حامد  پهلوانی: 1- دستور 9 بندی رهبر معظم انقلاب در تصویب ملاحظات ده‌گانه مصوبه 634 مورخ 19/5/94 شورایعالی امنیت ملی و اشاره به تصویب بندهای
نه‌گانه مجلس شورای اسلامی نشان از آن دارد که مسؤولان بلندپایه نظام در تصمیمات کلان کشور برای حفظ نظام و منافع ملی، 9 گام عقب‌تر از رهبر مسلمین جهان هستند و این زنگ خطری است تا مسؤولان و مدیران به خود بیایند و در برنامه‌ریزی و عکس‌العمل در بزنگاه‌ها دقت نظر بیشتری داشته باشند.
نکته دوم در تقدیر معظم‌له از منتقدان به برجام مستتر است. نیروهای انقلاب که هربار به‌خاطر مصالح نظام و منافع ملی در موضع انتقاد از روند مذاکرات و متن توافق برآمدند از سوی مذاکره‌کنندگان و بویژه رئیس‌جمهور با برچسب  افراطی کنار زده شدند، حالا از سوی معظم‌له در حالی مورد تقدیر قرار می‌گیرند که ایشان لفظ «ریزبینی قابل تحسین» را برای‌شان به‌کار می‌برند.
اما این دلیل نمی‌شود از قصور کسانی که در جایگاه تصویب قانون برای صیانت و حراست از نظام جمهوری اسلامی قرار گرفته‌اند به آسانی رد شویم  و این تذکر بجاست که کسانی که در جایگاه تصویب قانون قرار گرفته‌اند باید با بصیرت کافی و منطبق بر سخنان و فرمایشات رهبری، قوانین مورد نیاز را تنظیم، طرح و نسبت به تصویب آنها  قاطعانه اقدام کنند نه اینکه ملاحظات سیاسی درون کشور باعث شود طرح‌های «محتاطانه» از مجاری قانونی عبور کند و به تصویب برسد.
رهبر انقلابی در خط مقدم استکبارستیزی
2- بصیرت تاریخی - سیاسی رهبر حکیم انقلاب (دامت برکاته) همچنان در سخنان و نامه‌های ایشان موج می‌زند و همواره تاکید دارند که طرف مقابل مذاکره‌کننده نه به استناد سخنان ظاهرگرایانه‌شان بلکه به واسطه نیت‌های پلیدشان و غرض براندازی نظام جمهوری اسلامی ایران به هیچ وجه قابل اعتماد نیست و در این راستا بدین نکات اشاره می‌فرمایند:
الف- مطابق با اسناد تاریخی این مساله عبرت‌آمیز خواهد بود.
ب- 2 نامه رئیس‌جمهور آمریکا به ولی امر مسلمین جهان و اقدامات گستاخانه در عملکرد ایالات متحده آمریکا
ج- کمک به فتنه‌گران، مغرضان و ضدانقلاب‌های داخل و خارج‌نشین برای براندازی نظام جمهوری اسلامی ایران
د- همراهی آمریکا در مذاکرات برای به‌دست آوردن خواسته‌های رژیم صهیونیستی
ه- خصومت آمریکا با ایران در تمام مسائل از گذشته تا به حال و در آینده نیز ادامه دارد و این اخلال‌گری‌ها تمام‌شدنی نیست.
و- تهدید به حمله هسته‌ای آمریکا به خاک ایران که طبق فرمایش معظم‌له از شورایعالی امنیت ملی و دولت انتظار می‌رود هرچه زودتر نسبت به کیفرخواست علیه ایالات متحده آمریکا در دادگاه‌های بین‌المللی اقدام کنند.
ز- چگونگی رفتار و گفتار دولت آمریکا در طول مذاکرات که نشان عناد آنهاست.
