نگرانیها نسبت به باز کردن در مراکز نظامی ایران به روی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی اثبات شد. روز گذشته اعلام شد 2 نفر از بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی که براساس توافق میان علیاکبر صالحی و یوکیا آمانو موسوم به «نقشه راه»، از سایت نظامی پارچین بازرسی کرده بودند؛ عضو سرویسهای جاسوسی آمریکا و فرانسه بودند. پیش از این بارها نسبت به سوءاستفاده سرویسهای جاسوسی از موضوع بازرسیهای هستهای ایران هشدارهایی داده شده بود. این سوءاستفادهها در ماجرای ترور دانشمندان هستهای ایران علنی شد. عوامل سرویسهای خارجی در پوشش بازرسان آژانس اقدام به شناسایی دانشمندان هستهای (بویژه شهید احمدیروشن و شهید رضایینژاد) کردند. ایران بارها به خاطر این سوءاستفادهها و نیز نشت اطلاعات از آژانس انتقاد کرده بود. به همین دلیل در دوره جدید که دامنه بازرسیها به مراکز نظامی نیز رسیده است؛ این نگرانی بیشتر از قبل احساس شده است. حالا پس از بازرسی 12 بازرس آژانس از پارچین مشخص شد 2 نفر از این بازرسان جاسوس بودهاند! این خبر را روز گذشته محمود نبویان، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و یکی از نمایندگان فعال درباره مذاکرات هستهای گفت. وی با اشاره به بازدید چند ماه پیش آمانو و 12 مامور آژانس از پارچین تصریح کرد: یکی از معاونان وزارت اطلاعات بیان داشته در بررسی بین این 12 نفر مامور متوجه شدیم دو نفر از آنها جاسوس هستند؛ یکی جاسوس سازمان سیا و دیگری نیز جاسوس سازمان اطلاعاتی فرانسه بود. محمود نبویان با اشاره به بازدید چند ماه پیش آمانو و 12 مامور آژانس از پارچین به خبرگزاری بسیج گفت: یکی از معاونان وزارت اطلاعات بیان داشته در بررسی بین این 12 نفر مامور متوجه شدیم دو نفر از آنها جاسوس هستند؛ یکی جاسوس سازمان سیا و یکی نیز جاسوس سازمان اطلاعاتی فرانسه بود. محمود نبویان درباره اظهارات اخیر عباس عراقچی مبنی بر نگرانی از جاسوسی صنعتی توسط آژانس تصریح کرد: اکنون این ابراز نگرانی هیچ ارزشی ندارد؛ آقای عراقچی به جای اینکه الان ابراز نگرانی کند، آن وقتی که مقام معظم رهبری نهی کرده و به تیم هستهای گفته مبادا مجوز دسترسی به اماکن نظامی دهید باید به فرامین رهبری توجه میکرد.عضو کمیسیون آموزش مجلس تاکید کرد: این اظهارات، تایید حرف منتقدانی بود که بیان داشتند آژانس بینالمللی انرژی اتمی گزینه مناسبی برای داوری نیست و جاسوس است. نبویان در توضیح این مطلب بیان کرد: حتی شخص آقای روحانی نیز به این مطلب اشاره میکند؛ رئیسجمهور در کتاب امنیت ملی و دیپلماسی هستهای صفحه 211 تصریح میکند که «در سال 82 تا 84 که مسؤول پرونده هستهای بودم، آژانس از ما بازرسی از اماکنی را تقاضا کرده بود که قاعدتا این اماکنی بودند که سرویسهای اطلاعاتی غرب برای آژانس معین کرده بودند» یعنی صراحتا تصریح میکند افراد آژانس جاسوس هستند. نبویان یادآور شد: مقام معظم رهبری درباره برجام فرمودند ما هزینه دادیم، اما بهتر از این میتوانستیم عمل کنیم؛ آقایان سیاسی از دوستان سپاهی یاد بگیرند که ملوانان آمریکایی را دستگیر کردند و نسبت به کار سپاهیان میفرمایند عالی بود، اما به تیم هستهای اینطور نمیگویند. نماینده مردم تهران در مجلس خاطرنشان کرد: ناموس یک مملکت مسائل نظامی آن است؛ اگر کشور در معرض اندک خطری واقع شود، مسؤول آن آقای روحانی، آقای ظریف، آقای عراقچی و تیم هستهای هستند، ملت قطعا یقه مسؤولان را خواهد گرفت، آنها باید در پیشگاه ملت پاسخ دهند و یک زمانی ملت از این افراد پاسخگویی خواهند کرد.
