیرد، بنابراین ما نه برجام را تایید می‌کنیم و نه رد می‌کنیم بلکه در قالب یک طرح متن برجام را تایید مشروط می‌کنیم. وی در پاسخ به سوالی درباره محتوای طرح گفت: هنوز درباره متن این طرح صحبت نشده و تنها درباره نقشه راه صحبت کردیم. سخنگوی کمیسیون ویژه برجام در پایان بیان کرد: تلاش کمیسیون این است که گزارش خود را هفته بعد آماده و به صحن تقدیم کند.