گروه اقتصادی: نماینده سابق ایران در اوپک با تشریح پشت پرده نشست چهارجانبه دوحه، جزئیات سناریوی تحریم نفتی ایران در دوران لغو تحریمها را اعلام کرد و گفت: عربستان به دنبال توقف افزایش تولید نفت ایران است. سیدمحمدعلی خطیبی در گفتوگو با مهر در تشریح مهمترین چالشها و فرصتهای نشست چهارجانبه نفتی دوحه با حضور وزرای نفت و انرژی عربستان و روسیه بهعنوان 2 تولیدکننده بزرگ نفت اوپک و غیراوپک، گفت: برگزاری این نشست به 2 دلیل دارای اهمیت است و زمینه بهبود شرایط قیمت و بازار نفت در آینده را فراهم میکند. نماینده سابق ایران در هیات عامل اوپک با اعلام اینکه آغاز دور جدید مذاکرات بین اوپک و غیراوپک پس از 2 سال سقوط آزاد قیمت طلای سیاه میتواند مانع کاهش بیشتر قیمت نفتخام در بازار شود، تصریح کرد: برگزاری این نشست و تصمیمهای اتخاذشده در آن قطعا در بلندمدت نمیتواند منجر به افزایش قیمت جهانی نفتخام شود. مدیر سابق امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه برگزاری نشست نفتی دوحه خوب بوده اما کافی به نظر نمیرسد، اظهار داشت: هماکنون بازار با عرضه حدود ۲ تا 5/2 میلیون بشکه نفت مازاد روبهرو است و به دلیل پیشیگرفتن عرضه از تقاضا، روند قیمتها کاهشی شده است.
وی با یادآوری اینکه هماکنون تولید نفت اوپک به بیش از ۳۲ میلیون بشکه در روز رسیده است، تصریح کرد: این در حالی است که نیاز بازار به نفت تولیدی اوپک حدود 5/30 تا ۳۱ میلیون بشکه در روز برآورد میشود. وی بیان کرد: بر این اساس توقف افزایش تولید نفت کشورها نمیتواند به بهبود قیمت نفت کمکی کند و تنها آثار روانی این تصمیم از کاهش بیشتر قیمت طلای سیاه در بازار جلوگیری خواهد کرد. خطیبی در ادامه با اشاره به ماموریت وزیر نفت قطر بهعنوان رئیس دورهای اوپک در نشست چهارجانبه تهران، گفت: پس از توافق عربستانسعودی و روسیه به منظور توقف افزایش تولید نفتخام، قطر اجرای این تصمیم را به ایران و عراق در نشست تهران ابلاغ کرده است. نماینده سابق ایران در هیات عامل اوپک با بیان اینکه هماکنون این سوال مطرح است که چرا از ایران بهعنوان یک عضو تاثیرگذار بازار نفت و اوپک در نشست دوحه دعوت به عمل نیامده است؟ افزود: به عبارت دیگر، هماکنون عربستانسعودی یک سیاست جدید را علیه نفت و بازار ایران اتخاذ کرده است. وی با اشاره به دیپلماسی بسیار ضعیف انرژی وزارت نفت، تاکید کرد: براساس توافق نشست دوحه، قرار شده تولید نفت کشورهای عضو اوپک و روسیه در محدوده تولید نفت ژانویه باقی بماند که در این صورت عملا سناریوی جدیدی برای توقف طرح افزایش تولید نفت ایران در دوران پساتحریم نوشته شده است. خطیبی با تاکید بر اینکه در صورت اجرای این سناریو، عملا یک بار دیگر نفت ایران در دوران پساتحریم، مشمول تحریم جدیدی میشود، تبیین کرد: در صورتی که ایران از اجرای این سناریوی نفتی امتناع کند، عربستانسعودی و برخی کشورهای غربی، ایران را مقابل اوپک، بازار نفت، تولیدکنندگان و مصرفکنندگان قرار میدهند و عملا ایران متهم به کارشکنی در بازگشت ثبات به بازار نفت خواهد شد. وی با اعلام اینکه افزایش تولید و صادرات نفت ایران در دوران پساتحریم حق طبیعی کشور است، گفت: باید صادرات نفتخام ایران به ۲ تا 5/2 میلیون بشکه در روز و معادل دوران پیش از اعمال تحریمها بازگردد که با این تصمیم جدید عربستانسعودی در نشست دوحه، عملا چالشهای جدیدی برای افزایش صادرات نفتخام کشور به وجود خواهد آمد. مدیر سابق امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران با یادآوری اینکه در نشست دوحه و در غیاب ایران، حق افزایش تولید نفتخام کشورمان در دوران پساتحریم دیده نشده است، تصریح کرد: بر این اساس یک بار دیگر به دلیل دیپلماسی ضعیف وزارت نفت، یک سناریوی نفتی در دوحه نوشته شده و میخواهند ایران را مجبور به اجرای آن کنند. وی با بیان اینکه در دوران تحریم نفت ایران، تولید کشورهایی همچون روسیه، عربستانسعودی، امارات عربی متحده و کویت حدود 5/3 تا ۴ میلیون بشکه افزایش یافت، بیان کرد: این در حالی است که با لغو تحریمها باید تولید نفت این کشورها کاهش یابد نه ایران و عملا عربستان و برخی کشورهای عربی به دنبال فریز کردن افزایش تولید نفت کشور هستند. خطیبی در ادامه یکی از مهمترین دلایل تحمیل تصمیمات اتخاذشده در نشست دوحه به ایران و خروج وزارت نفت ایران از دایره تصمیمسازیهای بازار نفت را به کارگیری «دیپلماسی انتحاری» به جای «دیپلماسی پویا و فعال» عنوان کرد و افزود: کشوری همچون ونزوئلا با استفاده از دیپلماسی فعال در تمام سطوح دولت از وزیر نفت تا وزیر خارجه حالا به جای ایران به حلقه اصلی تصمیمسازیهای بازار نفت ورود کرده است. نماینده سابق ایران در اوپک با اعلام اینکه یکی از راهکارهای باز کردن جا برای بشکههای نفت ایران در بازار در دوران پساتحریم گفتوگو و به کارگیری دیپلماسی فعال انرژی است، بیان کرد: در تهران نمیتوان نشست و برای کل بازار نفت تصمیمگیری کرد. این تحلیلگر بازار نفت و انرژی با تاکید بر اینکه یکی از دلایل شکلگیری تبلیغات شدید و منفی علیه ایران با حمایت عربستانسعودی عدم نبود انگیزه استفاده از دیپلماسی بین ژنرالهای وزارت نفت است، یادآور شد: در دولتهای قبلی هم سقوط قیمت نفت اتفاق افتاد به طوری که قیمت طلای سیاه از بشکهای حدود ۱۴۰ دلار تا سطح ۴۰ دلار کاهش یافت. وی با بیان اینکه در آن دوران ایران با همراهی عربستانسعودی موفق به کاهش ۴ میلیون بشکهای سقف تولید نفت اوپک شد، خاطرنشان کرد: در آن ایام فقط از ابزار گفتوگو و دیپلماسی انرژی برای کاهش تولید نفت با حفظ منافع ملی کشور استفاده شد که جواب هم داد.