و در آخر با تذکرات راهگشای‌شان که در ادامه به آنها می‌پردازیم تمام نقاط خلأ که به طرف‌های مقابل امکان نفوذ را می‌داد بستند و تمام برنامه‌ریزی استکبار جهانی که در چند سال اخیر طی مذاکرات و با همکاری غرب و رژیم صهیونیستی انجام داده بود را به یکباره متوقف و پازل دشمن را به‌هم ریختند. این ادبیات سیاسی را بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی ایران پس از انقلاب اسلامی با الهام از آیات قرآن کریم دوباره زنده کردند و فریاد «همه بدبختی ما از آمریکاست» و «آمریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند» پایه‌های ابرقدرت‌های جهان را به لرزه درآورد و آمریکا را در رأس استکبار جهانی معرفی کرد و هیمنه آن را فروریخت. و اینک بعد از گذشت 37 سال، رهبر معظم انقلاب اسلامی به‌عنوان سکاندار اصلی نظام در ادامه راه نهضت خمینی کبیر که نهضت اسلامی را بر پایه دکترین استکبارستیزی بنا نهاده بود نوک حمله تهاجم خود را به سوی آمریکای جنایتکار نشانه می‌روند.
لذا بر همگان اعم از خواص و عوام، دانشجویان و مسؤولان در تمام رده‌های کشوری و لشکری واجب است در نوع برخورد با دشمنان این مرز و بوم و کسانی که همواره دندان تیز کرده‌اند تا ملت شهیدپرور و پرچمدار اسلام ناب محمدی(ص) در جهان را از پای دربیاورند، از مقام عظمای ولایت درس گرفته و مواضع ایشان در بحث استکبارستیزی را سرلوحه کار خود قرار دهند تا این کشور از هر گزندی محفوظ بماند و طبق فرمایش حضرت امام خمینی(ره) تمام فریادهایمان را بر سر آمریکا بزنیم. نه اینکه با بزک کردن استکبار جهانی و لبخندهای سیاسی برای عادی‌سازی این روابط اقدام کنند.
اظهارات گستاخانه برای مصرف داخلی ممنوع
3- بارها و بارها در جلسات متعدد به تیم مذاکره‌کننده انتقاد می‌شد که طرف مقابل اظهارات خلاف و گستاخانه در مقابل موافقت‌های انجام شده، در جوامع بین‌المللی ارائه می‌کند و همواره همه سران دولت‌های غربی و آمریکایی طرف مذاکره اذعان می‌کنند ساختار تحریم‌ها همچنان باقی خواهد ماند اما متاسفانه موافقان برجام این ادبیات را به منزله «مصرف داخلی» سران آن کشور‌ها تفسیر می‌کردند. اما دیدیم که امام امت این گزافه‌گویی‌های آنها را به منزله «نقض برجام» مشخص و آن را خط قرمز اجرای برجام تبیین کردند. لذا از این تاریخ به بعد انتظار می‌رود مسؤولان در این مساله دستگاه محاسباتی خود را با معظم‌له تنظیم کرده و پاسخ درخور توجهی هم در اعلام مواضع و هم در عمل به استناد مفاد قانونی به این اظهارات بی‌پایه و اساس بدهند و با رصد لحظه به لحظه اجرای تعهدات طرف مقابل در دوران پسابرجام از هرگونه وارد آمدن ضربات سهمگین به کشور جلوگیری شود و هرگونه مسامحه‌گری و مماشات به هیچ وجه مورد پذیرش نخواهد بود.
