گروه اجتماعی: در شرایطی که دوستداران، علاقهمندان، کارشناسان و اساتید حوزه محیطزیست بر حفظ و حراست از منابع طبیعی کشور تاکید داشته و دارند و این مهم را به عنوان اولویت فعالیتهای اجرایی و عمرانی کشور میدانند، در روزهای گذشته خبرهایی در برخی رسانهها منتشر شده است که از موافقت دولت با تخریب بخش عظیمی از جنگلهای هیرکانی حکایت دارد. بخشی از جنگلهای هیرکانی که از قضا مقدار و هکتارش هم کم نیست و بیش از 93 هکتار از جنگلهای پر بار و درخت این منطقه را در بر میگیرد، قرار است برای احداث یک سد به نام شفارود تخریب شود! اصل خبر از این قرار است: «موافقت دولت با تخریب 93 هکتار ازجنگلهای هیرکانی!» این خبر به نقل از حمید جلالوندی، مدیر کل دفتر ارزیابی زیستمحیطی سازمان محیطزیست منتشر شده است و از عزم دولت برای ساخت یک سد به نام «شفارود» با تخریب این مقدار جنگل خبر میدهد. هرچند که مدیر کل دفتر ارزیابی زیستمحیطی سازمان محیطزیست، موافقت ابتدایی و اعطای مجوز در زمینه تخریب 93 هکتار جنگل و پروژه سد را به مدیران وقت دولت گذشته ارتباط داده است اما پرسشهای مهمی که در زمینه اظهارات این مدیرکل سازمان محیطزیست به وجود میآید این است که آیا در حال حاضر نمیتوان با اقدامات پیشگیرانه از تخریب این حجم از جنگلها جلوگیری کرد؟ آیا نمیتوان برای احداث سد راهکار دیگری از سوی سازمان محیطزیست پیشنهاد شود؟ آیا نمیتوان برای تامین آب شرب از روشها و استانداردهای دیگری استفاده کرد؟
گزینههای دیگری وجود داشت!
جالب اینجاست که حمید جلالوندی در بخشی از اظهارات خود در گفتوگو با ایلنا گفته است: « در مجموع در هر موضوعی که با جنگل درگیری داشته باشد، موافق نیستیم. جهاد کشاورزی گزینههای دیگری هم چون ایجاد آببند برای تامین آب در این منطقه را داشت تا شکل دیگری به جز سد استفاده شود اما وزارت نیرو مطرح کرد که از نظر فنی امکان دیگری جز احداث سد وجود ندارد».
موافقت محیطزیست با تخریب 93 هکتار
هر چند تامین آب شرب و انتقال آن به بخشهای گوناگون موضوعی غیر قابل اجتناب است و نمیتوان از آن صرف نظر کرد، اما تجربه ثابت کرده است در چنین مواردی در ابتدا باید اولویت با موضوعات محیطزیستی باشد و در وهله دوم مسائل دیگر. بیشک طرحی به این عظمت که نیازمند تخریب 93 هکتار جنگل و درخت است، باید پشتوانههای عملیاتی، فکری، نظری بیشتر و بهتری داشته باشد تا آسیبهای زیستمحیطی آن در پایینترین حد
ممکن باشد.
گزینه نهایی، تأیید محیطزیست را ندارد
از دیگر نکات جالب توجه در اظهارات این مدیر کل سازمان حفاظت محیطزیست، اشاره وی به این موضوع است که گزینه نهایی مطرح شده برای این سد، تاییده سازمان حفاظت محیطزیست را ندارد تا آنکه ارزیابی زیستمحیطی آن ارائه و تمهیدات لازم اندیشیده شود و اگر این گزارش ارزیابی در کمیته ماده 2 تصویب شود، آن وقت مجوز خواهد گرفت.
چند پیشنهاد مهم
به هر روی چه این طرح مجوز داشته باشد و چه بعدها بخواهد از سوی سازمان حفاظت محیط زیست مجوز بگیرد، قبل از اعطای هر مجوز یا اقدامی باید ضرورت و اهمیت نابودی بخش زیادی از جنگلها مد نظر مدیران امر باشد و نباید به بهانه ساخت یک سد یا انتقال آب شرب، حجم عظیمی از منابع طبیعی تخریب شود. شایسته است که در وهله اول یکبار دیگر طرح ایجاد این سد پر حاشیه مورد نقد و بررسی قرار گیرد و راهکارهای عملیاتی بهتری پیشنهاد و اتخاذ شود. علاوه بر این میتوان با جایگزینی مسیرها و پروژههای دیگر برای آبرسانی و تامین آب شرب، آب مورد نیاز کشاورزی و صنعت، از ساخت سد در این منطقه پیشگیری کرد و مسیرها و روشهای جایگزین را با توجه به آخرین متد و فناوری روز دنیا و با تکیه بر علم و دانش متخصصان داخلی انتخاب و از هدر رفتن و همچنین نابودی و تخریب منابع طبیعی هم تا حد ممکن پیشگیری کرد.