گروه بینالملل: به فاصله کوتاهی پس از مقاله روزنامه پراودا درباره اتمامحجت ولادیمیر پوتین با مثلث حامی تروریسم یعنی ترکیه، قطر و عربستان، سرنگونی یک جنگنده روسی در مرز ترکیه و احتمال برخورد نظامی روسها با ترکیه، منطقه را در آستانه وضعیت قرمز قرار داده است. در حالیکه حملات هوایی روسیه به مواضع تروریستها در سوریه تشدید شده است، روز سهشنبه رسانههای ترکیهای از ساقط شدن یک هواپیمای جنگنده روسی خبر دادند. براین اساس، دفتر ریاستجمهوری ترکیه در بیانیهای اعلام کرد: یک جنگنده اف16 ترکیه یک هواپیمای سوخو 24 روسیه را که وارد حریم هوایی ترکیه در نزدیکی مرزهای سوریه شده بود هدف قرار داد و سرنگون کرد. ارتش ترکیه نیز اعلام کرد پیش از شلیک به سوی این هواپیما در مدت 5 دقیقه 10 بار به آن اخطار داده شده تا حریم هوایی ترکیه را ترک کند اما جنگنده متجاوز پاسخی به هشدارها نداده است. وزارت دفاع روسیه در اولین واکنش به این خبر با تایید روسی بودن این هواپیما اعلام کرد: «سوخوی ۲۴ به هیچوجه حریم هوایی ترکیه را نقض نکرده و به وسیله سامانههای موشکی زمین به هوا هدف قرار گرفته است». وزارت دفاع روسیه ادامه داد: هواپیمای ساقط شده در سوریه در حریم هوایی سوریه در حال پرواز بود و این موضوع توسط ابزارهای کنترلی ثبت شده است. این وزارتخانه همزمان تصویری ماهوارهای از محل پرواز جنگنده سرنگون شده منتشر کرده که ثابت میکند این جنگنده داخل مرزهای سوریه بوده است.(عکس2) طبق گزارشها، این جنگنده در ارتفاعات ترکمان در لاذقیه در شمالغربی سوریه سقوط کرده است، منطقهای که در روزهای گذشته از سوی ارتش سوریه و با پشتیبانی هوایی روسیه برای آزادسازی مورد حمله قرار گرفته بود.(عکس1) ویکتور زابولوتسکی، رئیس «فدراسیون هوانوردان آماتور»، به شبکه روسیه 24 گفته است که این هواپیما به احتمال قوی با موشکهای زمین به هوای دوشپرتاب، سرنگون شده است. ویکتور بارانتس، خبرنگار نظامی کومسومولسکایا پراودا، از روزنامههای طرفدار کرملین، هم همین نظر را دارد. اما ایگور کوروتچنکو، کارشناس نظامی به روسیه 24 گفت هواپیما در ارتفاع
6000 متری پرواز میکرده و برد این نوع موشکها در این حد نیست. از سوی دیگر، شبکه العربیه، ظهر دیروز اخبار تایید نشدهای از سقوط یک بالگرد روسیه در ارتفاعات جبل اکراد در لاذقیه داده است.
سرنوشت خلبانان جنگنده منهدم شده
شبکههای تلویزیونی ترکیه تصاویری از بیرون پریدن 2 خلبان هواپیما و نیز در آتش سوختن آن را منتشر کردند. در این میان، با انتشار خبر سقوط این جنگنده، گروههای مسلح و تروریستهای مستقر در این منطقه برای یافتن خلبانان این جنگنده به محل حادثه رفته و دقایقی بعد تصاویری از پیدا کردن یکی از خلبانان را منتشر کردند. درباره سرنوشت این خلبانان اخبار ضدونقیض و تصاویر مختلفی منتشر شده است. تروریستها از اسارت هر
2 خلبان خبر میدهند. در عین حال گروههای دیگر از کشته شدن یکی از آنان و اسارت دیگری خبر دادهاند. شبکه الجزیره هم کشتهشدن هر 2 خلبان را تایید کرده است. بنا به گزارشها، بالگردهای ارتش روسیه همچنین نیروهای ارتش سوریه عملیات جستوجو و امداد جستوجوی خلبانان سوخوی 24 را آغاز کردهاند. برخی گزارشها هم حاکی است که بقایای هواپیما در محل اسکان گروهی از پناهجویان ترکمان فرو افتاده است.
