«مینا»ی ایرانی، هنری برخاسته از آتش و خاک است؛ هنری میلیاردی که بهرغم پرکشیدن از خانه ایرانیها این روزها طالبانی از اروپا دارد؛ مشتریهایی که حاضرند یکمیلیارد برای داشتن آن خرج کنند. میناکاری ترکیبی از آتش و خاک است که با هنر نقاشی آمیخته میشود و نقشهای زیبایی را میآفریند. گفته میشود این هنر ابتدا در ایران شکلگرفته و سپس به سایر کشورها معرفیشده است. فرید فرقانی از جمله هنرمندان خراسانی است که سالهای جوانی عمرش را با اشتغال به جوشکاری، قلمزنی و طراحی روی مفتولهای فلزی صرف کرده است و به قول خودش اکنون در فهرست آخرین بازماندگان فعال در این رشته قرار دارد. وی با بیان اینکه یکی از مهمترین کاربردهای این هنر، در زیورآلات است، بیان میکند: میناکاری خانهبندی روی جام، سرویس چایخوری، سینی، ظرف شیرینی و موارد مشابه انجام میشود و به دلیل سختی کار قیمت برخی ظروف به ۱۰۰ میلیون تومان هم میرسد. فرقانی بزرگترین مشکل هنرمندان فعال در این رشته هنری را نبود ویترین فروش عنوان میکند و میافزاید: بیتوجهی به هنرمندان و حضور در نمایشگاههای خارجی و داخلی که برای هنرمندان دستنیافتنی است موجب فراموشی و مهجوریت این هنر شده و در مقابل اجازه میدهیم کالاهای چینی و بیکیفیت جای آن را بگیرد. وی با بیان اینکه این هنر دستی در ایران تقریباً فراموششده است، ادامه میدهد: این در حالی است که این هنر در اروپا مورد علاقه بسیاری از هنرشناسان و شیفتگان صنایعدستی مشرق زمین است. فرقانی که خود را در فهرست آخرین بازماندگان این هنر میخواند، ادامه میدهد: یکی از بزرگترین مشکلات ما نبود نمایشگاههای عرضه محصولاتمان است زیرا در این زمینه نه نمایشگاه ملی داریم، نه توان شرکت در نمایشگاههای بین المللی. حتی بازارچههای موقتی هم در این زمینه فعال نیست. وی میگوید: تقریباً میتوان گفت هیچ حمایتی از این هنر صورت نمیگیرد. فرقانی میافزاید: ما برای این رشته زحمت میکشیم و امیدواریم موردتوجه و حمایت مسؤولان مربوط قرار گیریم زیرا این رشته برای اینکه بخواهد باقی بماند به توجه مسؤولان نیاز دارد و حمایت هم تنها پول نیست بلکه حضور ما در نمایشگاهها و توجه به تولید مواد اولیه، رویآوری به این رشته صنایعدستی را پر رنگ میکند. وی یادآور میشود: البته به این نکته هم باید توجه داشت که اروپاییان، بسیار به این هنر علاقه دارند و این هنر نزد آنان خواهان زیادی دارد، اگر معاونت صنایعدستی زمینه حضور هنرمندان این رشته در نمایشگاههای بینالمللی را فراهم کنند آن موقع خواهید دید که رونق به این رشته بازمیگردد. این هنرمند مشهدی با بیان اینکه کل کار میناکاری خانهبندی با دست انجام میگیرد و حجم کار بسیار بالایی دارد، میگوید: در این نوع میناکاری پس از در نظر گرفتن ظرف یا زیور اولیه که معمولاً از جنس نقره است طرحهای موردنظر مانند گلوبوته با مفتولهای نازک فلزی که ملیله گفته میشود ساخته و روی ظرف یا زیور موردنظر جوشکاری میشوند. فرقانی که دغدغه منقرض شدن این رشته هنری باارزش و تاریخی را دارد، میگوید: کوتاهی از سوی متولیان باعث شده این هنر کمکم فراموش شود. بنا به این گزارش، خراسان رضوی به گفته معاون صنایعدستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری با فعالیت افزون بر ۲۰ هزار هنرمند در ۹۰رشته صنایعدستی یکی از مهدهای هنر ایران است. محمد مطیع میگوید: تاکنون بیش از ۴۰ اثر صنایعدستی تولید هنرمندان این استان در کشور موفق به اخذ نشان ملی مرغوبیت کالای صنایعدستی شده است. معاون صنایعدستی اداره کل میراث فرهنگی با بیان اینکه خراسان رضوی دارای ۲۲ رشته بومی و مزیتدار صنایعدستی است، یادآور میشود: سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی، سنگتراشی یا حجاری سنتی، قلمزنی روی سنگ، ابریشمبافی، نوار بافی، زیورآلات سنتی، پوستیندوزی، ارغوان بافی، کاشی سنتی و گلدوزی از جمله این رشتههاست. وی بیان کرد: متأسفانه هماکنون رشتههای گیوهدوزی، جاجیمبافی، شرعبافی، چلنگری، صحافی سنتی، برکبافی، قفلسازی، علامتسازی و دباغی سنتی در خراسان رضوی کاملا منسوخ شدهاند و صنایعدستی چادرشب بافی، پوستیندوزی، رنگرزی گیاهی، احجام سنتی، آینهکاری، نمدمالی، مسگری، چارقدوزی و گره چینی نیز در شرف نابودی هستند که میناکاری خانهبندی نیز در همین زمره قرار دارد.