قم، علی زنگنه: در صورتی‌که اعتبارات مورد نیاز تامین شود پروژه منوریل قم در 3 ماه نخست سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد. ساخت نخستین منوریل کشور در شهر قم مردادماه سال 88 از سوی دولت کلید خورد تا با بهره‌برداری از آن زیرساخت‌های حمل و نقل ریلی تقویت شده و مشکل ترافیک شهر قم برطرف شود و خدمت‌رسانی به زائران و مجاوران بارگاه ملکوتی حضرت فاطمه معصومه(س) و مسجد مقدس جمکران به شکل مناسب‌تری صورت گیرد. براساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته، قرار بود نخستین منوریل کشور به طول هفت کیلومتر در بهمن‌ماه سال 90 به بهره‌برداری برسد ولی امروز که در بهمن‌ماه سال 92 قرار داریم نه‌تنها این پروژه افتتاح نشده بلکه هنوز با مشکلات زیادی نیز دست و پنجه نرم می‌کند که مهم‌ترین مشکل آن تخصیص اعتبار است. اینکه پروژه‌های بزرگ عمرانی در کشور ما با حاشیه‌های زیادی همراه بوده و کمتر اتفاق افتاده که پروژه‌ای در موعد مقرر افتتاح شود حرف تازه‌ای نیست ولی پروژه منوریل قم دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است که آن ‌را از پروژه‌های دیگر متمایز کرده و حساسیت بیشتری را برمی‌انگیزد.
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های منوریل قم طویل بودن این پروژه است. این پروژه شمال به جنوب قم را به یکدیگر متصل کرده و در مرکز شهر از مقابل تمام مراکز مهم و خیابان‌های اصلی شهر می‌گذرد. شاید اگر این پروژه در یک نقطه از شهر با وسعت کمتری بود یا اگر در زیر زمین قرار داشت کمتر مردم قم نسبت به آن حساس می‌شدند.
یکی دیگر از دلایل اهمیت این پروژه نو بودن این طرح در ایران است. منوریل قم نخستین پروژه منوریل در ایران است و بسیاری منتظر هستند افتتاح نخستین منوریل کشور را نظاره‌گر باشند.
مشکلات منوریل قم
یک از مشکلاتی که مخالفان این طرح از ابتدا مطرح می‌کردند مخدوش شدن نمای حرم حضرت معصومه(س) بود که پیشرفت این پروژه را با مشکلاتی روبه‌رو کرد و در مواقعی این طرح را نیز به تعطیلی کشاند. مخالفان این طرح معتقد بودند که منوریل دردی را از ترافیک شهر قم برطرف نمی‌کند و تنها برای توریست‌ها و زائران مورد استفاده قرار می‌گیرد چراکه این طرح در مسیر پرترافیک این شهر ساخته نشده است همچنین به علت قرار داشتن در مسیر رودخانه قمرود و به دلیل اینکه حریم رودخانه رعایت نشده، شرکت آب منطقه‌ای نیز در این باره شکایتی مطرح کرده است. شهردار قم در این باره گفت: در چند سال اخیر تلاش بر این بود که موضوع منوریل قم در فاز اول افتتاح شود ولی در این راه به سه مشکل برخورد کردیم. محمد دلبری با بیان اینکه نخستین مشکل مساله بودجه بود که به طور کامل اختصاص پیدا نکرد، ادامه داد: با توجه به اینکه ناوگان پروژه منوریل را از ایتالیا وارد ‌کردیم دومین مشکل تحریم‌ها بود. وی با اشاره به اینکه منوریل قم نخستین پروژه از این دست در کشور به شمار می‌رود، عنوان کرد: در ایران تجربه این پروژه را نداشتیم و با توجه به اینکه عزم ما بر این بود که این پروژه را در خود ایران و توسط متخصصان ایرانی اجرا کنیم، مقداری اجرای آن طولانی شد. شهردار قم با اشاره به تولید تیرهای پروژه منوریل در استان قم تصریح کرد: مجموعه تولید تیرهای منوریل در استان قم ایجاد و تولید شروع شد و همچنین ضریب خطا اندازه‌گیری شده و با استانداردها تطبیق داده شد. وی با بیان اینکه در عبور از تقاطع‌ها مانند کمربندی امیرکبیر و پل رضوی مشکل به وجود آمد، گفت: در این مسیرها نمی‌توانیم تیر را در کارگاه تولید کنیم و باید تیر را در محل تولید می‌کردیم و با توجه به مسائل ترافیکی مقداری در این بخش‌ها پروژه زمان‌بر شد.
نحوه عبور منوریل از مقابل حرم مطهر
در راستای حل مشکلات منوریل، استاندار، شهردار و رئیس شورای شهر قم از این پروژه بازدید و مشکلات آن را بررسی کردند. در جلسه‌ای که پس از بازدید از پروژه برگزار شد با تاکید استاندار قم مقرر شد پروژه منوریل در مقابل حرم حضرت معصومه(س) از روی پل به حرکت خود ادامه دهد و شهرداری نیز آمادگی خود را برای انجام این پروژه اعلام کرد. شهردار قم با اشاره به اینکه پروژه قطار شهری قم با توجه به موضوع زیرساخت‌های حمل و نقل برعهده دولت است، گفت: براساس توافق صورت گرفته در برنامه 5 ساله قرار بود که 50 درصد بودجه قطار شهری را دولت و 50 درصد را شهرداری تامین کنند. وی عنوان کرد: شهرداری برای تامین سهم 50 درصدی خود زمین و مسیرهای قطار شهری را در اختیار پروژه قرار می‌دهد و این 50 درصد ارتباطی به ساخت قطار شهری ندارد. دلبری خاطرنشان کرد: با بازدیدی که به همراه استاندار از پروژه داشتیم موضوع عبور منوریل از جلوی حرم حل شد و با توجه به برنامه‌ریزی‌هایی که انجام دادیم تصمیم گرفته شد که پروژه منوریل ادامه پیدا کند.
وی تاکید کرد: پیش‌بینی این است که اگر اعتبار تامین شود بتوانیم فاز اول را تا 3 ماه اول سال 93 به بهره‌برداری برسانیم. شهردار قم ادامه داد: اصل منوریل بیشتر مربوط به فاز 2 این پروژه است یعنی برای تبادل مسافران از پردیسان به داخل شهر قم که ان‌شاءالله انجام می‌شود و یکی از مشکلات ساکنان پردیسان را حل می‌کند. وی با بیان اینکه فاز اول از پارک‌سوار شمالی تا مصلا و فاز دوم از مصلا تا پردیسان است، گفت: فاز سوم از پردیسان تا ورزشگاه یادگار امام(ره)، سلفچگان و فرودگاه خواهد بود. شهردار قم درباره فاز 2 منوریل گفت: در فاز 2 مناقصه برگزار و برنده نیز مشخص شد ولی به این دلیل که پروژه طول کشید باید مناقصه تجدید شود. منوریل قم با کش و قوس‌های فراوان و مخالفت‌های زیاد بالاخره به روزهای آخر خود نزدیک می‌شود. مسؤولان شهر قم عزم خود را جزم کرده‌اند که فاز اول این پروژه بالاخره نهایی شود و به نظر می‌رسد تنها مشکل باقی‌مانده در این راه مساله بودجه است و امیدواریم که در بهار سال 93 شاهد حرکت قطارهای منوریل قم باشیم و دوباره به دلیل دیگر زمان آن به تعویق نیفتد.