گروه اقتصادی: نماینده سابق ایران در اوپک با اشاره به احتمال سقوط قیمت نفت به بشکهای ۲۰ دلار، جزئیات بند جنجالی نشست اخیر اوپک و دلایل سقوط قیمت نفت پس از نشست ۱۶۸ اوپک را تشریح کرد. سیدمحمدعلی خطیبی در تشریح مهمترین تحولات بازار نفت با بیان اینکه پس از پایان نشست ۱۶۸ اوپک شیب کاهش قیمت جهانی نفت تندتر شده است، گفت: عدم تعیین سقف تولید نفت اوپک و گنجاندن بندی در بیانیه پایانی این نشست، از مهمترین دلایل کاهش شدید قیمت طلای سیاه پس از جلسه ۱۶۸ اوپک بوده است. نماینده سابق ایران در اوپک با اعلام اینکه در طول چند سال گذشته همواره سقفی برای تولید اوپک تعیین شده بود، تصریح کرد: در آخرین تصمیمگیری سقف تولید روزانه ۳۰ میلیون بشکهای برای کشورهای اوپک تعیین شده بود که در پایان نشست ۱۶۸، کشورهای عضو این سازمان حتی بر روی سقف ۳۰ میلیون بشکهای هم به توافق نرسیدهاند. وی با اعلام اینکه اوپک متعهد به تامین ثبات بازار نفت در کوتاهمدت و میانمدت است، اظهار داشت: در طول فعالیت
۵۵ ساله اوپک، همواره مهمترین سیاست این سازمان تامین ثبات بازار نفت در کوتاه مدت و بلندمدت بوده است. وی با بیان اینکه در پایان نشست ۱۶۸ اوپک بندی در بیانیه پایانی گنجانده شد که براساس آن، اعضای اوپک تاکید کردهاند که متعهد به تامین ثبات بازار در بلندمدت هستند، تاکید کرد: به عبارت دیگر، در این بند نامی از تامین ثبات بازار در کوتاه و میانمدت برده نشده که این مهمترین علامت به بازار برای کاهش بیشتر قیمتهای نفت در طول 2 هفته گذشته تاکنون بوده است. خطیبی با یادآوری اینکه با گنجاندن این بند جنجالی در بیانیه پایانی نشست ۱۶۸ اوپک به نظر میرسد استراتژیهای کلان و ۵۵ ساله این سازمان دستخوش تغییرات گستردهای شده است، در گفتوگو با مهر توضیح داد: در حالی که در طول ۵۵ سال گذشته استراتژی اعضای اوپک تامین ثبات بازار نفت در کوتاهمدت و میانمدت بوده است اما به یکباره در پایان نشست ۱۶۸ اوپک این استراتژی از کوتاهمدت به بلندمدت تغییر پیدا کرده است. نماینده سابق ایران در اوپک در ادامه با بیان اینکه بررسی تحولات چند هفته اخیر بازار نفت نشان میدهد این بازار به نوعی ترمز بریده است، تاکید کرد: قیمت نفت خام در طول 2 سال گذشته از بشکهای ۱۱۰ تا ۱۱۵ دلار هماکنون به بشکهای کمتر از ۳۵ دلار کاهش یافته و این زنگ خطر را برای تمام کشورهای تولیدکننده و صادرکننده نفت به صدا درآورده است. وی با اشاره به ضرورت همگرایی و مذاکرات بیشتر بین اعضای اوپک و نانو اوپک، گفت: باید تحرک بیشتری بین اعضای اوپک اتفاق بیفتد، زیرا در حال حاضر جز کشور ونزوئلا تقریبا اکثر کشورهای عضو اوپک غیرفعال هستند و تحرکی برای بهبود وضعیت بازار نفت نشان نمیدهند. خطیبی با بیان اینکه براساس پیشبینی موسسات بینالمللی این احتمال وجود دارد که قیمت نفت به بشکهای ۲۰ تا ۲۵ دلار کاهش یابد، خاطرنشان کرد: اعضای اوپک باید با هماهنگی و همگرایی بیشتر مانع کاهش بیشتر قیمت طلای سیاه در بازار شوند، زیرا کاهش بیشتر قیمتها، امنیت عرضه در بلندمدت را تهدید میکند.
