احیای دریاچه ارومیه که سال‌هاست به یکی از تیترهای اصلی رسانه‌ها تبدیل شده، این روزها نسبت به گذشته وضعیت چندان خوبی ندارد و این نگین فیروزه‌ای آذربایجان همچنان تشنگی می‌کشد. دریاچه ارومیه یکی از مهم‌ترین و ارزشمندترین زیست‌بوم‌های کشور به‌شمار می‌رود که بزرگ‌ترین دریاچه داخلی کشور بوده و به دلیل برخورداری از ارزش‌های بی‌نظیر طبیعی و اکولوژیک به‌عنوان پارک ملی و ذخیره‌گاه زیست‌کره در یونسکو به ثبت رسیده است. این دریاچه دومین دریاچه شور جهان است که در ۱۸ سال اخیر با بحران شدید کم‌آبی مواجه شده و از پهنه 6 هزار کیلومتری آن فقط 7 درصد باقی مانده است. با تداوم این امر هم‌اکنون نزدیک به
5/2 میلیارد مترمکعب آب در این دریاچه که روزگاری به نگین فیروزه‌ای آذربایجان شهرت داشت، وجود دارد، ارتفاع این دریاچه نیز از سال ۷۵ تاکنون بیش از ۸ متر کاهش یافته است. با شروع به کار دولت تدبیر و امید، رئیس‌جمهور احیای این دریاچه را اولویت نخست زیست‌محیطی خود اعلام کرد و برای همین منظور ستاد احیای دریاچه ارومیه تشکیل شد. تشکیل این ستاد در سال اول با انتقادات زیادی به جهت کاربردی و عملی نبودن برنامه‌ها همراه بود ولی طولی نکشید که ۱۹ برنامه اصلی برای نجات این دریاچه تصویب شد و برنامه‌ها شکل جدی‌تری به خود گرفت و اعتبارات خوبی نیز برای این منظور تخصیص یافت. برای 2 سال اول احیای این دریاچه برنامه تثبیت وضعیت فعلی در دستور کار مسؤولان قرار گرفت که سطح آب این دریاچه در بدترین شرایط ممکن از نظر دمایی فقط 5 سانتیمتر پایین آمد، این در حالی بود که این رقم هر ساله در تابستان به ۴۰ سانتیمتر نیز می‌رسید. از سال گذشته با برنامه‌های اجرایی مدون در راستای تثبیت وضعیت فعلی دریاچه ارومیه اقداماتی آغاز شد و هم‌اکنون شاهد آن هستیم که روند صعودی و سریع خشک شدن دریاچه ارومیه متوقف شده ولی هنوز دریاچه ارومیه در شرایط بحرانی قرار دارد. در تازه‌ترین بررسی‌های صورت گرفته از دریاچه ارومیه و با توجه به بارش‌های اخیر در شمال غرب کشور و انتقال آب براساس مصوبات ستاد احیای دریاچه ارومیه، تراز سطح آب دریاچه ارومیه در روز 12 بهمن‌ماه سال جاری به یکهزار و ۲۷۰متر و ۴۸ سانتیمتر از سطح دریا رسید. این تراز ۴۴ سانتیمتر نسبت به پایین‌ترین سطح تراز دریاچه در روز دوم آبان‌ماه و 3 سانتیمتر نسبت به روز پنجم بهمن‌ماه افزایش نشان می‌دهد اما نسبت به تراز همین روز در سال گذشته ۱۰سانتیمتر پایین‌تر است. نماینده ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان‌شرقی در گفت‌وگو با مهر با بیان اینکه مساحت دریاچه ۳۳۰ کیلومترمربع کاهش یافته است، اظهار داشت: باید برای نجات این دریاچه همه مردم و مسؤولان دست به دست هم دهند و همدل باشند. خلیل ساعی با تاکید بر اینکه احیای دریاچه ارومیه کار یک یا 2 سال نیست، افزود: نجات و احیای این دریاچه زمانبر است و پیش‌بینی می‌کنم تا پایان سال ۱۴۰۲ شاهد احیای کامل این دریاچه باشیم. وی با اشاره به اینکه دریاچه ارومیه هم‌اکنون نسبت به گذشته‌ها وضعیت بهتری دارد، ادامه داد: البته برداشت آب از چاه‌های غیرمجاز، کاهش بارندگی، توسعه نامتوازن کشاورزی و برداشت بیش از حد آب باعث شده در ۱۸ سال اخیر شاهد خشک شدن تدریجی دریاچه ارومیه باشیم. ساعی با تاکید بر اینکه دولت با وجود همه مشکلات اقتصادی اعتبارات خوبی برای احیای دریاچه ارومیه اختصاص داده است، ادامه داد: ما در ستاد احیای دریاچه ارومیه تمام تلاش خود را به کار گرفته‌ایم تا برنامه‌های عملی و کارشناسی شده‌ای که به تایید اساتید دانشگاهی رسیده است، اجرا کنیم و هم‌اکنون تمام برنامه‌ها طبق زمان‌بندی پیش‌بینی شده درحال اجراست. نماینده ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان‌شرقی سپس گفت: هدف این است که بتوانیم در این دوره زمانی حیات آرتیما را حفظ کنیم و باید برای این منظور برنامه‌ها در استان‌ها و شهرستان‌های حوزه دریاچه ارومیه با دقت کامل و با نظارت اجرا شود. ساعی ضرورت حضور و نقش‌آفرینی کشاورزان برای احیای این دریاچه را مورد تاکید قرار داد و گفت: باید علاوه بر کشاورزان، مردم نیز با استفاده درست از منابع آبی ما را در این امر یاری کنند. ساعی با بیان اینکه بروز سرطان‌های مری در اثر ریزگردهای نمکی دریاچه ارومیه امکان‌پذیر است، گفت: بیماری‌های تنفسی نیز مردم حاشیه این دریاچه را تهدید می‌کند همچنین احتمال می‌رود ریزگردها به تهران نیز برسد و مردم پایتخت را نیز تهدید کند که ما در ستاد احیا برای این منظور برنامه داریم و درحال تثبیت این نمک‌ها در سطح دریاچه هستیم. نماینده ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان‌شرقی با اشاره به اینکه خشکسالی‌های اخیر و نیز تغییرات اقلیمی اصلی‌ترین عامل خشک شدن دریاچه ارومیه است، اظهار داشت: ۱۹ پروژه عملیاتی برای نجات دریاچه در دست اجراست. ساعی افزود: سال گذشته آب دریاچه ارومیه نزدیک یک‌میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب بود ولی این میزان هم‌اکنون به 5/2میلیارد مترمکعب رسیده است. وی سپس گفت: برای احیای دریاچه ارومیه برنامه ۱۰ساله پیش‌بینی شده که 2 سال اول تثبیت، 7 سال بعدی احیا و سال آخر نیز احیای نهایی دریاچه خواهد بود. نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو نیز به وضعیت نگران‌کننده دریاچه ارومیه اشاره کرد و اظهار داشت: با اینکه شاهد افزایش نزولات آسمانی بودیم ولی باز هم تراز دریاچه در حال کاهش است.