محمدرضا کردلو: در میان مردم بودند کسانی که به واسطه ادعاهای 2 ساله دولت و تبلیغات فراوان جناح غربگرا فکر میکردند از پس ارتباط با غرب و بویژه ارتباط با کدخدا همه مشکلات حل میشود. طبیعی بود که کار رسانهای دولت و رپرتاژ همه روزنامههای اصلاحطلب، فعالیتهای رسانهای در شبکههای اجتماعی و قابل تاملتر از همه همنوایی رسانههای داخل و خارج در ساخت و تولید و توزیع محتوا در راستای «توافق به هر قیمتی»؛ از تشکیل کمپین کارگردانان تا درددلهای ظریف با هاله اسفندیاری در نوع نگاه به شکلگیری توافق، بخشی از مردم را که به دولت اعتماد کامل داشتند، به این نتیجه برساند که شاید با کوتاه آمدن، امتیاز دادن، مذاکرهکردن و دیپلماسی دولت مذاکرات، همه چیز حتی مشکل آب خوردن مردم حل شود!
2سال گذشت. نمونههای فراوانی در این 2سال وجود داشت که شاهدی بر نقض این مدعا باشد که «با مذاکره همه چیز درست میشود». نمونههای فراوانی که نشان میداد: «با مذاکره همه چیز درست نمیشود». چون اصولی و طبیعی و منطقی هم که نگاه کنیم نمیشود با مذاکره همه چیز را حل کرد. این را الفبادانان علم سیاست هم میفهمند که در آرمانیترین شرایط توزیع قدرت در سطح بینالملل هم نمیتوان صرفا به گفتوگو و مذاکره تکیه کرد. مذاکره خوب است اما «با مذاکره همه چیز درست نمیشود» که اگر میشد دیپلماتها جرات میکردند با داعش جلسه بگذارند و بر سر مسائل مهم و حیاتی مذاکره کنند یا اینکه بنلادن را توجیه کنند یا اینکه به آمریکا بگویند ادعای وجود سلاح شیمیایی در عراق درست نیست، پس به عراق حمله نکن، یا میشد به عربستان فهماند که حمله 6 ماهه وحشیانه به یمن به سود هیچکدام از 2طرف نیست. پس «با مذاکره همه چیز درست نمیشود».
2 سال گذشته است از روی کار آمدن دولت حسن روحانی و خود این دولت که همه تلاشش را کرده است که امروز در منتهاالیه جاده تعامل با غرب باشد هم، خیری از این رویکرد ندیده است. شاید در تبلیغات و در رپرتاژ رسانههای طرفدار غرب و بزککننده آمریکا غلو و اغراق پیرامون فتحالفتوحهای(!)دولت را خوانده یا دیده باشیم اما واقعیتهای دیگری هم وجود دارد که سانسور و حذف میشوند و کسی از دولت دوست ندارد آنها شنیده یا دیده شوند. مانند درخواستی که از مسؤولان صدا و سیما شده بود مبنی بر اینکه مواضع ضد ایرانی و تهدیدات آمریکاییها از صدا و سیما پخش نشود!
موضوع 333روز پشت درهای سازمان ملل ماندن سفیر ایران و معرفی نماینده جدید درست در روزهایی رقم خورد که ظریف و کری داشتند پیادهروی میکردند. مذاکره میکردند اما در میان مذاکرات موضوع «پشت درهای سازمان ملل ماندن نماینده ایران» و «پاسپورت ایرانی معلق» بیپاسخ ماند. به ابوطالبی ویزا ندادند حتی پس از انکار حضورش در میان تسخیرکنندگان لانه جاسوسی. حمید ابوطالبی البته چند روز پیش از پررنگ شدن حواشی اعزامش به آمریکا، درباره حضور خود در میان دانشجویان خط امام، گفت: «واقعیت این است که من در 13 آبان آن سال و زمان اشغال اصلا در تهران نبودم که از این امر مطلع یا در آن مشارکت یا حضور داشته باشم یا نامم مطرح باشد. من در اهواز از ماوقع مطلع شدم». با این همه اما باز به او ویزا ندادند. یعنی «با مذاکره همه چیز درست نمیشود».
توطئه سعودی-آمریکایی کاهش قیمت نفت هم از قضا و کاملا اتفاقی - مثل دست دادن اوباما و ظریف - در همان روزهای پیادهروی اتفاق افتاد. همگرایی کامل با غرب، رویکرد ظریف با عربستان و استراتژی دولت مذاکرات کاری از پیش نبرد. عربستان نفت را ارزان کرد و دیپلماسی هیچ کاری از پیش نبرد. این کاهش قیمت نفت تا 45 دلار و هم قیمت با یک بطری آب معدنی تاثیر خودش را در بودجه، در گران شدن کالاهای ضروری و مصرفی و انرژی(آب، برق، گاز و بنزین) نشان داد. کاهش 50درصدی قیمت نفت سرانه هر ایرانی را از درآمد نفت 50درصد کاهش میداد و در سبد درآمد خانوارهای ایرانی نمایان بود. مذاکره دیپلماسی نتوانست به عربستان بفهماند که کاهش قیمت نفت چه آثار زیانباری
دارد - البته دیپلماسی ظریف - پس «با مذاکره همه چیز درست نمیشود».
درست در همان روزهای پیادهروی موضوع بیحرمتی نشریه موهن فرانسوی شارلی ابدو به پیامبراعظم(ص) اتفاق افتاد. ظریف در همان روزها در فرانسه بود و با فابیوس مذاکره میکرد. ظریف مذاکره میکرد که توهینهای بعدی هم با حمایت کامل مقامات غربی و خود فرانسه اتفاق افتاد و اینها اتفاقی نبود، چون قرار نبود «با مذاکره همه چیز درست شود».
به واسطه ضعف در مواجهه، توهین پشت توهین بود که نثار ایران میشد. شاید اگر در دورههای دیگر این توهینها اتفاق میافتاد رسانههای بزککننده آمریکا رگ ملیگراییشان متورم میشد و میگفتند این چه وضعی است. اما پس از توهین کشورهای حاشیه خلیجفارس، کشور 800هزارنفری جیبوتی و اتهامزنیهای مکرر اردوغان و حادثه تلخ فرودگاه جده و اخراج سفیر و کاردار ایران از جزیرههای کوچک خاورمیانه و ادعاهای مکرر درباره جزایر سهگانه، رسانههای بزککننده آمریکا برای اینکه «توافق» خدشهدار نشود لام تا کام حرف نزدند.
و اما بعد از منا، نشستن ظریف پای امیر کویت برای وقت گرفتن از وزیر خارجه سعودی و بیپاسخ ماندن اقدام او خوب نشان داد «با مذاکره همه چیز درست نمیشود».
مردم هم حالا همین حرف را میزنند: «با مذاکره همه چیز درست نمیشود».