معماری، چیدمان محیطی و فضای بصری در بسیاری از مدارس قزوین با استانداردهای فرحبخش آموزشی و تربیتی سازگاری ندارد و تداوم آن در اذهان کودکان تاثیر نامطلوب دارد. مدارس کشور و بویژه مدارس قزوین نیز در همین راستا قرار دارند و توجه به معماری و فضای بصری مناسب با رسالت آموزشی، تفریحی و تعلیمی این اماکن یکی از اصول اولیه و ضروری در ساخت بنای مدارس است. با این حال به دلایل مختلف تعدادی از مدارس قزوین تناسب چندانی با رسالتهای این اماکن و گروه سنی دانشآموزان ندارند چنانکه نمیتوان از نظر بصری و معماری میان یک مدرسه ابتدایی که به گروه سنی کودکان ۷ تا ۱۰ سال تعلق دارد و یک سازمان و اداره رسمی تفاوتهای چندانی قائل شد. علی کریمی، مدیر مدرسه امام علی(ع) در پاسخ به سوالی درباره فضای بصری مدارس، میگوید: درباره تعداد قابلتوجهی از مدارس استان میتوان گفت که از این نظر فضای آنها با فضای رسمی و خشک ادارات تفاوتهای چندانی ندارد و این موضوع بههیچوجه یک مساله ساده نیست، چراکه پیامد این وضعیت در بروز افسردگی و حس بیزاری دانشآموزان از فضای مدرسه کاملاً نمایان است. وی ادامه میدهد: بنابراین تعداد قابلتوجهی از مدارس استان قزوین به لحاظ برخورداری از استانداردهای متوسط بصری در سطح پایینی قرار دارند و از آن فراتر مدارسی در استان قزوین وجود دارند که باید بهطورکلی تخریبشده و مجدداً از نوساخته شوند و همین مدارس تخریبی با منظرهای بصری یأسآور، تأثیر مخربی بر روحیه و روان دانشآموزان بویژه دانشآموزان دختر برجای خواهند گذاشت. سالار قاسمی، مدیرکل آموزشوپرورش استان در ترسیم بایدها و نبایدهای معماری و فضای بصری مدارس قزوین میگوید: معماری در مدارس باید بهگونهای باشد که دانشآموزان با فضای آموزشی ارتباط نزدیک و احساس تعلقخاطر داشته باشند و برای تحقق این ایده نیز میتوان بهعنوانمثال از نمازخانهها و فضاهای معنوی این اماکن شروع کرد. مدیرکل آموزشوپرورش قزوین معتقد است استفاده از معماری، فضای بصری جذاب و چیدمان محیطی مناسب در مدارس میتواند تأثیر بسیار سازندهای در فرآیند یادگیری و بهطورکلی زندگی دانشآموزان داشته باشد. بنابر این گزارش، بهسازی فضای بصری مدارس زمانی معنا مییابد که محیط آموزشی از نظر سازهای از حداقلهای یک بنای میانساخت برخوردار باشد با اینحال بسیاری از مدارس در استان قزوین از این حداقلها نیز برخوردار نیستند و به گفته مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان نیازمند تخریب و نوسازی کامل هستند. علیعسگر جوانبخت، مدیرکل نوسازی مدارس استان قزوین در همین رابطه میگوید: در سراسر استان قزوین ۹ هزار و ۴۸۲ کلاس وجود دارد که از این میان 2 هزار و ۷۵۳ کلاس نیازمند تخریب و نوسازی است. بر همین اساس این آمار به این معناست که گذشته از سایر پیامدهای تخریب و بازسازی با تأخیر مدارس در قزوین، نزدیک به 3 هزار کلاس درس در استان به لحاظ معماری و فضای بصری و فیزیکی مناسب در بدترین وضعیت ممکن به سر میبرد. همچنین به گفته جوانبخت، حدود ۱۰۷۶ مدرسه قدیمی و غیراستاندارد دیگر نیز در استان وجود دارد که باید هر چه سریعتر در راستای مقاومسازی و تخریب آنها اقدام کرد تا پس از انجام این مراحل به طرح مناسبسازی فضای بصری و معماری مدارس پرداخت. از سویی مقاومسازی و تخریب این یکهزار و ۷۶ مدرسه قدیمی و غیراستاندارد به بیش از ۱۴۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد. جوانبخت با اشاره بهضرورت بهسازی سریع مدارس از جنبههای گوناگون بیان میکند: در شرایطی که آموزشوپرورش تا حد زیادی معلممحور است معماری مدارس ما نیز از این موضوع الهام گرفته و مدل کلاس، فضاسازی و معماری مربوط به دهه گذشته است و امروز که معلم محوری دیگر جوابگوی نیازها نیست باید مدارس و فضای بصری آنها را شاداب و استاندارد کنیم.