حضور ۶ واحد سنگشکن در بخش «ریز» شهرستان جم و عدم نظارت کافی بر فعالیت آنان، سبب شده محیطزیست بخش ریز بشدت تخریب شود و خطرات زیادی منطقه را تهدید کند. بستر رودخانه جمی در شهرستان جم به عنوان یکی از اصلیترین منابع تهیه شن و ماسه مورد توجه بهرهبرداران قرار گرفته است. سهولت استحصال مصالح از رودخانه و هزینههای پایین تولید آن سبب شده است شاهد رشد قارچگونه واحدهای سنگشکن در بخش ریز شهرستان جم باشیم. در بخش ریز شهرستان جم ۶ سنگشکن وجود دارد که با برداشتهای بیرویه و فعالیتهای فراوان و بازار بسیار خوب در عسلویه و دیگر شهرستانهای همجوار همچنان به غارت طبیعت ادامه میدهند؛ این حجم برداشت توسط 6 واحد سنگشکن برای محدودهای کم، بسیار نگرانکننده است. هر چند این واحدهای سنگشکن دارای مجوز هستند اما از آنجایی که در سالهای اخیر نظارت موثری بر فعالیت آنها صورت نگرفته است آزادانه و بدون هیچ محدودیتی، منابع طبیعی و ذخایر آبی منطقه را مورد سوءاستفاده و تجاوز قرار دادهند و همچنان با فراغ بال به سودجویی خویش ادامه میدهند. بدون شک سنگشکنها با توجه به ماهیت کار خود از پرمصرفترین کارگاهها در بخش آب محسوب میشوند که در سالهای گذشته علاوه بر افزایش تعداد این کارگاهها، حجم فعالیت آنها نیز به شکل چشمگیری گسترش یافته است. با فعالیت سنگشکنها و البته در سایه غفلت مسؤولان، روزانه هزاران لیتر آب گوارای دشت ممنوعه جم و ریز به تاراج میرود و این واحدها علاوه بر این تخلف، اثرات نامطلوب دیگری نیز در منطقه بهجا میگذارند. رئیس شورای اسلامی شهرستان جم در گفتوگو با مهر اظهار داشت: برداشت شن و ماسه از رودخانه که نوعی دخل و تصرف در آن محسوب میشود آثار منفی فراوانی به جا میگذارد. علی پریشان افزود: در برخی کشورها برداشت مصالح رودخانهای به طور کلی ممنوع یا بسیار محدود شده است که این امر در شرایط فعلی و با توجه به طرحهای عمرانی متعدد در کشور ما امکانپذیر نیست. وی گفت: اگرچه دستورالعمل وزارت نیرو بر عدم برداشت شن و ماسه از بستر و حریم رودخانههاست ولی متاسفانه بهدلیل برداشت شن و ماسه از بستر و حریم رودخانه و سواحل در سالهای گذشته وضعیت طبیعی بسیاری از رودخانهها تغییر کرده است و تبعات نامطلوب فراوانی برجای گذاشته شده است. وی خاطرنشان کرد: از اثرات نامطلوب برداشت شن و ماسه از رودخانه جم میتوان به تخریب اجتماعات گیاهی و جانوری، کاهش کیفیت آب رودخانه، فرسایش بستر و کنار رودخانهها، افزایش آلودگیها در بخش ریز شهرستان جم و کاهش آب سفرههای زیرزمینی اشاره کرد. وی ادامه داد: استخراج شن و ماسه منجر به تولید مقدار زیادی ذرات ریز و معلق در رودخانه و در نتیجه باعث کاهش کیفیت آب میشود و علاوه بر کاهش کیفیت آب، سبب خشک شدن سفرههای زیرزمینی نیز شده و کشاورزی را با خطر جدی مواجه کرده است و حتی این واحدهای معدنی، گرد و غباری زیادی نیز وارد بخش ریز میکنند. رئیس شورای اسلامی شهرستان جم با بیان اینکه سازمان صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر بابت مجوزهای این واحدها مبالغی اخذ میکنند، ادامه داد: این هزینه در شهرستان جم مصرف نمیشود؛ فقط آلودگی و اثرات منفی این واحدها نصیب شهرستان جم بویژه مردم بخش ریز میشود. یکی از فعالان اجتماعی بخش ریز نیز اظهار داشت: سالهاست که در بخش ریز شهرستان جم 6 واحد سنگشکن وجود دارد که بارها توسط مسؤولان و فعالان محیطزیست تخلفات آنها رسانهای شده است اما متاسفانه بر همان روال قبلی ادامه فعالیت میدهند. سیدرضا محمودی بیان داشت: هر چند طبق دستور وزارت نیرو برداشت از سطح رودخانهها ممنوع شده و باید آنان را ملزم به استفاده از واریزهای کوهی یا روشی جایگزین کرد اما هزینههای کمتر و کیفیت بهتر سنگهای کف رودخانه سبب شده است سنگشکنها همچنان بر این تخلفات قانونی اصرار بورزند و معلوم نیست بالاخره کدام مرجع قاطع دست غارتگر این غولهای صنعتی را از دامان طبیعت ریز قطع خواهد کرد.