گروه اقتصادی: 50 روز از آغاز اجرای برجام می‌گذرد اما هنوز هوای اقتصاد پسابرجامی ابری است!
به گزارش «وطن‌امروز»، حدود 2 ماه از اجرای برجام می‌گذرد اما با وجود اینکه ایران تمام تعهدات خود را انجام داده، اجرای تعهدات طرف مقابل در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. هنوز بسیاری از تحریم‌ها پابرجاست و حتی آمریکایی‌ها سخن از تحریم‌های جدیدتر به میان آورده‌اند. هنوز فروش نفت ایران مختل است و تحریم‌های بانکی برقرار. بانک‌های ایرانی به سوئیفت متصل نشده‌اند و بسیاری از نهادهای مالی جهان از مراوده با ایران می‌ترسند. بازار سرمایه تنها بازاری بوده که موفق شده بعد از برجام خود را به دوران مذاکرات اولیه ایران و 1+5 برساند و مشخص نیست آیا این وضعیت دوام خواهد داشت یا خیر؟ با این وجود رکود گسترده بر اقتصاد مانع از آفتابی شدن رونق شده است. رونقی که رئیس‌جمهور وعده داده بود و دوست دارد آن را القا کند اما آمارهای اقتصادی حقیقتی دیگر را می‌گوید.
سوئیفت کامل برقرار نشده است
احمد صادقیان، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران اظهار کرد: سوئیفت هنوز به طور کامل برقرار نشده و برقرار شدن آن زمانبر است. همچنین ارتباط ما با بانک‌ها و بانک‌ها با کارگزاری‌های‌شان قطع شده و زمان لازم دارد که این رابطه برقرار شود. وی افزود: از سوی دیگر پوشش‌های بیمه‌ای که نیاز است هنوز خبری از عملیاتی شدن آن نیست. ما همچنان به شرکت‌های بین‌المللی بیمه بدهکاریم و به دلیل وجود تحریم‌ها نتوانستیم بدهی خود را پرداخت کنیم. صادقیان ادامه داد: بانک‌ها باید بدهی‌های خود را به شرکت‌های بیمه پرداخت کنند و این امکان تنها از طریق مراودات بانکی عملی خواهد شد که با برقرار نشدن ارتباط میان بانک‌ها، نمی‌توان شاهد چنین موضوعی بود. رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران اضافه کرد: ابتدا باید با شرکت‌های بیمه تسویه‌حساب شود تا آنها مسؤولیت پوشش بیمه‌ای جدید را به‌عهده بگیرند. وی گفت: اکنون ال‌سی باز می‌شود اما نه از طریق سوئیفت بلکه از طریق بین‌بانکی. بانک‌های اروپایی محدودیت‌هایی دارند و هنوز موضع خود را به طور شفاف مشخص نکرده‌اند و به دلیل اینکه بیشتر سهامداران‌شان آمریکایی هستند، ترس دارند با ایران ارتباط برقرار کنند و البته احتمال دارد همه بانک‌های کارگزار اروپایی تحریم‌ها را لغو نکنند اما بانک‌های مستقل هم هستند که می‌توانند ارتباط نزدیکی با ایران داشته باشند. صادقیان اظهار کرد: بانک‌های ما باید هرچه سریع‌تر وضعیت خود را با بانک‌های اروپایی شفاف کنند. اکنون تحریم برداشته شده اما اثر عملیاتی شدن آن نیاز به زمان دارد.
تحریم بانکی پابرجاست
اسدالله عسکراولادی، رئیس اتاق ایران و روسیه هم گفت: در حال حاضر سوئیفت برقرار شده اما همچنان تحریم‌های بانکی بر قوت خود باقی است. وی افزود: اکنون مشکل شرکت‌های دولتی حل شده و سوئیفت برای آنها برقرار است و می‌توانند از این طریق ال‌سی باز کنند اما این امکان برای عموم تجار و مردم فراهم نیست و تنها شرکت‌های خودروسازی برای واردات قطعات خودرو می‌توانند از آن بهره ببرند. عسکراولادی اضافه کرد: البته بانک‌های اروپایی از ترس جریمه شدن با ایران ارتباط برقرار نمی‌کنند. رئیس اتاق ایران و چین گفت: هنوز بانک‌های آمریکا تحریم را برنداشته‌اند و بانک‌های اروپا می‌ترسند با ایران و آمریکا که نزدیک به 4 دهه است مشکل دارند، ارتباط تجاری برقرار کنند و از سوی دیگر ترس دارند که حمایت آمریکا را از دست بدهند. وی تاکید کرد: ال‌سی به صورت موردی باز می‌شود و برخلاف انتظار که قرار بود همه تحریم‌ها یکجا برداشته شود و رابطه ایران با کشورهای جهان به صورت عادی درآید، این اتفاق نیفتاد و متاسفانه دولت ما نتوانست این خواسته خود را به کرسی بنشاند و آمریکا نیز با خلف وعده‌های فراوان مانع پیشرفت روند مذاکرات شد. عسکراولادی افزود: دولت به اقتصاد مقاومتی بی‌توجه است و اگر این سیاست را به اجرا دربیاورد، بسیاری از مشکلات کمرنگ خواهد شد.