واکنشها به سقوط جنگنده روسی
در پی سقوط جنگنده روسیه، ولادیمیر پوتین، شورای امنیت روسیه را به نشست فوقالعاده فراخواند. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه این کشور هم سفر از پیش برنامهریزیشده خود به آنکارا را لغو کرده است. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین هم به خبر ساقط شدن جنگنده روسی واکنش نشان داد و این مساله را «حادثهای بسیار خطرناک» خواند. وی گفت تا زمانی که وزارت دفاع روسیه درباره دلایل سقوط سوخو 24 بیانیه رسمی منتشر نکند، غیرممکن است که درباره احتمال استفاده مسکو از بند
51 منشور سازمان ملل سخن گفته شود. این مقام روس ادامه داد: «تا زمانی که دقیقا روشن نشود که هواپیما به چه علت سقوط کرده، زود است که درباره وخامت روابط روسیه و ترکیه صحبت شود». در همین حال دفتر نخستوزیری ترکیه اعلام کرد احمد داووداوغلو، نخستوزیر این کشور به وزیر خارجه دستور داده تا با ناتو، سازمان ملل و کشورهای ذیربط، در رابطه با تحولات جاری در مرز سوریه با ترکیه مشورت کند. وزارت خارجه ترکیه در پی تنش بهوجود آمده میان 2 کشور، سفیر روسیه در آنکارا را فراخواند. همزمان ناتو با برگزاری نشستی فوقالعاده برای بررسی پیامدهای این حادثه، اعلام کرد اوضاع را از نزدیک پیگیری میکند و با مقامات ترکیه در تماس است. در همین حال یک ناو جنگی ارتش روسیه ساعاتی پس از این حمله از تنگه داردانل عبور کرده و وارد شرق دریای مدیترانه در مجاورت آبهای منطقهای سوریه شده است.
احضارهای متقابل در مسکو و آنکارا
در همین حال به گزارش راشاتودی، وزارت دفاع روسیه در واکنش به سرنگونی جنگنده خود، وابسته نظامی ترکیه در مسکو را فراخواند. در مقابل منابع خبری از احضار سفیر روسیه توسط دولت ترکیه خبر دادند. از طرف دیگر نایبرئیس پارلمان روسیه از دولت وسازمان هوانوردی این کشور خواست پروازها به سمت ترکیه را متوقف کنند اما هنوز مشخص نیست که آیا دولت روسیه با توقف پروازها به ترکیه موافقت کرده است یا نه؟
حمله به خودروی خبرنگاران روسی
3 خبرنگار روسی در سوریه هدف حملات موشکی تاو قرار گرفتند که بر اثر اصابت موشکهای ضدتانک به آنها زخمی شدند. وزارت دفاع روسیه اعلام کرد وضعیت این خبرنگاران خوب است و به پایگاه «حمیمیم» بازگشتهاند و در امنیت کامل به سر میبرند. مقامات وزارت دفاع اظهار داشتند «روز دوشنبه در حالیکه خبرنگاران روسی در حال رفتن به پایگاههای خط مقدم ارتش سوریه در نزدیکی روستای قامشلی که در جوار منطقه راهبردی «زویک» قرار دارد بودند، وسیله نقلیه آنان با موشکهای ضدتانک مورد اصابت قرار گرفت».
