وقتی مجسمههای شهر تهران سرقت میشد، عکسالعمل میراث فرهنگی تنها یک ابراز نگرانی ساده برای آن بود! و بارها شاهد اخباری از دزدی مجسمهها از سطح شهر بودهایم و تنها نگاهی افسوسوار به آن دوختهایم. از طرفی مساله خروج آثار هنری از موزه هنرهای معاصر شکل جدیدی از هدر دادن سرمایه ملی را نمایان کرد! چراکه سرقت فوق از جنس تاریخ بود و با آثار ارزشمندی از هنرهای تجسمی ارتباط داشت و نکته حیرتانگیز این بود که با وجود پیشرفتهترین وسایل حفاظتی و مراقبتهای اداری باز هم این حادثه رخ داد و تنها یک آه را به دنبال داشت! اما این روزها خبر سرقت آثار تاریخی بار دیگر در رسانهها مطرح و موجب حیرت اهالی فرهنگ و هنر شده است. از سرقت تزئینات ساختمان قدیم مجلس شورای اسلامی و سردر باغ ملی تا حالا که صحبت از سرقت تزئینات دروازه غربی مسجد مدرسه سپهسالاراست (!) ابهامات و سوءمدیریتی شدید در میراث فرهنگی به چشم میخورد. به گزارش ایسنا، مهدی معمارزاده، کارشناس ارشد میراث فرهنگی استان تهران سرقتهای رخ داده اخیر را مانند زنجیرهای متصل به سرقت مجسمههای شهری میداند و معتقد است: سارقان از آن مجسمهها به تزئینات آثار تاریخی و حتی آثار تاریخی مهم رسیدهاند. او ادامه میدهد: جالب است در مناطقی این سرقتها رخ میدهد که از نظر امنیتی باید وسایل پیشرفته حفاظتی، دوربین و نگهبان داشته باشند. تزئینات برنجی که از نظر ارزشهای تاریخی بسیار اهمیت دارند ناگهان حذف میشوند و حتی اگر سارقانشان را بگیرند، نمیتوانند آثار سرقتشده توسط آنها را به دست آورند. وی این دزدیها را یک سلسله سرقت میداند که ساماندهی و برنامهریزی شده است و ادامه میدهد: حتما افراد کاربلد این کار را انجام میدهند. این افراد در راستای سرقت مجسمههای برنزی سطح شهر اینبار سراغ تزئینات ارزشمند و از جنس برنج بناهای تاریخی رفتهاند. این مدرس دانشگاه معتقد است: اگر در زمان سرقت مجسمهها برخورد جدی با اینگونه اقدامات میشد شاید امروز شاهد نبودیم در مدرسهای را که حدود 160 سال سرجایش بود و حتی در بسیاری از اوقات هیچ وسیلهای برای حفاظت از آن وجود نداشت، با وجود پیشرفتهترین دستگاههای حفاظتی به سرقت ببرند. معمارزاده تاکید میکند: جای تاسف و تعجب زیاد دارد، حتی اگر اعلام شده که سارق تزئینات دروازه مدرسه سپهسالار را گرفتهاند، پس میتوانند نشان دیگر دزدها را با اقرار از این سارق بگیرند. در واقع سارقان به درستی میدانند در کدام بنا چه ساعتی امکان سرقت وجود دارد. باید آنها را شناسایی کرد. حتی کسانی سراغ این کار میروند که با چگونگی جداسازی این آثار آشنا هستند. این کارشناس ارشد میراث فرهنگی دلالانی که این نوع سرقتها را انجام میدهند، کسانی میداند که ارزش این نوع آثار را میدانند. وی در ادامه میگوید: کاملا مشخص است باندهای تشکیلاتی به این سرقتها اقدام میکنند. او ادامه میدهد: باید از آثار و نمادهای تاریخی و فرهنگی سطح شهر حفاظت کرد.
در واقع نخست باید بفهمیم چگونه این آثار و نمادها را معرفی کنیم و بدانیم آنها از نظر فرهنگی و تاریخی چه ارزشی دارند؟ ما باید برای این آثارمان مانند
برج آزادی یا تئاتر شهر ارزشگذاری کنیم و به همان نسبت کار حفاظت از آنها را انجام دهیم.
وی تاکید میکند: تا زمانی که این آثار برایمان بیاهمیت باشد، سارقان و دلالان نیز از این رفتارها سوءاستفاده میکنند.