گروه اقتصادی: سهامداران بورس در 26 ماه اخیر خاطرات خوبی از دولت یازدهم نداشته‌اند و نمادها در اکثر روزها قرمز بوده است.  به گزارش «وطن‌امروز» سهامداران اکثر شرکت‌ها در این مدت زیان گسترده‌ای دیدند و حتی چند تجمع مقابل سازمان بورس برگزار شد اما با وجود وعده‌های فراوان دولتی‌ها به سهامداران، شاخص کل روند نزولی خود را حفظ کرد. وضعیت بورس آنقدر بد شد که 4 وزیر اقتصاد، صنعت، رفاه و دفاع در نامه‌ای به  رئیس‌جمهور رکود شدید حاکم بر بازار سرمایه را یادآوری کرده و خواستار اقدام عاجل در این مورد شدند اما 3 ماه پس از نگارش این نامه هم اتفاق خاصی رخ نداده و همچنان بازار سرمایه در رکود شدید به سر می‌برد. در گزارش زیر به بررسی روند سقوط بورس در دولت یازدهم می‌پردازیم.
فراز و فرود بورس در دولت یازدهم
بورس تهران پس از روی کار آمدن دولت روحانی از 12 مرداد سال 92 ظرف مدت کوتاهی با دعوت از مردم برای سرمایه‌گذاری در بورس رشدهای خیره‌کننده‌ای را شاهد بود به‌طوری که هر روز رسانه‌های حامی دولت تیترهای مختلفی درباره رکوردزنی بورس منتشر می‌کردند و ورود سرمایه مردمی به این بازار را نشانه اعتماد مردم به دولت تدبیر و امید و حمایت از تغییر روند دیپلماسی کشور در پرونده هسته‌ای عنوان می‌کردند. اما پس از مدت کوتاهی از توافق ژنو، مشخص شد این موارد فریبی بیش نبوده تا بخشی از دارایی مردم در این بازار با شعار رونق اقتصادی و برداشته شدن تحریم‌ها وارد بورس شود و بعد از ورود پول‌ها برنامه دیگری در دست اجرای مجریان این بازی قرار داشته است. برنامه‌ای که ظاهرا برخی ارکان بورس تهران و تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای از آن با خبر بودند و به‌صورت کاملا هماهنگ شده آن را در بورس تهران پیاده کردند و تنها مردمی که با انتشار اخبار مثبت به بازار سرمایه ورود کرده بودند بی‌خبر از همه‌جا سرمایه‌هایشان را در گردابی وارد کردند که اکنون کابوس روز و شب آنها شده است. جلسه تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای با مدیران بازار سرمایه در 14 دی‌‌ماه نقطه عطف بزرگ‌ترین رانت در اقتصاد کشور و بورس تهران است که امروز حتی خوشبین‌ترین افراد به دولت تدبیر و امید و تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای نیز نمی‌توانند از کنار این جلسه که جزئیات آن هیچوقت منتشر نشد، ساده عبور کنند. به گزارش نسیم، نکته جالب آنکه تمام رسانه‌های حامی دولت پس از مشخص شدن نتیجه انتخابات خرداد 92 که شاخص بورس تهران حوالی 40 هزار واحد بود تا دی‌ماه 92 که شاخص به 90 هزار واحد نزدیک شد مدام از دستاورد دولت تدبیر و امید در بازار سرمایه می‌گفتند و رکوردهای خیره‌کننده آن را ناشی از استقبال مردم از دعوت رئیس‌جمهور برای ورود سرمایه‌ها به بورس تهران می‌دانستند و رشد شاخص‌ها را به مذاکرات هسته‌ای و توافق ژنو گره می‌زدند اما پس از جلسه تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای با مدیران بازار سرمایه در 14
دی‌ماه 92 و آغاز سقوط بورس تاکنون که شاخص بورس تقریبا 50 درصد کاهش یافته و ارزش بازار سرمایه نیز 150 هزار میلیارد تومان کمتر شده است، مدعی‌اند مسؤول وضعیت فعلی بورس تهران دولت تدبیر و امید نیست و دولت احمدی نژاد عامل ایجاد این سقوط آزاد شاخص‌ها و نابود شدن سرمایه‌های مردم در بورس است! در فاصله مرداد ماه تا دی ماه سال 92، رشد شاخص‌ها و ورود سرمایه به بورس تا حدی اوج گرفت که رئیس‌جمهور روحانی زمانی که قیمت‌ها به بالاترین مقدار خود در آن زمان رسیده بود، در بخشنامه‌ای