چشمهای کاملاً بسته!
اظهارات محمود نبویان در حالی است که پس از امضای نقشه راه میان آمانو و صالحی، ارنست مونیز وزیر انرژی ایالات متحده آمریکا صراحتا اعلام کرد بازرسان آژانس تربیت شدههای آمریکا هستند. او همچنین تصریح کرد تجهیزات بازرسی از آژانس نیز از سوی آمریکا در اختیار آنها قرار داده شده است البته کمی بعد معاون مونیز در امور امنیت هستهای، توضیحات دقیقتری درباره این موضوع ارائه کرد. ژنرال فرانک جی کولتز (Frank G. Klotz) که پیشتر از فرماندهان ارشد نیروی هوایی آمریکا بود؛ روز 26 آذر 1394 (7 دسامبر 2015) با حضور در جلسه استماع کمیته روابط خارجی سنا درباره روند اجرای برجام، تاکید کرد بازرسان آژانس یا آمریکایی هستند یا اگر نباشند از آموزش و تجهیزات آمریکایی استفاده میکنند. وی این موضوع را در پاسخ به پرسش سناتور باربارا باکسر عضو دموکرات سنا از ایالت کالیفرنیا مطرح کرد که از وی خواسته بود درباره جزئیات همکاریهای وسیع میان آژانس و وزارت انرژی آمریکا سخن بگوید. به گزارش نسیم، کولتز در پاسخ نکات زیر را بیان کرده است:
1- ما از روند آموزش دادن به نیروهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی حمایت میکنیم. همه بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی در آزمایشگاه ملی لاس الاموس در ایالت نیومکزیکو دوره مدیریت مواد هستهای را سپری میکنند.
2- شمار دیگری از بازرسان و کارکنان آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز دورههای ضمن خدمت و حرفهای را در حوزههای مربوط به پایش پلوتونیوم و دیگر ابعاد چرخه هستهای در دیگر آزمایشگاههای ملی ما در ایالات متحده سپری میکنند.
3- در عین حال، ما بنابه درخواست آژانس بینالمللی انرژی اتمی، شماری از نیروهای خود را برای بخش پادمانهای آژانس اختصاص میدهیم. حدود 800 نفر در بخش پادمانها در آژانس بینالمللی انرژی اتمی فعالیت دارند. حدود 10 درصد آنها یعنی تقریبا 80 نفر آنها از شهروندان آمریکا هستند. بسیاری از آنها در آزمایشگاههای ملی ما آموزش دیدهاند. در عین حال، حدود 15 نفر از نیروهای وزارت انرژی آمریکا در قالب پروژههای مشورتی کوتاهمدت با آژانس بینالمللی انرژی اتمی همکاری میکنند.
4- باید توجه داشت آزمایشگاههای ملی ما فناوریها و فرآیندهای بسیاری را طراحی میکنند که بخشی از فرآیند ما برای استمرار بازرسیها و پایشهای مستمر است. فعالیتها در این زمینه ادامه دارد.
5- در یکی از آزمایشگاههای ملی ما دوربینها و تجهیزات پایشی و امثال آن ساخته میشود که آژانس بینالمللی انرژی اتمی از آن در ایران استفاده خواهد کرد.
کولتز نتیجه گرفته است: بنابراین میبینید که آژانس بینالمللی انرژی اتمی بسیار حرفهای عمل میکند و باید هم همینطور باشد. ما از اواخر دهه 1950 با آژانس بینالمللی انرژی اتمی همکاری داشتهایم.