استان قم به عنوان فرهنگیترین استان کشور کمبودهای بسیاری در عرصه زیرساختهای مرتبط با ترویج کتابخوانی دارد که نداشتن یک کتابخانه مرکزی از جمله این کمبودهاست. مردم قم و زائرانی که هر روز مسیر خیابان امام خمینی(ره) تا حرم حضرت معصومه(س) را طی میکنند، چشمشان آشنا به محوطه خالی انبار نفت قدیم است که بعد از مدتها چند ماهی است کارگران دوباره مشغول به کار شدهاند و در حال ساخت بنایی هستند. این پروژه در گذشته قرار بود کتابخانه مرکزی قم با ۱۰ هزار متر زیربنا باشد و 3 منطقه پرجمعیت امام، خاکفرج و نیروگاه را تحت پوشش قرار داده و نقش یک کتابخانه مرکزی را برای کل استان قم ایفا کند اما بیپولی که این روزها اژدهایی شده و بسیاری از آرزوهایمان را بلعیده، به پروژه نماد فرهنگ استان قم هم رحم نکرد و با تغییر طرح کتابخانه مرکزی به کتابخانه استاندارد، فرهنگیترین استان کشور را بدون یک کتابخانه مرکزی رها کرد. حجتالاسلام امیرعطاءالله جباری، مدیرکل کتابخانههای عمومی استان قم در گفتوگو با مهر میگوید کتابخانه مرکزی قم قرار بود از محل اعتبارات سفر مقام معظم رهبری به قم احداث شود و کار ساختش را هم اداره کل ارشاد اسلامی استان قم پیگیری میکند، منتها مشکلات مالی موجب شد کار ساخت این کتابخانه به صورت یک کتابخانه استاندارد پیگیری شود. وی نداشتن یک کتابخانه مرکزی با وجود وعده و وعیدهای گذشته مسؤولان را برای استان قم یک ضعف میداند. آن هم در شهری که بیشترین کتابخانه را در کشور دارد اما از کمبود کتابخانههای عمومی رنج میبرد. با این حال به نظر میرسد اگر این کتابخانه به صورت استاندارد ساخته و در اختیار مردم قرار بگیرد بهتر است تا اینکه سالها بلاتکلیف بماند. البته کمبودهای قم در عرصه کتابخوانی تنها به نبود کتابخانه مرکزی محدود نمیشود. استان قم ۲۳ کتابخانه نهادی و ۲۹ کتابخانه مشارکتی دارد که در مجموع از نظر سرانه فضای کتابخانهای نهتنها با استاندارد یعنی ۴ متر مربع به ازای هر نفر فاصله زیادی دارد بلکه نسبت به بسیاری از استانها در جایگاه پایینتری قرار دارد. شاید یکی از دلایل، وجود و تعدد کتابخانههای تخصصی در استان است که مسؤولان فرهنگی را از توجه به ایجاد فضاهایی برای عموم مردم غافل کرده است. وی درباره پروژههای نیمهتمامی که این نهاد در قم دنبال میکند، افزود: کتابخانه شهدای نوبهار در منطقه نوبهار یکی از این کتابخانههاست که ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و تحول خوبی به عنوان یک پایگاه فرهنگی در این منطقه ایجاد خواهد کرد. وی حرف و حدیثها درباره تعطیلی کتابخانه علامه امینی در شهرک فاطمیه را هم تکذیب کرد و گفت: این کتابخانه در یک منطقه کمبرخوردار اردیبهشت گذشته به بهرهبرداری رسید و با وجود اینکه مشکلات بسیاری برای اداره آن داشتیم نگذاشتیم تعطیل شود. حجتالاسلام جباری به نقش کتابخانهها در مناطق محروم اشاره کرد و افزود: این کتابخانهها فقط کتابخانه نمیمانند بلکه انواع فعالیتهای فرهنگی در آنها شکل میگیرد. در کتابخانه علامه امینی هم تلاش کردیم ضعفهای امکانات فرهنگی در این منطقه را جبران کنیم. از جمله اینکه یک بخش کودک و نوجوان بسیار قوی در این کتابخانه راهاندازی شده که عملکرد موفقی هم دارد. وی با اشاره به محرومیتهای فرهنگی بخشهای قم اظهار داشت: در حال حاضر ۱۰ روستای قم کتابخانه روستایی دارند و قرار است در روستاهای پستکان، قمرود و ورجان هم بزودی راهاندازی شود. مدیرکل کتابخانههای عمومی استان قم با اشاره به مشکلات مالی این نهاد ابراز کرد: ما به روستاها اعلام کردهایم در صورتی که اهالی بتوانند ساختمانی در اختیار ما قرار دهند، ما آمادگی احداث کتابخانه روستایی را داریم. شهرداریها آنگونه که باید به تأمین منابع مالی کتابخانهها توجه نمیکنند و تمام شهرها با این مشکل مواجه هستند. نهاد کتابخانهها یک نهاد غیردولتی است که هر چند از حمایتهای دولت بهره میبرد اما بیشترین اتکا را به پرداخت
5/0 درصد سهم درآمد از سوی شهرداری دارد. در شهر قم هم مانند دیگر شهرها توسعه و حمایت از کتابخانهها بدون پرداخت این نیم درصد که در قانون آمده، ممکن نیست. حجتالاسلام جباری درباره همکاری شهرداری قم با اداره کل کتابخانهها در این زمینه میگوید: نهتنها قم بلکه تمام شهرها با این مشکل مواجه هستند و شهرداریها آنگونه که باید به تأمین منابع مالی کتابخانهها توجه نمیکنند.