 تعیین خطوط قرمز جدید بعد از عبور از خطوط قرمز و تأیید مشروط برجام
4- با آنکه رهبر معظم انقلاب در سخنرانی‌های متعدد با بیان نکات زیر که بدان اشاره می‌کنیم:
«لغو تحریم‌ها نباید به اجرای تعهدات ایران منوط شود، نگویند شما تعهدات را انجام دهید بعد آژانس گواهی دهد تا تحریم‌ها لغو شود، ما این مساله را مطلقا قبول نداریم. اجرائیات لغو تحریم‌ها باید با اجرائیات تعهدات ایران متناظر باشد». (رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار مسؤولان نظام 2/4/94)
«تحریم‌های اقتصادی، مالی و بانکی چه مربوط به شورای امنیت، چه کنگره آمریکا و چه دولت آمریکا باید فورا هنگام امضای توافقنامه لغو و بقیه تحریم‌ها هم در فواصل معقول برداشته شود». (رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار مسؤولان نظام 2/4/94)
 خطوط اصلی نظام را در مذاکرات تعیین کردند، اما متاسفانه بعد از توافق وین که در قالب «برجام»- که معظم‌له نیز در نامه مذکور برجام را به عنوان «موافقتنامه» تایید کردند- طلوع کرد مشاهده کردیم برخی از خطوط قرمز نظام نقض شد. و این امر در بسیاری از محافل همچنین رسانه‌های جمعی مطرح شد. ولی پاسخی که از تیم مذاکره‌کننده شنیده می‌شد عناوینی همچون «3 گل زدیم و 2 گل خوردیم»، «مذاکره یک معامله است و چیزهایی می‌دهیم و چیزهایی می‌گیریم» و...بود.  این موضع‌گیری‌ها کار را بدانجا رساند که حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای (مدظله‌العالی) در تایید مشروط برجام خطوط قرمز جدیدی را برای مسؤولان  اجرایی به شرح زیر در این موارد تعیین کنند:
الف- اعلام کتبی رئیس‌جمهور آمریکا و اتحادیه‌ اروپایی مبنی بر لغو تحریم‌ها. این دستور رهبری از سوی رئیس محترم جمهور همان‌طور که در بند 4 نامه آقای روحانی آمده است تمام‌شده تلقی شده است و ایشان لغو تحریم‌ها را از سوی اروپا و آمریکا تضمین کرده‌اند که جای تأمل جدی است چراکه باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا دستور فراهم کردن مقدمات لغو تحریم‌های هسته‌ای ایران را صادر کرده است و اتحادیه اروپایی نیز اجرایی شدن لغو تحریم‌ها را به تصویب رسانیده است نه لغو همه تحریم‌ها.
ب- اقدامات مربوط به آنچه در 2 بند بعدی آمده است، تنها هنگامی آغاز خواهد شد که آژانس پایان پرونده‌ موضوعات حال و گذشته (pmd) را اعلام نماید.
ج- اقدام درباره نوسازی کارخانه‌ اراک با حفظ هویت سنگین آن، تنها در صورتی آغاز خواهد شد که قرارداد قطعی و مطمئن درباره‌ طرح جایگزین و تضمین کافی برای اجرای آن منعقد شده باشد.
د- معامله‌ اورانیوم غنی‌‌شده‌ موجود در برابر کیک زرد با دولت خارجی در صورتی آغاز خواهد شد که قرارداد مطمئن در این‌ باره همراه با تضمین کافی منعقد شده باشد. معامله و تبادل مزبور باید به‌‌تدریج و در دفعات متعدد باشد.
بند مذکور نیز به صراحت اشاره دارد به عدم اعتماد به طرف‌های مذاکره‌کننده، چراکه با مرور تاریخ بالاخص نیروگاه بوشهر درمی‌یابیم که چطور کشورهای اروپایی از جمله آلمانی‌ها دست به کارشکنی‌های متعدد زدند.
- سال 57 شرکت «کرافت ورک یونیون» یکی از شرکت‌های وابسته به «زیمنس» آلمان ساخت 2 واحد نیروگاه اتمی در بوشهر را متوقف کرد.
- در دهه 60 آلمانی‌ها از ادامه کار روی نیروگاه بوشهر انصراف دادند.
- کارشکنی شرکت اتم استوری‌اکسپورت روسیه در اواخر دهه 70 و اوایل دهه 80
بالاخره معلوم شد برجام یک موافقتنامه است
5- اینکه در ابتدای نامه مقام معظم رهبری، عنوان «موافقتنامه موسوم به برجام» آورده شده است، بر این نکته تاکید می‌کند که این سند یک توافق بین‌المللی است و طبق اصل 77 قانون اساسی  که به صراحت اعلام می‌دارد «عهدنامه، مقاوله‌نامه، قراردادها و موافقتنامه‌های بین‌المللی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد»، دولت موظف بود با ارائه برجام تحت یک لایحه به مجلس شورای اسلامی نسبت به تصویب آن در مجلس اقدام کند اما این امر تحت لوای مصلحت‌اندیشی مسؤولان در روند عبور از مجاری قانونی انجام نشد و هر بار از رئیس محترم جمهور سوال می‌شد پاسخ ایشان این بود که ما چیزی را امضا نکرده‌ایم تا مشمول این اصول شود. نه عهدی بستیم، نه موافقتی کردیم، نه قراردادی در کار بوده است! به همین دلیل دولت، مبتنی بر «برجام» حاضر نشد لایحه‌ای به مجلس بدهد. اما با روشنگری معظم‌له عنوان حقوقی برجام از حالت ابهام درآمد.
