محمدرضا کردلو: «رابین هود» را خیلیها میشناسند. مطمئنا جمعیت فراوانی انیمیشن «رابین هود» را تماشا کردهاند. عده دیگری فیلمهای سینمایی و سریالهای متعددی را که با محوریت «رابین هود» شکل میگیرد از نظر گذراندهاند و بعضی دیگر شاید داستانهای «رابین هود» را خوانده باشند. آنچه در ایران از رابین هود شناخته شده است، شخصیتی است که سعی میکند داراییهای حاکمیت را به مساوی میان همه تقسیم کند. قطعا اگر به این شناخت خدشه وارد است، عاملش مترجمها و دوبلورهایی هستند که «رابین هود» را این مدلی شناساندهاند!
این شناخت از رابین هود، به واسطه نسبت او با داراییهای حاکمیت، بودجه، سکه و ارز و سرمایه موجب شده بود برخی سیاستهای اقتصادی که از سوی برخی اعمال میشد، توسط برخی دیگر به «اقتصاد رابین هودی» معروف شود. تخصیص یارانهها به مردم، اعمال قانون هدفمندی و طرح مسکنمهر از همان آغاز به خاطر آنچه از سوی برخی اقتصاد رابین هودی خوانده میشد، مورد تخطئه و تخریب قرار میگرفت. آن روزها رسانههای جناح مقابل دولت و برخی مسؤولان که در سالهای پایانی، شکاف عاطفی میان خود و دولت را عمیقتر میدیدند، طرحهایی مانند مسکنمهر را از اساس غیرکارشناسی تلقی میکردند و تخصیص وام برای خانهدار شدن مردم را کاری «رابین هودی» تلقی میکردند.
مدتی گذشت و دولت بعدی پس از روی کار آمدن با اینکه این طرح و طرحهای مشابه را مزخرف و غیرکارشناسی خوانده بود، خود با اتخاذ سیاستی مشابه برای تحریک تقاضا در بازار خودرو از همین رویکرد یعنی «اختصاص وام25میلیون تومانی» استفاده کرد. قابل تامل آنکه زمانی که همین میزان وام یعنی 25میلیون تومان، آن هم نه برای خودرو که کالایی هزینهای است، بلکه برای مسکن که قطعا از ضرورتهای اولیه خانوارهاست و ارزش افزوده دارد، استفاده شد، رسانههای جریان مقابل و همین جریانی که امروز در جایگاه اجرا و تصمیمگیری قرار گرفته است بشدت به آن تاختند و این رویکرد را «غیرکارشناسی» و برخی دیگر اداره کردن «رابین هودی» کشور دانستند. این روزها برخلاف آرای کارشناسان اقتصادی از گروههای مختلف، دولت تصمیم خود برای تخصیص این وام برای تحریک بازار خودرو را عملی کرد و البته پس از خالی شدن انبارها از خودروها نیز آن را متوقف کرد.
کارشناسان بسیاری در طول این مدت رفتار اقتصادی دولت را «غیرکارشناسی» خواندند، اگرچه کسی دیگر از اصطلاح «رابین هودی» برای معرفی این سیاستها استفاده نکرد اما اقتصاددانان این حرکت را خلاف منافع اقتصادی مردم برشمردند.
یک استاد اقتصاد گفته است: روش ایرانخودرو و سایپا این است که با آشفته کردن بازار، تقاضای کاذب ایجاد کنند و قیمتها را متزلزل کرده تا بتوانند خودروهای خود را به مردم قالب کنند. آن دیگری که اتفاقا از اقتصاددانان طرفدار دولت است هم میگوید نگران اثر معکوس وام 25میلیون تومانی است. دیروز و پس از توقف «وام 25میلیونی» کاشف به عمل آمد که «بسته خروج از رکود- که اختصاص وام 25میلیونی خرید خودرو از موارد این بسته محسوب میشود- با لابی خودروسازان برای خالی شدن انبارها ارائه شد». این اظهارات را یکی از نمایندگان مجلس ارائه کرده و گفته بود: 2 میلیون نفر در رابطه با مشاغل وابسته به مسکن بیکار شدند و هر روز موضوع افزایش وام مسکن در رسانهها منتشر میشود ولی خبری از پرداخت آن نیست. باید توجه داشت که مسکن 450 نوع شغل مستقیم و غیرمستقیم ایجاد میکند. چند روز پیش و همزمان با خبر اعطای وام 25میلیونی خبر دیگری در رسانهها پیچید: «11میلیون دختر و پسر در شرایط ازدواج وجود دارند».
11میلیون نفر که حتی اگر اقدام به ازدواج هم کنند، با تسهیلاتی معجزهآسا مواجه نخواهند بود برای ازدواج. نصیب آنها فقط و فقط همان وام 3 میلیون تومانی سابق است که حالا دیگر سالهاست همان 3 میلیون تومان است و افزایش تورم و بحرانی شدن رکود و بالارفتن اجارهبها هم موجب نشده مسؤولان برای افزایش میزان وام ازدواج تلاش کنند!