گروه سیاسی: اولین جلسه کمیسیون مشترک برجام دیروز در هتل پلهکوبورگ وین برگزار شد و عباس عراقچی به همراه مجید تختروانچی در مقابل همتایان خود در 1+5 نشستند تا از دیروز تا روز اجرای تعهدات طرف مقابل، برنامههای خود را هماهنگ کنند. به گزارش «وطن امروز»، اجرای تعهدات ایران پس از تصویب برجام آغاز شده و ایران باید تعهدات سنگینی را که در برجام پذیرفته است، انجام دهد. پس از انجام این تعهدات، آنگاه آژانس بینالمللی انرژی اتمی گزارشی درباره این تعهدات منتشر میکند و این گزارش معیار تصمیمگیری آمریکا و اتحادیه اروپایی نسبت به تحریمها میشود. در این میان از روز گذشته برخی نگرانیها نسبت به برخی فشارهای داخلی برای تسریع در اجرای تعهدات ایران ایجاد شد. با توجه به اظهارنظرهای مقامات آمریکایی مبنی بر تلاش برخی مقامات دولت ایران برای اجرای سریع برجام و اثرگذاری آن در انتخابات آتی مجلس، این نگرانی تشدید شده است. براساس اظهارات وندی شرمن، معاون جان کری، دولت ایران تمایل دارد تا قبل از انتخابات مجلس تحریمها برداشته شود. حسن روحانی نیز روز یکشنبه گفت تا پایان سال 2015 از تحریمها عبور خواهیم کرد. این اظهارنظر روحانی نشان میدهد او به دنبال آن است تا تعهدات ایران هرچه زودتر، یعنی کمتر از 2 ماه اجرا شود؛ آنگاه طرف مقابل تا قبل از انتخابات ایران خبر توقف و تعلیق تحریمها را اعلام کند! در این میان صاحبنظران و کارشناسان مسائل فنی معتقدند این اقدام دولت ایران میتواند موجب آسیب دیدن زیرساختها و تاسیسات هستهای کشور شود. این نگرانی زمانی افزایش یافت که رئیس سازمان انرژی اتمی نیز موعد زمانی 2 ماهه را برای اجرای تعهدات ایران پذیرفت! کارشناسان میگویند اجرای تعهدات، آن هم در 2 ماه آسیبهای جدی به تاسیسات هستهای وارد میکند. در همین راستا معاون سابق رئیس سازمان انرژی اتمی میگوید با این سرعت عمل دولتیها برای اجرای تعهدات، بیش از نیمی از سانتریفیوژهایی که باید جمعآوری شوند، تخریب خواهند شد. این به آن معناست که با سرعت عمل دولتیها، بیش از 6 هزار سانتریفیوژ ایران دچار آسیب خواهند شد. حسین آبنیکی، معاون سابق سازمان انرژی اتمی در واکنش به تخمین زمان 2 ماهه توسط صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی برای جمعآوری سانتریفیوژهای ایران به منظور اجرای تعهدات ایران در برجام با بیان اینکه زمان برچیده شدن سانتریفیوژها بستگی به چگونگی جمعآوری آنها دارد، به نسیم گفت: میتوانیم آنها را در یک زمان 2 ماهه یا کمتر از آن نیز جمع کنیم که آسیبپذیری ما بسیار زیاد میشود ولی میتوانیم با روندی بسیار آرامتر آنها را برچینیم که ممکن است 6-5 ماه زمان ببرد. آبنیکی خاطرنشان کرد: ما علاوه بر ماشینها باید زیرساختها و کابلها را جمع کنیم؛ برجام به صراحت گفته است باید خیلی از تجهیزات جمع شود و حتی در بعضی جاها تاکید دارد که باید سکوهای زیر آن را نیز جمع کنیم. برجام بعضی جاها صراحت دارد که علاوه بر لولهها، پمپها، تجهیزات کنترلی، برق و آب که باید جمع شود، لازم است سکوی زیر آن را نیز جمع کنیم. وی با بیان اینکه جمعآوری این همه تجهیزات عملیات عظیمی است، گفت: بسیاری