گزارش هیأت مذکور در نامه تاریخی رهبری ملاک اصلی است
6- در بند 9 نامه تاریخی رهبر حکیم انقلاب، ایشان پیرو وجود ابهام‌ها و خلأ‌هایی که در متن برجام وجود دارد و با توجه به اینکه شورایعالی امنیت ملی و مجلس شورای اسلامی نیز نتوانسته‌اند این حفره‌ها را تشخیص و نسبت به آن اقدامات مقتضی انجام دهند و همچنین هوشیاری ایشان در شناسایی نقض عهد طرف مقابل بویژه آمریکا در آینده دستور تشکیل هیات قوی، آگاه و هوشمند را می‌دهند. لذا با توجه به تحرکات صورت‌گرفته در چند روز اخیر و صدور بیانیه‌های مشترک و همچنین اقدام آمریکا برای طرح پرتاب موشک عماد در شورای امنیت سازمان ملل متحد و دیگر اقدامات صورت‌گرفته از 2 طرف مذاکره، انتظار می‌رود شورایعالی امنیت ملی هر چه سریع‌تر نسبت به تشکیل این هیات اقدام کند و در ادامه و تمام مراحل اجرای برجام تنها اظهارات و گزارش‌های این هیات برای تصدیق انجام تعهدات طرف مقابل و همچنین تحقق دستورات معظم‌له در اجرای مشروط برجام قابل پذیرش است و اظهارات دیگر مسؤولان اعم از مخالفان برجام و موافقان برجام  اگرچه در جای خود قابل احترام است اما در نهایت مهر تایید هیات مذکور ملاک اصلی خواهد بود.
به عقیده نگارنده این شرط رهبری برای فصل‌الخطاب بودن روند گام به گام اجرای برجام است، چرا که اگر قرار باشد لحظه به لحظه این اقدامات در سالن‌های تحت فرآیند کاغذبازی و بروکراسی و از همه مهم‌تر در گروکشی جریان‌های سیاسی برای امتیاز‌گیری قرار بگیرد طبق فرمایش رهبر معظم انقلاب خسارت سنگین و جبران‌ناپذیری برای حال و آینده کشور در بر خواهد داشت.
اقتصاد مقاومتی حرف اول و آخر؛ بهانه‌های دولت تمام شد
7- نزدیک به یک‌ دهه است امام امت در نامگذاری سال‌ها برای جهت‌دهی و تعیین نقشه راه برای پیشبرد اهداف انقلاب و تثبیت نظام بحث اقتصاد را اولویت اصلی تمام ارکان نظام قرار داده‌اند. ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی از سوی رهبری، تاکید بر پیروی از الگوی علمی و بومی برآمده از فرهنگ انقلابی - اسلامی، اشاره به استفاده از ظرفیت‌های انسانی کشور و استفاده بهینه از  امکانات و پرهیز از خرید کالاهای خارجی و حمایت از تولید داخلی و ترویج تولید ملی، تبدیل اقتصاد دولتی به اقتصاد مردم‌محور و استفاده از سرمایه و اراده مردم، پیشرفت درون‌زا در عین برون‌گرا بودن اقتصاد و تعامل با جهان از مسیر قدرت و نه از مسیر ذلت، غلط بودن نگاه به بیرون از مرزهای جمهوری اسلامی ایران و ... همگی نشان از این دارد که حل مشکلات ایران در گرو این سیاست‌های اقتصادی است که متاسفانه مسؤولان ما توجه ویژه‌ای به این موضوع نداشته و تمهیدات لازم را برای تحقق این فرمایشات انجام نمی‌دهند تا جایی که نارضایتی مقام معظم رهبری (دامت‌برکاته) نیز به صراحت از زبان ایشان اعلام می‌شود. دولت یازدهم نیز که در طول این 2 سال تمام تمرکز خود را روی مذاکرات هسته‌ای قرار داد، حال بعد از گذشت مدت 2 سال و اندی و به فرجام رسیدن برجام و صدور نامه تاریخی توسط معظم‌له و تذکر شروط نه‌گانه در پایان با اذعان به این نکته که اگر تمام این شرایط نیز به نحوی که توافق شده است انجام گیرد، گره‌ای از مشکلات مردم حل نخواهد کرد و آن دُرّ گران‌بهایی که باعث شکوفایی ایران خواهد شد پیشرفت درون‌زاست. نه اینکه با گره زدن اقتصاد کشور با اقتصاد رو به فروپاشی اروپا و آمریکا، عرصه را بر تولیدکنندگان داخلی ببندیم و راه را برای ارائه کالاهای مصرفی شرکت‌های اروپایی که ادامه حیات خود را در ورود به بازار 80 میلیونی کشور ایران می‌بینند باز کنیم.
