printlogo


کد خبر: 148866تاریخ: 1394/8/24 00:00
یادداشتی درباره رمان «برای این که در محله گم نشوی» نوشته پاتریک مودیانو
در جست‌وجوی پیدایی

رمان «برای این که در محله گم نشوی» نوشته پاتریک مودیانو که با ترجمه سعیده شکوری منتشر شده، ظرف مدت کمتر از 2 ماه توسط انتشارات افراز به چاپ دوم رسید. در سال‌های گذشته نیز پیش از اینکه به مودیانو جایزه نوبل سال ۲۰۱۴ میلادی اعطا شود، رمان‌های «محله گم‌شده»، «خیابان بوتیک‌های خاموش» و «سفر ماه‌عسل» و «دورا برودر» از این نویسنده منتشر شده بود. وی که در سال ۱۹۴۵ به دنیا آمده از چهره‌های سرشناس و شناخته شده ادبیات مدرن فرانسه است.  این کتاب که جدیدترین اثر پاتریک مودیانو است، به از دست دادن چشم‌اندازهای اطراف‌ انسان می‌پردازد. از نظر منتقدان با توجه به اینکه رمان‌های مودیانو یک اتفاق هستند، هر رمان تکه‌ای از پازل این نویسنده نیز محسوب می‌شود. پیر اسولین دراین‌باره گفته است: «آدم‌های مودیانو به طور طبیعی اسرارآمیزند، همانند همه آدم‌ها». مخاطب وفادار مودیانو همراه با آخرین اثر او «برای این که در محله گم نشوی» مطمئن است که در جهان خودش، خود را بهتر پیدا می‌کند. این پردازش جغرافیای شهری است با استفاده از عابران سرزمین مودیانو. برخلاف برنده نوبل ادبیات امسال (سوتلانا آلکسیویچ) که در ایران ناشناس است، برنده نوبل ۲۰۱۴ یعنی پاتریک مودیانو در ایران نامی کم و بیش شناخته شده است. البته باید گفت متاسفانه پاتریک مودیانو پیش از این آثار با بهترین آثارش اما با ترجمه‌هایی نامطلوب به مخاطب فارسی‌زبان معرفی شده بود و با وجود اینکه در آن زمان به عنوان یکی از چهره‌های مطرح ادبیات فرانسه شناخته می‌شد، همین ترجمه‌ها باعث شده بود تصورات نسبت به او در سطحی پایین‌تر از آنچه بود شکل بگیرد، تا این که اصغر نوری، ناهید فروغان و محسن سلیمانی‌نژاد ترجمه‌هایی مقبول از آثار او ارائه کردند و حالا ترجمه سعیده شکوری، نویسنده مقیم فرانسه هم با توجه به آشنایی وی با زبان آن کشور قابل توجه است. شخصیت اصلی این رمان در «جست‌وجو» است؛ جست‌وجوی گذشته‌اش. در واقع ژان درگان نویسنده‌ای 60 ‌ساله است که در تنهایی به سر می‌برد و از ترس رویارویی با اندوهی که آمیخته با گذشته‌اش است از پرداختن و فکرکردن به آن زمان‌ها اجتناب می‌کند. مدت‌هاست که دیگر تلفن او زنگ نمی‌خورد. دیگر چندان هم نمی‌نویسد. تنها کتاب تاریخ طبیعی نویسنده‌ای به نام بوفون را می‌خواند. در حقیقت رمان«برای این که در محله گم نشوی» جایی است که در آن مودیانو به بیان حال، جوانی و کودکی ژان دراگان می‌پردازد. گذشته و حال با هم درآمیخته و به شخصیت داستان کمک می‌کند تا آهسته‌آهسته از دنیای بی‌رنگ و روی فراموشی به سوی دنیای رنگارنگ خاطرات گذشته روانه شود. دنیای رنگارنگ خاطراتی که نقش اصلی آن را زنی به نام انی اَستراند که در کودکی دراگان نقشی مادرانه داشته و در جوانی او مانند محبوبه‌ای مهربان بوده است، دارد. پاتریک مودیانو، نویسنده مطرح و شناخته شده فرانسوی است که آثار پرخواننده‌ای را نگاشته است. او بین سال‌های 1968 تا 1978 که نویسنده جوانی محسوب می‌شده، تقریبا تمام جوایز ادبی فرانسه را به خود اختصاص داده است؛ جایزه‌های فئنون و روژه نیمیه برای رمان «میدان اتوال»، جایزه بزرگ آکادمی فرانسه برای رمان «بلوارهای کمربندی» (1972) و جایزه گنکور برای رمان «خیابان مغازه‌های تاریک». مودیانو نمایشنامه‌نویس هم هست و علاوه بر نگارش نمایشنامه‌های متعدد کتاب‌هایی هم به شکل زندگینامه نوشته است. از نظر منتقدان با توجه به این که هر رمان تازه مودیانو یک اتفاق است، هر رمان تکه‌ای از پازل این نویسنده نیز محسوب می‌شود. پیر اسولین دراین‌باره می‌گوید: «آدم‌های مودیانو به طور طبیعی اسرارآمیزند، همانند همه آدم‌ها، خواننده وفادار مودیانو همراه با آخرین اثر او «برای این که در محله گم نشوی» مطمئن است که در جهان خودش، خود را بهتر پیدا می‌کند. این پردازش جغرافیای شهری است با استفاده از عابران سرزمین مودیانو». در «برای این که در محله گم نشوی» پاتریک مودیانو مانند دیگر آثارش با ترسیم هوای دم کرده و خفقان‌آور پاریس از محله‌هایی چون میدان لالما، بلوار سروریه، هتل مالاکف، خیابان ژان گوژون، شانزه‌لیزه، کارنو، مک‌ماون و ... یاد می‌کند و از فضاسازی به عنوان یکی از عناصر اصلی داستانی سود می‌جوید. توصیف محله‌های پاریس و هوای خفقان‌آور آن در این رمان مانند تمام آثار دیگر نویسنده جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده است.


Page Generated in 0/0049 sec