گروه اقتصادی: تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی حکایت از آن دارد که در سال گذشته متوسط سالانه هزینه خانوارهای شهری به 32 میلیون و 873 هزار تومان و ماهانه به رقم 2 میلیون و 740 هزار تومان رسیده که حدود 31 درصد در مقایسه با سال 1392 افزایش دارد. در مجموع
هزینه‌ها از حدود 18 تا 37 درصد افزایش داشته است. بنابر آمارهای بانک مرکزی از سال 1389 تا پایان سال گذشته، متوسط هزینه‌های خانوارهای شهری از 1/14 میلیون تومان به 8/32 میلیون تومان رسیده که نشان از 2 برابر شدن هزینه‌ها دارد. بررســی متوســط هزینــه ســالانه یــک خــانوار شــهری به تفکیک گروه‌های هزینه و به قیمت‌های جاری نشان مـی‌دهـد در ســال 1393، گــروه‌هــای  حمــل‌ونقــل، تحصــیل و ارتباطات بـه ترتیـب بـه میـزان40، 7/23 و 7/22 درصـد رشد داشته‌اند. در این سال سهم گروه خـوراکی‌هـا و آشـامیدنی‌هـا بـه 6/24 درصد رسید که در مقایسه بـا سـهم 3/26 درصـدی سـال 92 حاکی از کاهش بودجه اختصاص‌یافته خانوار به این گـروه از اقلام هزینه‌ای است. میزان هزینه خانوار در گـروه خـوراکی‌هـا و آشـامیدنی‌هـا در این سـال 1/8 درصـد رشـد داشـت کـه در مقایسه با رشد سال 1392 بـه میـزان 5/31 درصـد در سـطح پایین‌تری قرار داشت. با توجه به رشد بالای سال 92 و رشد 1/9 درصدی شاخص قیمت گروه مـذکور در سـال 93 نسـبت بـه سال 1392، مصرف واقعی خانوار در این گروه 9/0درصد کاهش یافته است. از سوی دیگر هزینه گروه دخانیات به قیمت جاری در سال 1393 معادل 3/1 درصـد کاهش یافته که در مقایسه با رشد 3/36 درصدی این گروه در سال 92 کاهش شدیدی نشان می‌دهد. رشد هزینه خانوار در گروه مسکن، آب، برق، گاز و دیگر سوخت‌ها نیز به 2/13 درصد رسـید که در مقایسه با رشد 4/36 درصدی سال 92 نشان‌دهنده تعدیل هزینه خانوار در این گـروه اسـت. هزینـه واقعـی خـانوار در این گـروه در سال 1393 معادل 3 درصد کاهش نشان می‌دهد در حالی‌که این هزینه در سال 92 معادل 6/13 درصد رشد داشت. بر این اساس گروه مسکن، آب، برق، گاز و دیگر سوخت‌ها حدود 10 میلیون تومان از کل هزینه سالانه را در بر گرفته است. خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها نیز بیش از 8 میلیون تومان در سال گذشته برای خانوارها هزینه داشته است. علاوه‌بر این به طور متوسط 1/1 میلیون تومان از هزینه خانوارها در سال قبل به دخانیات اختصاص داشت و بهداشت و درمان هم حدود 9/1 میلیون تومان برای خانواده‌ها هزینه داشته که این رقم هم در فاصله 1392 تا 1393 بیش از 35 درصد بیشتر شده است. نکته قابل تامل در تفکیک هزینـه‌هـای خـانوار در سـال 1393 رشد نسبت بـالای هزینـه خـانوار در گـروه حمـل و نقـل به میزان 40 درصد است به‌طوری‌که سـهم این گـروه در هزینـه خانوار از 5/8 درصد در سال 92 به 3/10 درصـد افـزایش یافتـه است. بر این اساس رشـد هزینـه در زیرگروه‌هـای خریـد مشـارکتی اتومبیـل نـو داخلـی 2/319 درصد و خرید لیزینگی اتومبیل نو خـارجی برابر با 2913 درصـد، در زیرگــروه وســایل نقلیــه شخصــی و لــوازم و قطعــات یــدکی اتومبیل معادل 3/52 درصد، سوخت وسایل نقلیه شخصـی 2/54 درصد و کرایـه قطـار 9/101  درصـد در رشـد هزینـه‌هـای خانوار در این گروه موثر بوده است. از سوی دیگر مقایسه حداقل دستمزد در سـال 1393 با حقوق ماهانـه 608 هزار و 900 تومان با متوســط هزینــه ماهانــه گــروه خــوراکی‌هــا و آشامیدنی‌ها در این سال با رقم ماهانه 673 هزار و 300 تومان نشان‌دهنـده آن است که حداقل دستمزد پرداختی به کارگران به طور متوسط حدود 90 درصد از هزینه این گروه را پوشـش مـی‌دهـد که این نسبت در سال 92 برابر با 2/78 درصد هزینه‌ها را پوشش می‌داده است. مجموع سهم گروه‌هـای خـوراکی‌هـا و آشـامیدنی‌هـا، مسکن، آب، برق، گاز و دیگر سوخت‌ها و پوشـاک و کفـش از کل هزینـه ناخـالص خـانوار شـهری در سـال 1393 بـه 6/62 درصد رسید درحالی‌که سـهم گـروه‌هـای مـورد اشـاره در سـال 1392 و 1391 به ترتیب 65 و 7/63 درصد بوده است. این تغییرات نشان می‌دهد خـانوار شهری در سـال 93، مخارج ضروری خود را با اختصاص سهم کمتری از بودجه تـأمین کرده است. در مجموع در سال 1393، متوسط هزینه ناخـالص کـل خـانوار بـه قیمت ثابت 1390 با 3/0درصد کاهش نسبت به سـال 92 بـه 16 میلیون و 800 هزار تومان رسید. در سال مورد بررسی، بعد خانوار با 9/0 درصد کاهش به رقم 44/3نفر رسید. به این ترتیـب، رشـد واقعـی هزینـه سـرانه خانوار در سال 1393 برحسب قیمـت‌هـای ثابـت 1390 معـادل 5/0 درصد است. در این سال به‌رغـم کـاهش نـرخ تـورم و افـزایش ارزش واقعی دستمزدها، ضـریب جینـی افـزایش یافـت و از رقـم 3952/0 در سال 92 به رقم 3999/0 رسـید. مقایسـه میـزان افزایش ضریب در سال 1393 با سال 1392 نشان‌دهنده افزایش کمتر ضریب در سـال 1393 اسـت. کـاهش رشـد قیمـت‌هـا در افزایش محدود ضریب جینی موثر بوده است. در این سـال سـهم 2 دهک آخر از کل درآمد خانوار به3/47 درصـد رسـید کـه در مقایسه با رقم 49/46درصدی سال قبل نشـان‌دهنـده 4/0 واحـد درصد افزایش است. مقایسه سهم 40 درصد خانوارهای پایین و متوسـط نشـان مـی‌دهـد در سـال 1393، خانوارهـای پـایین درآمـدی بـا کـاهش سـهم بیشـتری در مقایسـه بـا 40 درصـد خانوارهای متوسط درآمدی روبه‌رو بوده‌اند. نسبت هزینـه دهـک آخر به دهک اول نیز به 3/14 برابر رسید که در مقایسه با نسبت 8/13برابری سال قبل نشان‌دهنده افزایش نابرابری است.