گروه اقتصادی: طی چند روز اخیر، مسؤولان و رسانه‌های طرفدار دولت تک‌رقمی شدن نرخ تورم را در بوق و کرنا کردند، ولی آیا واقعاً تورم تک‌رقمی شد؟ به‌گزارش تسنیم، مرکز آمار ایران اخیرا از کاهش نرخ تورم در آذرماه به 6/12 درصد خبر داد و حسن روحانی رئیس‌جمهور هم اخیرا در جمع مردم شهر ری با اظهار خرسندی از اینکه در تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران، تورم نقطه به نقطه کشور، تک‌رقمی و برابر با 9/9 اعلام شده، ادامه داد: این یعنی تورمی که در آغاز این دولت 45 درصد بود، به کمتر از 10 درصد رسیده است. هرچند اعلام تورم 45 درصدی در آغاز دولت یازدهم از سوی رئیس‌جمهور نیز اشتباه بوده و براساس گزارش رسمی بانک مرکزی تورم نقطه به نقطه در آغاز دولت یازدهم
2/41 درصد و نرخ تورم هم 2/36 درصد بوده است، ولی موضوع این گزارش ارائه آمار غلط  نیست، بلکه پز تبلیغاتی دولت یازدهم و رسانه‌های طرفدار این دولت با تورم «من‌درآوردی» رئیس دولت گذشته یعنی محمود احمدی‌نژاد است که اتفاقاً در دولت گذشته مورد انتقاد همین مسؤولان و رسانه‌ها بوده است. «نرخ تورم» که یک شاخص جهانی درباره ارزیابی تغییر قیمت‌هاست، عبارت است از تغییر 12ماهه شاخص کل قیمت‌ها منتهی به یک ماه در سال جاری در مقایسه با 12ماهه منتهی به همان ماه در سال گذشته. در ادبیات جهانی عبارت تورم نقطه به نقطه مفهوم ندارد و این اصطلاح در دولت گذشته بین سیاسیون باب شده است. مهدی تقوی، اقتصاددان و عضو هیأت علمی دانشکده اقتصاد علامه طباطبایی در این‌باره می‌گوید: «در هیچ‌کجای دنیا تورم نقطه به نقطه را حساب نمی‌کنند و تورم را معمولاً به‌صورت ماهانه یا سالانه یا فصلی محاسبه می‌کنند. من در خارج نشنیدم بگویند تورم از این نقطه تا آن نقطه چقدر است، گفتن آن حالا عیبی ندارد ولی این نوع محاسبه از نرخ تورم در هیچ کجای دنیا متداول نیست». تقوی گفت: «تورم را معمولاً در آمار کشورهای دیگر سالانه حساب می‌کنند، به‌طور مثال اگر شاخص قیمت در فروردین یک سال 120 باشد و در آخر اسفند همان سال 140، می‌گویند رقم شاخص 20واحد افزایش یافته است. در تورم نقطه به نقطه گفته می‌شود تورم از یک نقطه تا نقطه دیگر چقدر بوده است. من به‌عنوان اقتصاددان تا به حال چنین اصطلاحی در اعلام نرخ‌های تورم ندیدم. نقطه به نقطه اختراع ماست». وی می‌افزاید: «اگر دقت کنیم می‌بینیم که تا قبل از دولت محمود احمدی‌نژاد، هیچ آماری به‌نام تورم نقطه به نقطه منتشر نمی‌شد. بیشتر نرخ تورم سالانه متداول است. دلیل آن این است که مزد و حقوق در آخر هر سال یا اول هر سال افزایش پیدا می‌کند. بنابراین من چنین عنوانی در سایر اقتصادهای دنیا ندیده‌ام. در اقتصادهای پیشرفته اتحادیه کارگران با اتحادیه کارفرمایان توافق می‌کردند که به‌میزان افزایش نرخ تورم، نرخ مزد و حقوق افزایش یابد». تقوی معتقد است: «مواردی که در ایران اتفاق می‌افتد بیشتر متعلق به اقتصادهای درب و داغان است. استفاده از تورم نقطه به نقطه نوعی پوشاندن خرابکاری دولت‌هاست. این موضوع 2 علت دارد؛ یکی اینکه خیلی بد عمل کردیم که باعث افزایش نرخ تورم شده است و دلیل دوم به مطالبات نیروی کار بازمی‌گردد».