ظریف قول داده
رئیس اتاق بازرگانی تهران، مسعود خوانساری ظهر دیروز در مراسم بازگشت هیأت اعزامی اتاق بازرگانی تهران به آلمان اظهار کرد: برخی مسائل بانک‌ها و بیمه‌های خارجی در ارتباط با ایران هنوز وجود دارد. مشکلات بانک‌های درجه 2 و 3 تقریباً در حال حل شدن است اما مسائل مربوط به بانک‌های درجه یک حل نشده است. وی افزود: بانک‌ها برای ارتباط با ایران جریمه‌های زیادی به آمریکا داده‌اند اما آقای ظریف قول داده است این مشکل برطرف شود. خوانساری در ادامه صحبت‌های خود درباره زیر بار نرفتن بانک‌های بزرگ برای همکاری با ایران، گفت: تحریم‌های اولیه آمریکا برداشته نشده اما تحریم‌های اتمی برداشته شده است و بانک‌ها نگران تشخیص ناصحیح میان تحریم‌های اولیه و اتمی هستند. وی اضافه کرد: این امر باعث نگرانی بانک‌ها از غضب آمریکا و جریمه شدن دوباره بانک‌هاست. رئیس اتاق بازرگانی تهران در ادامه صحبت‌هایش تأکید کرد: سفر هیأت تجاری به آلمان بعد از رفع تحریم‌ها یک دوره آموزشی برای ما بود، زیرا ما 7 تا 8 سال روابط‌مان با دنیا قطع شده بود. خوانساری گفت: از این سفر نمی‌توان انتظار داشت که حتماً منجر به عقد قرارداد یا جذب فاینانس شود. وی گفت: بانک‌ها و بیمه‌های خارجی هنوز به‌طور کامل برای ارتباط با ایران نیامده‌اند. خیلی از بانک‌ها روش‌های گشایش ال‌سی را فراموش کرده‌اند.
هیچ بانک اروپایی انتقال پول‌ها را آغاز نکرده
یک روزنامه انگلیسی در گزارشی به مساله پول‌های بلوکه‌شده ایران اشاره کرده و نوشت، اگرچه توافق هسته‌ای روی کاغذ به آزاد شدن بیش از 100 میلیارد دلار از اموال ایران منجر می‌شود اما این مبلغ جبران کسری سالانه حاصل از کاهش قیمت نفت را هم نمی‌کند. به نوشته بلومبرگ، پیش‌بینی دولت ایران از درآمد نفت طی سال آتی 23 میلیارد دلار است که این مبلغ در مقایسه با اوج درآمد نفت ایران در سال 2011 که 100 میلیارد دلار بود، به مراتب کمتر است. بنابراین حتی آزاد شدن 100 میلیارد دلار پول‌های بلوکه‌شده ایران، تنها می‌تواند برای یک سال این کشور را به شرایط پیش از تحریم بازگرداند. در ادامه گزارش آمده است: دولت آمریکا آماری از اموال بلوکه‌شده ایران ارائه داده است که براساس آن حدود 50 تا 55 میلیون دلار به ایران بازگردانده می‌شود چراکه بخش زیادی از ارقامی که تیتر می‌شوند تعهد ایران یا بدهی خارجی هستند. بلومبرگ افزود: روحانی سعی دارد مبلغ را تا جایی که می‌شود بزرگ جلوه دهد. یکی از مشاوران حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران گفته بود دولت به مبلغ
100 میلیارد دلار دست یافته است اما اگر هم این خبر درست باشد، هنوز بانکی برای انتقال این مبلغ به ایران آغاز به کار نکرده است بنابراین عملا هیچ مبلغی به ایران منتقل نشده است. نویسنده بلومبرگ همچنین نوشت: در حال حاضر آنچه در تهران دیده می‌شود، حس خستگی فزاینده‌ای است که به دلیل عدم مشاهده تغییرات محسوس، در میان مردم وجود دارد. در نشستی که از سوی بانک مرکزی ایران و شرکت حقوقی «اُپن ایران» برگزار شد همه سوال‌ها به این ختم شد که چه زمانی بانک‌های اصلی انگلیسی، آلمانی و فرانسوی انتقال پول به ایران را آغاز می‌کنند تا معاهدات ایران با کشورهای بزرگ اروپایی که طی ماه‌های اخیر به امضا رسیدند، عملیاتی شوند. در این گزارش آمده است: بانک‌های آمریکایی به دلیل تحریم‌های پیش از توافقات هسته‌ای که همچنان بر قوت خود باقی است، نمی‌توانند پول‌های ایران را آزاد کنند. هیچکدام از بانک‌های بزرگ اروپایی هم از ترس جریمه آمریکا، جرأت حرکت در این راستا را ندارند. دلیل این مساله این است که امکان شکسته شدن توافق هسته‌ای و بازگشت تحریم‌ها وجود دارد یا حتی ممکن است آمریکا برای شرکت‌هایی که از تحریم‌های ایران سود می‌برند، رویکردی سختگیرانه در قبال پرداخت پول به ایران اتخاذ کند.