بسیاری در جمهوری اسلامی وقتی میخواهند الگوی سیاستمداری دینمدارانه را معرفی کنند، آیتالله شهید دکتر بهشتی را معرفی میکنند؛ شخصیتی که ارزشهای اخلاقی را در فعالیتهای سیاسی اصیل میدانست و آنها را یک تاکتیک صرف تلقی نمیکرد. جمله معروف ایشان که «ما شیفتگان خدمتیم نه تشنگان قدرت» اصل را بر خدمت میداند و حاضر نیست برای رسیدن به قدرت از هر ابزار و وسیلهای بهره جوید. یکی از تاریخیترین سخنرانیهای شهید بهشتی که به نظر میرسد مکتوب نشده است، سخنرانی ایشان درباره «دروغگویی» است. گناه کبیرهای که برخی این روزها آن را ابزار توجیه سیاستهای خود قرار دادهاند. چندی پیش هم یکی از سیاستمداران جریان مدعی اخلاق به خود شهید بهشتی یک «دروغ» را نسبت داد که البته بلافاصله توسط یکی از دختران این شهید بزرگ انقلاب تکذیب شد. آنچه در ذیل میآید بخشی از آن سخنرانی است.
***
موضع ما در مسائل اخلاقی و ارزشهای اخلاقی این است که ارزشهای اخلاقی اصیلند، وسیله نیستند. وقتی میگوییم اسلام دین صدق و راستی است، یعنی جان من! اصلا دروغ نگو، اگر هم مجبور شدی و گفتی دروغ مصلحتآمیز است، 100 روز یکی یا سالی یکی، نه ساعتی 100 تا دروغ تاکتیکی!
نمیشود آقا! باید این گروه را، این فرد آن دسته را، آن تشکیلات را آنقدر باید دربارهاش در جامعه دروغ بسازیم و بگوییم که از اعتبار بیفتد!
خدا هم میدانید که چه وعده داده است؟! خدا گفته است: ای آدمیزاد! در راه من باش، من با تو هستم.
من در ماه فروردین، از اینجا با ماشین رفتم تا کرمان و بندرعباس، در هرجا، در راه، در روستا، در شهر، در قهوهخانه، در رفسنجان و کرمان و بندرعباس که سخنرانی داشتیم، همه جا دیدیم، مهر مردم است و شوق مردم است و اعتماد مردم.
یعنی ای شایعهساز دروغپرداز! میدانیم دروغ میگویی. [مردم شعار میدهند: درود بر بهشتی]
مگر میشود یک جامعهای را بر محور دروغ تا آخر پیش برد؟ عزیز من! از در راستی درآی، دروغ را به کناری بنه.
همین نوجوانها و جوانها که گهگاه فریب دروغ امروزت را میخورند، همیشه در این حال نمیمانند.
فردا، ساعت دیگر، روز دیگر، هفته دیگر، ماه دیگر، سال دیگر بالاخره بیدار میشوند و برتو لعن و نفرین میفرستند که چرا ماهها یا سالها آنها را فریفته بودی؟!
ما معتقدیم راستی تاکتیک نیست، راستی اخلاق است؛ هر عیب و نقصی هم در خودمان هست میآییم راست به مردم میگوییم. اشتباهی هم اگر بکنیم میآییم راست به مردم میگوییم. مسلمان بیش از هر چیز در راستی و درستی در صدق و امانت و صراحت... متجلی میشود. بنابر این دروغ تاکتیکی گفتن... شایعهسازی و دروغپردازی؛ اینها جزو تاکتیکهای مسلمانان علوی نیست. دروغپردازها بدانند تا وقتی ما یک چنین موضع و رابطهای را با مردم قهرمان و با ایمانمان داریم، آن دروغزنیهای آنها بازارش کساد است.