گروه اقتصادی: شمارش معکوس برای آغاز راند دوم رکود بازار مسکن و فرو رفتن این بازار در کمایی عمیقتر، با پایان یافتن گرمترین ماههای سال و شروع فصل خزان، آغاز شد تا نشان دهد وزیر مسکن روحانی، هیچ برنامهای برای این حوزه ندارد. به گزارش نسیم، تصوری که با کاهش 3 درصدی قیمت مسکن در 5 ماه ابتدایی امسال برای خروج از رکود ایجاد شد، نهتنها رنگ تحقق به خود نگرفت بلکه به مرور هم در محاق فراموشی میرود. بازار مسکن این روزها جذابیت خود را برای طیف وسیعی از خریداران و فعالان صنعت ساختمان از دست داده و این جذابیت با پافشاری بر ریزش بیشتر قیمت، کمتر و کمتر هم شده، به نحوی که از 2 سال قبل بدین سو، نفس این صنعت با تنگتر شدن دهلیزهای سرمایهگذاری به شماره افتاده است. در 2 سال اخیر، عرصه مسکن کشور با عنایت به عواملی چون اجتناب سرمایهگذاران بخش خصوصی، کاهش صدور مجوز ساختوساز، مشوقهای نهچندان جذاب دولتی و فضای روانی حاکم بر آن از کمترین نوسانات برخوردار بوده است. افزایش جمعیت ایران در 3 دهه گذشته و تورم فزاینده، تامین سرپناه برای خانوارهای ایرانی را به مراتب سختتر کرده و بخش اعظم جمعیت 77 میلیون نفری کشور پس از پیروزی انقلاب اسلامی متولد شدهاند که بزودی در لیست انتظار متقاضیان مسکن قرار خواهند گرفت. بررسی میزان زاد و ولد نمایانگر آن است که در سالهای میانی دهه 90 به تبع تعداد بالای ازدواجها تقاضای مسکن به اوج خود خواهد رسید. با توجه به رخداد دستکم ۸۰۰ هزار واقعه ازدواج در سال، به نظر میرسد ایجاد توازن بین عرضه و تقاضای مسکن کشور نیازمند ساخت 12 میلیون واحد دیگر در12 سال آتی است. شاید از همین رو است که موجی از نگرانی در بین دستاندرکاران واقعی بازار مسکن به وجود آمده به نحوی که این دسته از افراد با ابراز نگرانی از استمرار رکود و کاهش جدی تولید مسکن در 2 سال اخیر، اذعان دارند که قیمت مسکن در سالیان آتی جهش جدی خواهد داشت. بنابراین وزیر راهوشهرسازی دولت یازدهم با همه چالشهای پیش رو راه دشواری در پیش دارد و بیم آن میرود که با کاهش مستمر تولید مسکن و رکود ادامهدار، بازار مسکن ایران در سالیان آتی به چالشی فراگیر برای دولت مبدل شود. بویژه آنکه رئیس انجمن صنفی کارفرمایی انبوهسازان مسکن استان تهران دلیل رکود حاکم بر بازار مسکن را ناشی از اتخاذ سیاستهای انقباضی دولت در برنامههای کلان اقتصاد کشور دانسته و گفته است که اتخاذ همین سیاستها بخش مسکن را در رکودی بیشازپیش فرو برده است. حسن محتشم نسبت به استمرار رکود حاکم بر بازار مسکن هشدار داده و اذعان داشته است که اگر دولت در برنامهریزیهای اقتصاد کلان کشور تغییری ایجاد نکند، بخش مسکن به تنهایی نمیتواند از رکود خارج شود. غیرقابل انکار است که نزدیک به نیمی از اشتغال کشور در قالب