کاهش ناملموس تورم
اعلام آمار تک‌نرخی شدن تورم هرچند خوشحال‌کننده است اما در حقیقت باید دید این آمار چقدر به واقعیت نزدیک و بر مبنای چه اصول و اساس علمی استخراج شده است. دولت چندی پیش نیز اعلام کرد از رکود خارج شده است در حالی که پس از آن شاهد انبارهای پر و تعطیلی مراکز تولید و بیکاری گسترده فعالان اقتصادی هستیم تا جایی که داد وزرای اقتصادی نیز درآمد. اکنون ماجرای «تورم نقطه به نقطه» نیز مساله بعدی است که از سوی دولتی‌ها ارائه و بر آن تأکید می‌شود که این رقم کاهش یافته است اما چیزی را که مردم در عمل مشاهده می‌کنند، نه تنها ارزانی نبود بلکه گرانی‌های جسته و گریخته بود. محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت نیز در شهریور امسال بحث تورم نقطه به نقطه را مورد اشاره قرار داده و گفت:‌ همه تلاش ما رسیدن به تورم یک رقمی است. تمام این اظهارات البته در حالی بیان می‌شود که کارشناسان اقتصادی درباره محاسبه تورم به روش نقطه به نقطه نظراتی نزدیک به هم دارند و عنوان می‌کنند این روش از صحت و کارایی لازم برخوردار نیست. همانطور که گفته شد تورم به این صورت سنجیده می‌شود که میزان تغییر قیمت کالاهای موجود در سبد نمونه، طی
یک سال با قیمت‌های سال گذشته مقایسه می‌شود. اما در تورم نقطه به نقطه همین کار به صورت ماه به ماه انجام می‌شود. این در حالی است که این کار اولاً با فرمول‌های اقتصادی تطابق ندارد و ثانیاً تورم نقطه به نقطه از آنجا که ممکن است با نوسان کاهشی یا افزایش ماه مورد مقایسه سنجیده شود، نمی‌تواند قابل اتکا باشد.
تورم مهار اما رکود عمیق‌تر شده است
تلاش دولت برای تک‌نرخی شدن تورم در حالی است که اکنون رکود اقتصادی هر روز در کشور عمیق‌تر می‌شود. سیدمصطفی صفاری، کارشناس مسائل اقتصادی اخیرا در برنامه‌ای تلویزیونی به ارزیابی سیاست‌های دولت برای مقابله با رکود پرداخت و گفت: سیاست کاری مقابله با رکود در اقتصاد به دو دسته سیاست‌های طرف تقاضا و سیاست‌های طرف عرضه تقسیم می‌شود. وی اضافه کرد: طرفداران سیاست تقاضا معمولاً سعی می‌کنند با سیاست‌های پولی اقتصاد را از رکود خارج کنند اما طرفداران سیاست عرضه بیشتر اعتقاد به سیاست‌های مالی  دارند و معمولاً سیاست‌های تشویق سرمایه‌گذاران را دنبال می‌کنند و در این سیاست‌ها طرفداران طرف عرضه اعطای  وام را به سمت تولیدکنندگان سوق می‌دهند. این کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: در حال حاضر بسته ضدرکود اخیر دولت بیشتر سیاست‌های طرف تقاضا را هدف قرار داده و کمتر به بحث تولیدکنندگان پرداخته شده است. صفاری در پاسخ به این سوال که وضعیت رکود ما الان در چه حدی است، اظهار داشت: صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی رکود مثبت تا منفی نیم را برای اقتصاد ایران پیش‌بینی کرده است اما در بخش‌های مختلف ما شاهد رکود بیشتری هستیم و می‌توان گفت در حال حاضر تورم مهار اما رکود عمیق‌تر شده است.