علی‌اکبر عباسی: «گزارش آژانس درباره ابعاد نظامی برنامه هسته‌ای ایران نه سیاه است و نه سفید». این، کنه موضع آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیرامون برنامه هسته‌ای ایران است. وی علاوه بر این گفته است: «گزارشی که هفته آینده منتشر خواهد شد به نتیجه قطعی درباره موضوع فعالیت‌های هسته‌ای گذشته ایران نخواهد رسید. آنچه امروز می‌شود درباره آن سخن گفت این است که درباره صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران نمی‌توان با بله یا خیر اظهار نظر کرد! نمی‌توانم تضمین کنم تمام آنچه ایران انجام می‌دهد، صلح‌آمیز باشد. در جایگاهی نیستم بتوانم اطمینان موثقی درباره نبود مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در ایران بدهم و بنابراین نمی‌توانم نتیجه‌‌گیری کنم تمام فعالیت‌های هسته‌ای ایران، صلح‌آمیز است».
این اظهارات آمانو یعنی اینکه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قصد مختومه کردن موضوع پی‌ام‌دی را ندارد. در رابطه با لزوم مختومه شدن پرونده پی‌ام‌دی گفتنی است در نامه رهبر معظم انقلاب خطاب به رئیس‌جمهور درباره الزامات برجام، شروع اقدامات ایران، منوط به مختومه شدن پرونده پی‌ام‌دی اعلام شده بود: «اقدامات مربوط به آنچه در 2 بند بعدی آمده است، تنها هنگامی آغاز خواهد شد که آژانس، پایان پرونده موضوعات حال و گذشته (پی‌ام‌دی) را اعلام کند».
عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه نیز در واکنش به مواضع آمانو ابراز داشت: «اگر گزارش به‌گونه‌ای باشد که پرونده بسته نشود به این معنی است که فعالیت‌های ما دنبال نخواهد شد. فروش اورانیوم و ادامه برجام به این موضوع وابسته است و اگر پی‌ام‌دی بسته نشود برجام متوقف می‌شود».
اما در این رابطه گفتنی است:
1- این نوع موضع‌گیری‌های آمانو، در واقع تکرار همان مواضع قبلی وی است. با این تفاوت که آن زمان وی در شرایطی، اینگونه پیرامون برنامه هسته‌ای کشورمان موضع‌گیری می‌کرد که روابط ایران و غرب در نهایت تیرگی بود و تیم هسته‌ای کشورمان انقلابی‌ترین و محکم‌ترین مواضع را در مذاکرات با تیم غربی اتخاذ می‌کرد. اما امروز در شرایطی شاهد مواضع یک‌طرفه وی در قبال برنامه هسته‌ای کشورمان هستیم که بیش از 2 سال از مذاکرات ایران و آمریکا می‌گذرد و بین ایران و غرب توافقی به امضا رسیده و در حال حاضر
2 طرف در شرایط اجرای برجام هستند. افزون بر این، مدتی قبل بود که آمانو از پارچین نیز بازدید کرد و علی‌القاعده دیگر بهانه‌ای برای ادامه مواضع گذشته نباید وجود داشته باشد اما این رویکرد آژانس در شرایط پسابرجام، بیش از هر چیز بیانگر غیرقابل اعتماد بودن آژانس است و نشان می‌دهد بعد از این همه مذاکرات، برای آژانس به اصطلاح بین‌المللی بازهم چیزی جز اجرایی کردن خواسته‌های آمریکا موضوعیت ندارد. در واقع توصیف آمانو از گزارش آژانس نشان‌دهنده این است که برای آژانس و غرب مختومه شدن برنامه هسته‌ای ایران محلی از اعراب ندارد.
2- اذعان عباس عراقچی به عنوان عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای مبنی بر اینکه اگر پی‌ام‌دی بسته نشود، اجرای برجام متوقف خواهد شد، با آنکه موضعی بجا و صادقانه از سوی او بود اما این نوع موضع‌گیری وی، پیامی پنهان را نیز در خود به همراه دارد و آن اینکه؛ عراقچی به عنوان عضو ارشد و تاثیرگذار و مطلع تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای، وزن مذاکرات هسته‌ای 2 سال گذشته و میزان اعتبار آن و تاثیر مذاکرات در تغییر مواضع خصمانه غربی‌ها را خواسته یا ناخواسته به رخ کشید.
3- هرچند عراقچی بر رویکرد یک‌طرفه آمانو در قبال ایران و بی‌تاثیر بودن مذاکرات 2 سال گذشته در گزارش جدید آژانس اذعان کرده است اما اینکه دولت یازدهم تا چه میزان حاضر باشد چشم خود را بر واقعیت‌ها باز کند و بازی دوگانه غربی‌ها و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در قبال برنامه هسته‌ای کشورمان را ببیند، مساله‌ای تعیین‌کننده است. در واقع نوع مواجهه دولت در قبال خصومت‌های طرف مقابل نسبت به منافع ملت ایران، نشان داده است دولتی‌ها به هر مستمسکی دست می‌زنند تا اقدامات خصمانه طرف مقابل را توجیه کنند و بعید به نظر می‌رسد در این زمینه هم، دولت حاضر باشد موضعی در شأن ملت ایران اتخاذ کند. به‌طوری که پیش‌بینی می‌شود همانگونه که دولت برجام را فارغ از متن تأمل‌برانگیز آن، دستاورد ملی عنوان کرد، احتمالا گزارش آژانس را هم فارغ از محتوای آن، به مثابه بسته شدن پی‌ام‌دی عنوان خواهد کرد.