1200 زیرگروه شغلی در زیرمجموعه بخش مسکن کشور قرار داشته که با گردش مالی 250 هزار میلیارد تومانی سالانه، توانایی خلق فرصتهای عظیمی برای اشتغالزایی در کشور را دارد، موضوعی که به نظر میرسد دولت امید، تاکنون نتوانسته تدبیری برای آن بیندیشد. به گفته محتشم، با توجه به تعیین تسهیلات برای پرداخت در وجه مسکن خانه اولیها این رقم تسهیلات هم نتوانسته در ایجاد رونق بازار مسکن تأثیرگذار شود و این عرصه را از رکود خارج کند. این فعال بخش مسکن با بیان اینکه اگر توافق برجام اجرایی نشود، امید چندانی به رفع رکود بازار مسکن نیست، تصریح کرد: در صورت اجرایی شدن این توافق منابع مالی حبسشده دولت آزاد شده و به سمت رونق مسکن حرکت خواهد کرد زیرا بازار مسکن از فقدان نقدینگی جدی رنج میبرد. رئیس انجمن صنفی کارفرمایی انبوهسازان مسکن استان تهران گفت: اتخاذ سیاستهای انقباضی دولت سبب شد نقدینگی موجود هم جذب بازار مسکن نشود. به نظر میرسد دولت به صلاح نمیداند نقدینگی موجود را به جریان بیندازد زیرا این امر به افزایش تورم دامن خواهد زد. وی با بیان اینکه نگران افزایش شدید قیمت مسکن در 2 سال آینده است، اظهار داشت: کاهش 50 درصدی صدور پروانه ساختمانی و رکود حاکم بر بازار مسکن منجر به افزایش قیمت شدید آن در سالیان آتی خواهد بود. وی هشدار داد که تبعات منفی کاهش ساختوساز در 2 سال گذشته در آیندهای نهچندان دور مشخص خواهد شد و ادامه داد: منحنی قیمت مسکن همواره ثابت نمیماند و در صورت تغییر مسیر منحنی قیمت مسکن به یکباره با افزایش شدیدی مواجه خواهد شد. به گفته محتشم، در حال حاضر بدنه وزارت راهوشهرسازی بدنهای کارا نبوده و با دیدگاههای وزیر ناآشناست و بدنه این وزارتخانه از رخوت رنج میبرد. وی گفت: حمایت دولت از انبوهسازان در شرایط کنونی کافی نیست. تصمیماتی که دولت در بخش مسکن اتخاذ کرده ضعیف بوده و نتوانسته رکود را از بین ببرد. رئیس انجمن صنفی کارفرمایی انبوهسازان مسکن استان تهران درعین حال گفت: بعید است قیمت مسکن از شرایط حاضر هم به قیمت پایینتری سقوط کند. در حال حاضر برخی از سازندگان مسکن ساختهشده خود را با حاشیه سود اندک و حتی پایینتر از قیمت تمامشده به بازار عرضه میکنند. مشاور وزیر سابق راهوشهرسازی هم دایره کارکرد وزیر راهوشهرسازی دولت یازدهم را به 2 بخش طرحهای نیمهتمام باقیمانده از دولت دهم و همچنین طرحهای پیشرو تقسیم کرده و گفته است که مسکنمهر و مسکن روستایی از جمله طرحهای نیمهکارهای بوده که از دولت قبل باقی مانده و عملکرد وزارت راهوشهرسازی دولت یازدهم در اینباره ناموفق بوده است. مقداد همتی به نسیم گفته که پیشرفت عملیات احداث طرح مسکنمهر در 2 سال گذشته ماهانه کمتر از یک درصد بوده درحالی که اگر این طرح ماهانه یک درصد پیشرفت داشت، تاکنون به اتمام رسیده بود. وی افزوده، اگر دوره مدیریت دولت دهم یک سال دیگر ادامه مییافت 95 درصد از کل طرح مسکنمهر به اتمام رسیده بود. وی میزان پیشرفت وزارت راهوشهرسازی دولت یازدهم در احداث مسکن روستایی را در حد صفر ارزیابی کرد که سیر ساختوساز در این بخش در 2 سال اخیر از 400 هزار واحد مسکونی دولت دهم به سمت صفر میل کرده است.