گروه اقتصادی: متولیان تجارت خارجی کشور سال 94 را با توپ پر و کلی وعده و وعید آغاز کردند. بعد از اینکه تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در مذاکرات لوزان سوییس، به یک بیانیه مشترک با گروه 1+5 دست یافت، مسؤولان وزارت صنعت و سازمان توسعه تجارت، در کنار برخی رسانه‌های حامی دولت با فضاسازی گسترده‌ای، نوید یک سال درخشان را برای تجارت کشور، به مردم و فعالان اقتصادی دادند.  مجتبی خسروتاج، قائم‌مقام نعمت‌زاده در وزارت صنعت، در مصاحبه‌ با یکی از نشریات حامی دولت قویا، قول جهش 20درصدی در تجارت خارجی کشور را داد. ولی‌الله افخمی‌راد، رئیس سازمان توسعه تجارت هم از برنامه‌ریزی گسترده دولت برای بهره‌مندی از فضای بعد از لغو تحریم‌ها خبر داد اما از خرداد امسال که آمار 2 ماهه تجارت خارجی کشور از سوی گمرک منتشر شد، دوره ناامیدی برای تحقق وعده‌های متولیان تجارت خارجی کشور آغاز شد. حالا در هشتمین ماه سال 94، گمرک جمهوری اسلامی، آمار تجارت خارجی نیمه نخست سال جاری را به طور کامل منتشر کرده تا وضعیت مبادلات تجاری ایران با کشورهای دنیا در نیمه اول سال جاری، به طور کامل مشخص شود.  با نگاهی به این آمار درمی‌یابیم که جزئیات آن، فرسنگ‌ها با وعده‌های متولیان تجارت خارجی کشور فاصله دارد و به نظر می‌رسد با این وضعیت به هیچ کدام از اهدافی که مسؤولان وزارت صنعت برای تجارت خارجی ایران در ابتدای امسال ترسیم کرده بودند، دست نخواهیم یافت.  بررسی آمار تجارت خارجی ایران در 6 ماه نخست سال 94، یعنی سال توافق هسته‌ای میان ایران و کشورهای 1+5، بیانگر نکات مهمی است که کدهای جالبی را به فعالان و تحلیلگران اقتصادی می‌دهد. در آمار ارائه شده از سوی گمرک در بخش صادرات کالا و میعانات گازی، وزن مبادلات تجاری کشور از 50 هزار و 328 تن در 6 ماهه نخست 93 به 47 هزار و 163 تن در نیمه اول سال 94 کاهش پیدا کرده که نسبت به سال گذشته 6 درصد کاهش وزن داشته است. در همین بخش در نیمه دوم سال گذشته، 23 میلیارد و 872 میلیون دلار کالا و میعانات گازی از ایران صادر شده که این رقم در همین مدت از سال جاری، تا 20 میلیارد و 494 میلیون دلار کاهش یافته و 14 درصد افت کرده است.  در بخش صادرات کالا کشور ما در 6 ماه اول امسال، 37 هزار و 922 تن کالا به ارزش 16 میلیارد و 468 میلیون دلار صادر کرده، در حالی که سال گذشته در همین مدت، 40 هزار و 863 تن کالا به ارزش 17 میلیارد و 153 میلیون دلار صادر کرده بود. این یعنی مبادلات ما در بخش صادرات کالا از نظر وزنی 7 درصد و از نظر ارزشی 4 درصد کاهش یافته است.  در حوزه واردات کالا نیمه اول سال گذشته 20 هزار و 488 تن به ارزش 26 میلیارد و 206 میلیون دلار کالا به کشور وارد شد، که این پارامتر در نیمه اول سال 94، 17 هزار و 199 تن کالا به ارزش 20 میلیارد و 852 میلیون دلار بوده است بنابراین واردات کالا در نیمه امسال از نظر وزنی 16 درصد و از نظر ارزشی 20 درصد کاهش یافته است.  