به معاون اول دولت دستور داد سهام دولت در برخی شرکت‌های فعال در بازار سرمایه به‌صورت خرد و غیربلوکی در بورس تهران عرضه شود و پس از این دستور نیز بازار شاهد عرضه‌های چند صد میلیون سهمی در نماد بسیاری از این شرکت‌ها بود و خریدار این سهام کسانی نبودند جز مردمی که با وعده توافق هسته‌ای و برداشته شدن تحریم‌ها در بالاترین قیمت‌ها خریدار سهام دولتی و غیردولتی در بورس تهران شدند و اکنون شاهد نابودی تمام سرمایه خود در این بازی هستند. اما خروج یکباره پول‌ها از بورس تهران بلافاصله پس از جلسه 14 دی‌ماه تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای و مدیران بازار سرمایه شدت گرفت به‌طوری که در برخی روزها ارزش معاملات به بیش از چند صد میلیارد تومان هم رسید، این در حالی است که پس از خروج هماهنگ و یکباره جریان پولی پس از جلسه مذکور، ارزش معاملات روزانه بورس تهران با بلوک‌های متعددی که مدیریت بازار برای بالا نگه داشتن شاخص بورس به‌صورت صوری رد و بدل می‌کند، حتی به 100 میلیارد تومان هم نمی‌رسد. پس از این خروج سریع پول‌ها از بورس تهران، رئیس وقت سازمان در مقابل اعتراض سهامداران و فعالان بازار سرمایه که در این بازی گرفتار شده بودند مدعی شد پول‌ها از بازار خارج نشده، بلکه پارک شده است! حتی همین پارک پول نیز هرچند توجیه اقتصادی و عقلانی برای وضعیت بازار به شمار نمی‌رود، خود نشان‌دهنده حرکتی کاملا هماهنگ در بورس تهران است که بلافاصله پس از توافق ژنو و جلسه تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای با مدیران بازار سرمایه صورت گرفته است. روند خروج پول در بورس تهران نه تنها پس از توافق ژنو بلکه در مقاطع زمانی تمدید توافق ژنو، بیانه لوزان و برجام نیز ادامه داشت و حتی خریداران سهام در این مقاطع زمانی نیز بلافاصله با کاهش قیمت‌ها و نابودی سرمایه‌های خود مواجه شدند.
حجم پایین معاملات؛ نگرانی جدید بازار سرمایه
وضعیت بورس در سال 94 با وجود افزایش مقطعی ناامیدکننده بود. حامد ستاک، کارشناس بازار سرمایه در این باره گفت: بررسی وضعیت بازار سرمایه از ابتدای سال تاکنون نشان می‌دهد روزهای پر رونقی در فروردین ماه به مناسبت برجام داشته‌ایم که با توجه به خوشبینی‌هایی که در بازار به‌و‌جود آمده بود، شاخص کل تا میزان ۷۰ هزار واحد نیز رشد کرد. کارشناس ارشد بازار سرمایه با اشاره به اینکه شاخص کل بورس در ابتدای امسال حدود ۶۵ هزار واحد بود، افزود: اما پس از عرضه‌هایی که از سوی سهامداران بزرگ در بازار اتفاق افتاد، بازار سرمایه روند نزولی را تا انتهای خردادماه تجربه کرد، همچنین پس از رشد نسبتا مناسبی که در تیرماه امسال اتفاق افتاد، تاکنون بازار سرمایه به صورت کم رونق و با حجم پایینی در حال ادامه مسیر است. به گفته وی، آنچه در ماه‌های گذشته بیش از منفی و قرمز شدن شاخص‌های بازار سرمایه موجبات نگرانی فعالان بازار را به همراه داشته، حجم بسیار پایین معاملات بوده است به نحوی که در برخی از روزهای سپری شده، کل حجم معاملات خرد بازار سرمایه به سطح ۱۰۰ میلیارد تومان نیز نمی‌رسید. ستاک ادامه داد: مجموع این عوامل در کنار هم باعث شده سرمایه‌گذاران بورس، روزهای خوشی را سپری نکرده باشند و همچنان به امید اجرایی شدن برجام و بهبود در فضای کسب و کار کشور چشم به آینده و روزهای پررونق بازار سرمایه داشته باشند. مسؤولان همچنان سهامداران را برای دوران پس از اجرای برجام امیدوار نگه‌ داشته‌اند اما آیا این انتظار و امیدواری می‌تواند زیان 150 هزار میلیارد تومانی سهامداران را بازگرداند؟