احتمال افت ۵ دلاری قیمت نفت
رئیس اسبق امورمجامع اوپک با تأکید بر اینکه افزایش قیمت نفت نیازمند همکاری سایر تولیدکنندههای مهم غیر عضو اوپک حتی آمریکاست، گفت: ایران تنها با افزایش ظرفیت تولید نفت میتواند در جنگ سهمیههایی که عربستان، روسیه و آمریکا بازیگران آن هستند پیروز شود. فریدون برکشلی در گفتوگو با تسنیم، با بیان اینکه کشورهای روسیه، عربستان و آمریکا تأثیر مهمی بر بازار نفت دارند، گفت: این 3 کشور وارد جنگ بهدست آوردن سهمیه از بازار نفت شدهاند. شرایطی کنونی مانند شرایط دهه 80 میلادی است؛ در سالهای 85 و 86 میلادی چنین شرایط تجربه شده بود. در این وضعیت تولیدکنندگان سعی میکنند تولید خود را متناسب با ظرفیت تولید افزایش و بیشترین حجم را وارد بازار نفت کنند. وی ادامه داد: تفاوت شرایط کنونی با دهه 80 این است که حجم تقاضا بشدت در حال کاهش است؛ چین که در 10 سال گذشته موتور مصرف انرژی در جهان بوده از نفس افتاده است. این موضوع شامل سایر کشورهای آسیای شرقی هم میشود. او افزود: علاوه بر چین، اروپا نیز دوران رکود را تجربه میکند و تقاضای آن برای انرژی پایین آمده است. از سوی دیگر این اتحادیه در تلاش است وابستگی خود را به گاز و نفت کاهش دهد و انرژیهای نو را جایگزین کند. این وضعیت 2 تا 3 سال ادامه دارد و بعد از آن تقاضای آنها برای انرژی افزایش خواهد یافت. در این صورت شاهد افزایش قیمت نفت خواهیم بود. وی گفت: افزایش عرضه موجب شده ذخایر نفتی کشورها اشباع شود؛ رقم این ذخیرهسازی در 7 سال گذشته بیسابقه بوده است. این موضوع نیز فشار مضاعفی بر بازار تحمیل کرده است، بنابراین کاهش قیمت نفت باز هم متصور است. برکشلی با اشاره به اینکه به دلیل بالا بودن قیمت نفت در سالهای طولانی، کشورهای عربی منطقه بویژه عربستان ذخایر ارزی خوبی دارند، گفت: اگرچه عربستان تاکنون 160 میلیارد دلار از ذخایر خود را خرج کرده است اما حجم ذخایر ارزی آن حدود 500 میلیارد دلار است، بنابراین میتواند کاهش درآمدهای حاصل از صادرات نفت را تحمل کند. وی افزود: حدود 5 تا 6 دلار کاهش قیمت نفت مربوط به تحولات خاورمیانه است. اگر بحرانهای خاورمیانه ادامه یابد یا تشدید شود انتظار افزایش یک تا 2 دلاری قیمت نفت وجود خواهد داشت اما در صورت استقرار امنیت نسبی در این منطقه 5 تا 6 دلار دیگر قیمتها کاهش مییابد. برکشلی با تأکید بر اینکه ایران باید با تمام قوا ظرفیت تولید نفت خام خود را افزایش دهد، یادآور شد: در بازار نفت قدرت، از آن بشکههاست. اگر امروز ایران قدرت تولید روزانه 5 میلیون بشکه نفتخام را داشت، عربستان هرگز جرأت نمیکرد در این حد تولید کنند. در جنگ سهمیهها بشکهها حرف میزنند. در این صورت اگر عربستان با تولید 10 میلیون بشکه قیمت نفت را به 40 دلار میرساند، ایران با تولید 5 میلیون بشکه قیمت را به 30 دلار کاهش میدهد در این شرایط کشورهای تولیدکننده متوجه خواهند شد که برای ثبات قیمت نفت باید همکاری کنند.