در مجموع در نیمه اول سال 94، 64 هزار و 362 تن مبادله کالا به ارزش 41 میلیارد و 346 میلیون دلار انجام شده است. این در حالی است که سال گذشته در همین مدت زمانی، 70 هزار و 816 تن کالا با ارزش 50 میلیارد و 78 میلیون دلار مورد مبادله تجاری قرار گرفته بود بنابراین بررسی کل مبادلات تجاری 6 ماه نخست امسال نشان می‌دهد از نظر وزنی 9 درصد و از نظر ارزشی 17 درصد نسبت به سال گذشته با افت روبه‌رو بوده‌ایم.  بررسی وضعیت مبادلات تجاری کشور در 15 سال گذشته نشان می‌دهد افت 17درصدی ارزش مبادلات تجاری در این مدت بی‌سابقه بوده و برای اولین بار در نیمه اول سال 94 اتفاق افتاده است. به گزارش نسیم، طبق آمار گمرک در 6 ماه اول سال 94 در بخش صادرات غیرنفتی 47 هزار و 163 تن کالا به ارزش 20 میلیارد و 494 میلیون دلار صادر شده، در حالی که در همین مدت از سال 93، وزن صادرات 50 هزار و 328 تن به ارزش 23 میلیارد و 872 میلیون دلار بوده است.  در بخش صنعت هم متاسفانه نسبت به سال گذشته از لحاظ وزنی 10 درصد و از لحاظ ارزشی 2 درصد کاهش گریبانگیر تجارت کشور شده است اما در صادرات غیرنفتی پتروشیمی به‌رغم تاثیرپذیری از کاهش قیمت نفت وضعیت بهتری داریم. در نیمه اول سال 94 ایران 12 میلیون و 195هزار تن محصولات پتروشیمی به ارزش 7 میلیارد و 128 میلیون دلار صادر کرده است. این در حالی است که در سال گذشته تنها 8هزار و 984 هزار تن از این محصولات صادر شده ولی ارزش آن حتی یک‌میلیون دلار هم از امسال بیشتر، یعنی 7 میلیارد و 129 میلیون دلار بوده است بنابراین در صادرات محصولات پتروشیمی به‌رغم اینکه کشور ما از لحاظ وزنی 36 درصد موفق‌تر عمل کرده اما از لحاظ ارزشی سود خاصی را به دلیل تاثیرپذیری از کاهش قیمت نفت، به دست نیاورده است.  وضعیت فرش و صنایع‌دستی هم در نیمه اول امسال چندان مساعده نبوده و ما در بازارهای صادراتی نسبت به سال گذشته چندان حرفی برای گفتن نداشته‌ایم اما بررسی بخش کشاورزی هم نکات جالبی دارد. در حالی که مرکز آمار ایران، آمار رشد بخش کشاورزی کشور را در نیمه اول امسال 5 درصد اعلام کرده بود اما بررسی وضعیت صادرات ایران در بخش کشاورزی، با آمار این مرکز چندان همخوانی ندارد.  نیمه اول امسال یکهزار و 794 تن محصول به ارزش به 1634 میلیون دلار صادر شده، در حالی که در نیمه اول سال 93، 2 هزار و 62 تن کالا به ارزش 1781 میلیون دلار کالا صادر می‌کردیم بنابراین کشورمان، در نیمه اول سال 94، در بخش کشاورزی نسبت به مدت مشابه سال قبل از لحاظ وزنی 13 درصد و از لحاظ ارزشی 8 درصد کالای کمتری صادر کرده است.  وضعیت صادرات محصولات معدنی هم ضعیف‌ترین کارنامه را در بخش صادرات غیرنفتی دارد. افت شدید صادرات غیرنفتی در حالی در سال دوم دولت روحانی اتفاق می‌افتد که مسؤولان وزارت صنعت در این مدت با طرح‌هایی مانند احیای جایزه صادراتی، ارائه تسهیلات و رفع موانع صادراتی سعی کرده‌اند اوضاع کشور را در این بخش بهبود بخشند اما هیچ کدام از این طرح‌ها کارساز واقع نشده است.