لذا با صدور نامه مذکور اتمام حجت شد با کسانی که می‌خواستند برای سرپوش نهادن بر سوء‌مدیریتشان بازی را در زمین رهبری تمام کنند و با رجوع به سخنرانی‌های معظم‌له در ابتدای مذاکرات که فرمودند من به مذاکرات خوش‌بین نیستم، این بی‌اعتمادی همچنان ادامه دارد و با صلابت تمام این مذاکرات را درسی می‌دانند برای مقامات بلندپایه نظام و بویژه مسؤولان اجرایی مملکت که راه را تا آخر بروند و ببینند که انتهای مسیر سرابی بیش نبوده است و این نکته در اینجا قابل ذکر است که دیگر برای دولت هیچ بهانه‌ای نمانده است. دولتی که تمام مسائل مملکت  ازجمله آب خوردن و حتی ازدواج جوانان را در این مذاکرات جست‌وجو کند حالا باید در عمل بر تمام مواضع خود مهر تایید بزند و این شعار که «به ما اجازه ندادند» دیگر محلی از اعراب نخواهد داشت.
اخطار حضرت آقا در جلوگیری از واردات بی‌رویه بویژه کالاهای مصرفی آمریکا نیز از نکات حائز تأمل است، چرا که به عقیده نگارنده این موضوع باید به‌روشنی بررسی شود که چرا حضرت آقا در این نامه تاریخی به این نکته اشاره مستقیم کرده‌اند چراکه ایشان در سخنرانی امسال خود در مشهد مقدس به‌روشنی این مسائل را بازگو کردند، اما چه شده است که معظم‌له در نامه تاریخی خود مجددا بدان اشاره کرده‌اند باید رجوع کنیم به سفر اخیر هیأت‌های اروپایی به ایران و انعقاد قراردادهای تجاری.
الف- مذاکرات و سفر هیات‌های بلندپایه کشورهای اروپایی مانند فرانسه، مجارستان، اسپانیا، بلژیک، اتریش، آلمان، هلند، سوییس و نروژ از بعد از مذاکرات وین و حضور نزدیک به هزار نفر در کشور
ب- اظهارنظر وزیر امور خارجه کشورمان در روز ملی صادرات پیرامون این قراردادهای تجاری این است که «اگر می‌خواهیم دیگری بر این کشور تحریم وارد نکند باید این فضای روانی را تبدیل به واقعیتی کنیم که دیگران چنان اقتصادشان با ما گره بخورد که نتوانند این کار را انجام دهند».
با قرار دادن این 2 نکته درکنار هم سیاست اقتصادی دولت شفاف خواهد شد و آن نگاه امیدوارانه به اقتصاد خارج از مرزهای کشور است. رهبری این نگاه را در سخنرانی ابتدای امسال عقیم دانستند، و به اعتقاد نگارنده ایجاد چنین رویکردی برای به تاراج بردن سرمایه‌های مملکت ایشان را بر آن داشته است تا در این نامه تاریخی راه را برای کسانی که دل خوش کرده بودند تا در دوران پسابرجام برای خود کسب و کاری راه بیندازند به‌طور کامل مسدودکردند و «کاسبان برجام» باید بساط کسب و کار خود را جای دیگری پهن کنند.