خطیب وهابی مسجدالنبی(ص) در خطبه نماز جمعه در فراری رو به جلو منتقدان نظام سعودی به سبب فاجعه منا را کینه‌توزانی زیانکار خواند و از پادشاه، ولیعهد و جانشین او به خاطر برگزاری مراسم حج قدردانی کرد. شیخ «حسین آل‌الشیخ» از بستگان نزدیک مفتی اعظم سعودی‌هاست که بلافاصله پس از فاجعه منا در سخنانی بی‌شرمانه خود حاجیان را مقصر قربانی شدن خودشان دانسته و حتی گفته بود مرگ آنها در ازدحام منا خودکشی محسوب می‌شود. حال به گزارش روزنامه المدینه، شیخ سعودی مسجدالنبی(ص) نیز ادعا می‌کند خاندان حاکم در برگزاری مراسم حج، تلاش‌هایی عظیم و بی‌پایان می‌کند و نتایج  ملموس این تلاش‌ها، گواه این مساله است! جالب اینکه او در خطبه‌اش فاجعه سقوط جرثقیل را به فراموشی سپرد و سپس فاجعه منا را  نیز«هل داده شدن حجاج توسط یکدیگر» تعبیر کرد، و آن را قضا و قدر الهی خواند و بی‌شرمانه‌تر اینکه از اینکه حجاج به این ترتیب عاقبت به خیر شده‌اند، خدا را سپاس گفت! او ضمن ستایش‌های چاپلوسانه از پادشاه، خطاب به کشورهای اسلامی و عربی و غربی که از عملکرد عربستان در برگزاری حج انتقاد کرده و فاجعه‌های سقوط جرثقیل و حادثه منا را به عنوان گواهی بر این مساله مطرح کرده‌اند، گفت: منتقدان، جز حسرت و زیانکاری، بهره‌ای نخواهند برد.
اما سازمان‌ بین‌المللی حقوق بشر در واکنش به ادعاهای مسؤولان سعودی که قضا و قدر و خود حجاج را مقصران فاجعه منا خوانده‌اند، در بیانیه‌ای اعلام کرد این فاجعه قضا و قدر نیست بلکه جنایتی است که عرق شرم بر جبین می‌نشاند. دبیرخانه کل سازمان‌ بین‌المللی حقوق بشر در بیانیه‌ای اعلام کرد شواهد قاطع ثابت کرده است که «فاجعه منا قضا و قدر نبوده است بلکه جنایتی وحشتناک و هولناک است که عرق شرم بر جبین می‌نشاند. این حادثه شنیع‌ترین جنایتی است که بشریت در عصر حاضر شاهد آن بود؛ برای اینکه در بیت‌الله‌الحرام و در ماه حرام علیه حجاج بی‌گناهی که از سرتاسر جهان برای لبیک به (دعوت) خدا و پیامبرش آمده بودند، به‌وقوع پیوست». در این بیانیه آمده است: «سخن گفتن از مفقودان فاجعه بسیار عجیب است؛ ما اینجا از زلزله‌ای ویرانگر و از مفقودان بی‌گناه سخن نمی‌گوییم. ما در حال بررسی موضوع ازدحامی هستیم که قربانیان و مجروحانی به جای گذاشته است». این بیانیه با اشاره به موضوع مفقودان فاجعه تلخ منا، این سوال را مطرح کرد: «این صدها تن کجا ناپدید شده‌اند؟» ابهامات موجود درباره نحوه وقوع فاجعه خونبار منا و بویژه بی‌مسؤولیتی و دروغ‌های مکرر حکومت عربستان درباره آمار قربانیان ایجاب می‌کند که کمیته تحقیق و حقیقت‌یاب بی‌طرف یا با حضور قربانیان کشورها تشکیل شود. بنا به تحلیل تسنیم، هرچند پادشاه سعودی دستور تشکیل کمیته تحقیق را صادر کرده اما از آنجا که عربستان خود در قبال این قضیه متهم است لذا بعید به نظر می‌رسد که این کمیته به کشف حقیقت نائل شود. زیرا اولین شرط هر کمیته تحقیق در وهله اول بی‌طرفی است اما مسؤولان عربستان پیش از اینکه کمیته تحقیق تشکیل و نتیجه آن معلوم شود با اتخاذ رویکرد فرافکنانه کوشیده‌اند به هر طریق ممکن از خود رفع اتهام کنند و بر قصورات و سوء‌مدیریت خود در این زمینه سرپوش بگذارند و در این‌باره حتی نگران آبرو و اعتبار خود در جهان یا حتی میان مسلمانان و اعراب نیستند. درباریان سعودی در آخرین اقدام غیرمسؤولانه حتی آمار 4173 نفری قربانیان را که توسط وزارت بهداشت خودشان براساس تصاویر به دست آمده از اجساد داخل سردخانه‌ها - که جدای از اجساد داخل کانتینرها یا قربانیان گمنام بوده‌اند - را بلافاصله تکذیب کرده و خبر آن را از منابع رسمی دولتی حذف کرد. پیش از این نیز تجارب قبلی از جمله کمیته تحقیق سقوط جرثقیل نشان داده بود که تشکیل یک چنین کمیته‌هایی نمی‌تواند به کشف حقیقت کمک کند. برای مثال در جریان آن واقعه کمیته تحقیق سعودی توفان را  عامل سقوط جرثقیل اعلام کرد (که 345 کشته و زخمی برجای گذاشت) اما شرکت آلمانی «لیبهر»، سازنده این جرثقیل که کارشناسانش را برای بررسی علت این حادثه به عربستان اعزام کرد، روز چهارشنبه، اول مهرماه اعلام کرد، نقص فنی و توفان در این سانحه نقش تعیین‌کننده‌ای نداشته‌ است. این خود نمونه روشنی است که نشان می‌دهد تشکیل کمیته تحقیق سعودی نمی‌تواند به کشف و روشن شدن حقایق مربوط به فاجعه منا کمک کند، مگر اینکه کمیته جدید یا با حضور افرد بی‌طرف یا با حضور نمایندگان قربانیان فاجعه منا تشکیل شود. هر چند بسیاری از رسانه‌های غربی - عربی می‌کوشند در راستای منافع سعودی‌ها به سرعت از کنار فاجعه منا عبور کنند و آن را در حاشیه قرار دهند اما قدر مسلم این فاجعه به عنوان یک لکه سیاه در کارنامه مسؤولان سعودی باقی خواهد ماند و لزوم تغییر در مدیریت مناسک حج را  به منظور پیشگیری از وقوع حوادث مشابه در آینده مورد تاکید قرار خواهد داد. در این میان از آنجا که اتخاذ هر راهکاری مستلزم بررسی دقیق و آسیب‌شناسانه مشکل است از این رو تشکیل کمیته حقیقت‌یاب با حضور افراد بی‌طرف یا با حضور نمایندگان کشورهایی که بیشترین قربانی را در جریان این فاجعه داده‌اند ضرورت و اولویت دارد.