پیروز مجتهدزاده، تحلیلگر سرشناس مسائل بینالمللی معتقد است وزارت امور خارجه ایران باید نسبت به کارکردهای اخم و لبخند در مواقع مختلف مطلع باشد و بهعنوان نمونه نباید در موضوع مناسبات با عربستان بیش از اندازه نسبت به سعودیها منفعل بود. مجتهدزاده در گفتوگویی با اشاره به تیرگی روابط ایران و عربستان پس از فاجعه منا، گفت: پیام تند و قوی رهبری جمهوری اسلامی ایران به عربستان بسیار بجا و شایسته بود. سعودیها در این سالهای اخیر خیلی گستاخ شدهاند و متاسفانه ما در برابر آنها بهگونهای عمل کرده بودیم که انگار محتاج رابطه با آنها هستیم. وی افزود: ما در برابر واکنشهای غیرمتمدنانه سعودیها نسبت به انتقاد ایران درباره حوادث مکه از خود صبر و ادب نشان دادیم و عصبانی نشدیم. من کاری به غلیان احساسات عمومی ندارم که در برابر جسارتهای نابخشودنی سعودیها نسبت به وقار ملی ما و هویت شیعی ما تحریک شد. در سطح مقامات مسؤول ما ابتدا عصبانی نشدیم و موضع تند نگرفتیم و تا اینجا درست است اما سعودیها حد اعلای تعصبات غیرمتمدنانه را نشان دادند. آن امام جماعت مکه بحث رافضیها و مجوسها را پیش کشید و هرچه توانست گفت که در این مرحله دستگاه دیپلماسی ما باید لحن تندتر یا موضع تندتری اتخاذ میکرد اما این کار نشد تا اینکه بالاخره رهبری وارد شدند و موضع سخت گرفتند و آنها کمی به خودشان آمدند. مجتهدزاده ادامه داد: دستگاه دیپلماسی ما سعی کرد هویج را نشان دهد و رهبری جمهوری اسلامی هم بهدرستی چماق ایرانی را به نمایش گذاشتند. ایراد من به این است که دستگاه دیپلماسی بیش از اندازه هویج نشان داد و الا من که از نشان دادن هویج در ابتدای کار برای کنار آمدن با خصم ایراد نمیگیرم. ایراد من اصرار در استفاده هویج از ابتدا تا انتهاست. خب! در این باره رهبری جمهوری اسلامی به هنگام ضرورت چماق لازم را ارائه کردند و نتیجه کار را دیدیم که به آرامش نسبی انجامید و من تاکید میکنم این آرامش نسبی فقط ناشی از ارائه چماق نبوده است، بلکه ناشی از ارائه بموقع آن بود که هویجهای ارائهشده از سوی دستگاه دیپلماسی را هم ارزشمند کرد. ایراد من به تلاش یکطرفه فقط در ارائه هویج است. این کارکرد یا هنر استفاده از دیپلماسی را خود دستگاه دیپلماسی باید در درونش پرورده کند و جای استفاده از هر دو بال لبخند و ترشرویی را تشخیص داده و هریک را بجا و هنگام خود داشته باشد. این تحلیلگر مسائل منطقهای درباره زانو زدن ظریف در مقابل امیر کویت برای راضی کردن سعودیها به صدور روادید برای هیات ایرانی نیز گفت: از دید من اگر چنین تماسهایی با کویتیها گرفته شد کاری صورت گرفت که از قبل عبث بودنش مسلم بود.