از تجهیزات مانند لولهها جوشکاری شده و در بخشی از این تجهیزات رادیو راکتو بوده که این موضوعات زمان قابل توجهی را میبرد و به همین دلیل زمان ایدهآل میتواند خیلی بیشتر از 2 ماه طول بکشد. معاون سابق سازمان انرژی اتمی افزود: البته اگر قرار باشد این تجهیزات در زمان کوتاهی جمع شود، میتوان آن را در کوتاهترین زمان انجام داد ولی هر چقدر در این موضوع عجله داشته باشیم تجهیزات آسیب بیشتری میبیند و این در حالی است که بخشی از آسیب در هر شرایطی اتفاق خواهد افتاد. وی با تاکید بر اینکه در هر صورت بخشی از آسیب اجتنابناپذیر است، گفت: وقتی برخی از کابلها را جمع میکنید بسیاری از آنها دیگر قابل استفاده نیست، همینطور زمانی که لولههای جوشکاریشده را میبرید و میکَنید دیگر قابل استفاده نیست. آبنیکی خاطرنشان کرد: زمانی که ماشینهای سانتریفیوژ را جمع و جابهجا میکنید درصدی از این ماشین از بین میرود و برای نصب مجدد نیز درصد دیگری از آن از بین خواهد رفت؛ یعنی هر بار ماشینی که مونتاژ و نصب شده را بردارید و دوباره قطعات آن را دمونتاژ کنید و بگذارید در انبار تا دوباره بعدا مونتاژ و استفاده کنید درصدی از آن از بین خواهد رفت. وی درباره بازگشتپذیری سانتریفیوژها بعد از برچیده شدن گفت: قطعاً یکسری از این قطعات غیرقابل استفاده خواهد بود اما از یکسری از آنها بعداً میشود استفاده کرد و ما باید این آمادگی را داشته باشیم که بخش قابل توجهی از این تجهیزات در حین فرآیند جداسازی و انبار قطعاً از بین خواهد رفت. معاون سابق سازمان انرژی اتمی خاطرنشان کرد: اگر زمان جمع کردن سانتریفیوژها
2 ماه باشد قطعاً زمان بازگرداندن آنها چند سال است و همانطور که رسماً سازمان انرژی اتمی به کمیسیون برجام مجلس در نامه مکتوب اعلام کرده زمانی در حد 2 الی 3 سال برای بازگرداندن و نصب مجدد آنها نیاز است. وی با بیان اینکه اگر بخواهیم با مینیمم خسارت سانتریفیوژها را برچینیم حتماً بیشتر از 2 ماه زمان خواهد برد، گفت: چون ما میخواهیم مجموعه عظیمی از کابلها، لولهها، زیرساختها، تجهیزات و سیستمهای کنترلی را جمع و بستهبندی کنیم و اینکه بدانیم اینها را کجا انبار کردهایم نیاز به ایجاد سیستم انبارداری خیلی قوی است که در فرآیند منطقی این مسیر بهراحتی حدود 6 ماه یا حتی بیشتر زمان میبرد اما ممکن است آقایان بخواهند به دلیل اینکه اجرای برجام منوط به این است که ما تعهدات خود را انجام دهیم با عجله بیشتری این کار را انجام دهند و ممکن است تصمیم گرفته باشند در 2 ماه یا زمان کوتاهتری آن را انجام بدهند اما آنچه مشخص است اینکه قطعاً این رفتار آسیبهایی جدی را علاوه بر آسیبهای پایهای که حتماً وارد خواهد شد به سانتریفیوژها تحمیل میکند. آبنیکی درباره میزان خسارتی که ممکن است به حدود 12 هزار سانتریفیوژی که قرار است برچیده شود وارد شود، گفت: در بهترین حالت و با بهترین امکانات حداقل یکسوم تا نیمی از ماشینها دچار چالش میشوند و بسیار بعید میدانم کمتر از یکسوم از سانتریفیوژها از بین بروند البته تجهیزات دیگر ممکن است همین که باز شوند غیرقابل استفاده شوند ولی یکسوم آسیب برای سانتریفیوژها را باید قطعا بپذیریم.