پیشروی ارتش سوریه به طرف مرز ترکیه
منابع خبری ترکیه اعلام کردند، ارتش سوریه با پشتیبانی هوایی روسیه در ادامه پیشروی به طرف مرزهای ترکیه، بلندیهای دارای اهمیت راهبردی را در نزدیکی روستای رابعه در 2 کیلومتری مرز ترکیه تصرف کرد. نیروهای ارتش آزاد سوریه و جبهه النصره از این منطقه عقبنشینی کردند اما درگیریها در اطراف روستای جمام بشدت ادامه دارد. نیروی هوایی روسیه در روزهای اخیر 472 منطقه را در سوریه بمباران کرد. مناطق اطراف لاذقیه نیز در میان مناطقی است که هدف این حملات قرار گرفتند. تلویزیون انتیوی خبر داد براساس آخرین گزارشها، ارتش سوریه به پیشروی به طرف جسر الغشور در فاصله2 کیلومتری مرز ترکیه ادامه میدهد. جسرالغشور از توابع استان ادلب تحت کنترل جبهه النصره و احرارالشام قرار دارد. در درگیریها در این منطقه حدود 30 تن از افراد النصره از گروههای نزدیک به القاعده کشته شدهاند. ارتش سوریه اعلام کرد، هواپیماهای این کشور مناطق تحت کنترل شورشیان معارض را هدف حمله قرار دادهاند.
تانک تی 90 روس در میدان نبرد
السفیر دیگر روزنامه لبنانی هم نوشت: تانکهای تی 90 و یگانهایی از نیروهای زرهی زمینی روسیه که وارد میدان نبرد با تروریستهای مسلح در شمال سوریه شدهاند، حرکت خود را از فرودگاه نظامی النیرب شروع کردند. در همین راستا، منابع سوری اعلام کردند یک ستون شامل 20 تانک تی 90 که همه کادر آنها نظامیان روس هستند، در روزهای گذشته در مهمترین فرودگاه نظامی سوریه در شمال این کشور پیاده شدهاند. فرودگاه نظامی النیرب بعد از فرودگاههای حمیمیم در لاذقیه و الشعیرات در حمص، به پایگاه جدید جنگندههای روس تبدیل شده و میزبان نیروهای زمینی و زرهی ارتش روسیه هم هست که برای جنگ علیه تروریسم وارد سوریه میشوند. تانکهای تی 90 دارای سامانه حمایتی در مقابل موشکهای ضد تانک از جمله 13 هزار موشک تاو است که سعودیها برای تجهیز تروریستها از آمریکا خریداری کردهاند.
پوتین: در مقابل جنایت ترکیه کوتاه نخواهیم آمد
رئیسجمهور روسیه واکنشی بسیار جدی به سرنگونی جنگنده کشورش توسط ترکیه داشت و گفت که این به مثابه خنجری از پشت توسط قدرتهای حامی تروریسم بوده است. ولادیمیر پوتین عصر دیروز طی دیدار با ملک عبدالله، پادشاه اردن گفت که این جنگنده در زمانی که ساقط شد در فاصله یک کیلومتری از مرز ترکیه بود. این جنگنده بر فراز پناهگاههای تروریستهایی در پرواز بود که از روسیه به سوریه آمده بودند. جنگندههای ما به هیچ شکلی ترکیه را تهدید نکردهاند. او سپس به تجارت نفتی داعش با ترکیه کنایه زد: «مقادیر زیادی نفت و محصولات نفتی از مناطق تحت کنترل تروریستها به ترکیه ارسال میشود. داعش درآمد هنگفتی از تجارت نفت به دست میآورد و از حمایت ارتشهای برخی کشورها بهرهمند است». اما به گفته پوتین، سقوط دیروز سوخوی 24 عواقب وخیمی بر روابط مسکو و آنکارا خواهد داشت: «در این حادثه یک جنگنده اف-16، هواپیمای جنگی روسیه را با موشک و بر فراز خاک سوریه هدف قرار داد. پس از سقوط جنگنده روسی، ترکیه با ما تماس نگرفت، بلکه با ناتو تماس گرفت. آیا آنکارا به دنبال این است که ناتو را به خدمت داعش دربیاورد؟» رئیسجمهوری روسیه در نهایت ترکیه را به طور ضمنی تهدید به انتقام کرد و گفت که کشورش در مقابل جنایتهایی همچون حمله به سوخوی 24 کوتاه نخواهد آمد.