گروه بین‌الملل: بدون تردید مهم‌ترین تحول رخ داده در پرونده سوریه ظرف کمتر از 48 ساعت گذشته را باید کاهش حضور نظامی روسیه در سوریه قلمداد کرد که به دستور ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه از صبح سه‌شنبه- دیروز- اجرا می‌شود. این دستور پس از دیدار سه‌جانبه‌ پوتین، سرگئی لاوروف وزیر خارجه و سرگئی شایگو وزیر دفاع روسیه اتخاذ شد و کرملین اعلام کرد که این تصمیم با هماهنگی و اطلاع بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه اتخاذ شده است. پوتین دلیل این تصمیم را محقق شدن میزان زیادی از اهداف روس‌ها در سوریه عنوان کرد و به وزارت خارجه این کشور دستور داده تا نقش مسکو در روند صلح سوریه با هدف پایان درگیری‌ها در این کشور افزایش یابد. پس از اعلام این خبر، برخی از رسانه‌های غربی تلاش کردند، با فضاسازی‌‌های رسانه‌ای و راه‌اندازی جنگ روانی، اختلافات میان روسیه و سوریه را عامل تصمیم جدید روسیه توصیف کنند. در پاسخ به برخی ادعاها درباره اهداف مسکو از خروج از روسیه، سخنگوی کرملین اعلام کرد: مأموریت اصلی ما در مرحله کنونی حمایت از روند مسالمت‌آمیز در سوریه است. سخنگوی کرملین تأکید کرد که تصمیم مسکو برای خارج کردن نیروهایش با هدف تلاش برای اعمال فشار بر بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه نیست. به همین منظور، دفتر ریاست‌‌جمهوری سوریه در بیانیه‌‌ای تأکید کرد که این تصمیم پس از توافقاتی که میان 2 کشور حاصل شد، صورت گرفت. در این بیانیه آمده است: طرف‌‌های روسی و سوری در تماسی تلفنی بین بشار اسد و ولادیمیر پوتین بر سر کاهش شمار پرسنل نیروی هوایی روسیه در سوریه به توافق رسیدند، این درحالی است که مسکو تاکید کرده است که همچنان به حمایت از سوریه در نبردش علیه تروریسم ادامه خواهد داد. فرماندهی ارتش و نیروهای مسلح سوریه نیز در بیانیه‌ای دیگر تأکید کرد: طبیعی بود که میان فرماندهی ارتش‌های سوریه و روسیه فدرال برای کاهش حضور نظامی روسیه در سوریه، به تناسب آخرین تحولات توافق صورت گیرد، بویژه پس از پیروزی‌های بزرگی که نیروهای مسلح ما در مبارزه با تروریسم، با همکاری نیروهای دوست و در رأس آنها روسیه فدرال به دست آوردند.
کمک تسلیحاتی روس‌ها ادامه دارد
همزمان، ویکتور اوزیروف، رئیس کمیسیون دفاعی و امنیتی شورای فدرال روسیه در همین راستا اعلام کرد، خارج کردن نیروهای هوایی روسیه به معنای خودداری از اجرای پایبندی‌ها در زمینه تحویل سلاح و فناوری‌های نظامی به دولت سوریه و آموزش کارشناسان نظامی نیست. وی افزود: دولت سوریه با کمک نیروی هوایی روسیه، این امکان را یافت که با نیروهای خود با تروریست‌ها مقابله کند.
همان‌گونه که رئیس کمیته دفاع مجلس علیای پارلمان روسیه برآورد کرده حدود 1000 پرسنل نظامی روسیه در 2 پایگاه این کشور در سوریه باقی خواهند ماند. وزارت دفاع روسیه همچنین از حفظ سامانه موشکی اس400 و دیگر تجهیزات دفاع هوایی خود در سوریه خبر داد.
اهداف مسکو در سوریه محقق شده؟
به این ترتیب عملیات نظامی روس‌ها که به درخواست بشار اسد در 30 سپتامبر سال گذشته آغاز شده بود، به پایان خود نزدیک می‌شود، در حالی‌که به نظر می‌رسد، شرایط نیز برای این اقدام روس‌ها فراهم شده است. طبق توافق 27 فوریه گذشته بین روسیه و آمریکا، آتش‌بس بین نیروهای ارتش سوریه و گروه‌های معارض مسلح برقرار شده و نیروهای سوری از جمله گروه‌های مسلح سوری و مبارزان کُرد به پیشرفت‌های موفقیت‌آمیزی در عرصه میدانی دست یافته و مناطقی که قبلا در تصرف گروه‌های تروریستی تکفیری داعش و جبهه النصره بود، تحت کنترل نیروهای سوری درآمده است، با این وصف اهداف عملیات نظامی روسیه تحقق‌یافته تلقی می‌شود. مقامات روسی و فرماندهان نظامی آن، زمان ادامه عملیات نظامی در سوریه را منوط به امکان وارد کردن ضربات شدید به مراکز و کانون تجمعات و استقرار گروه‌های تروریستی داعش و جبهه النصره در سوریه و فراهم کردن شرایط برای گفت‌وگو بین نظام سوریه و معارضان «میانه‌رو» عنوان کرده بودند که اکنون همگی برآورده شده است. لذا از دید کرملین، روسیه به وظیفه خود در برابر مردم سوریه و جامعه جهانی در مبارزه با تروریسم عمل کرده و به همین دلیل قصد دارد از سوریه خارج شود. به این ترتیب می‌توان دلایل خروج روس‌ها از سوریه را در این موارد خلاصه کرد:
- کاهش عملیات‌های نظامی گروه‌های تروریستی که به تبع آن نیاز به حضور دائم و مستمر نیروی هوایی روسیه در عرصه میدانی سوریه را از بین می‌برد.
- تمایل روس‌ها به نشان دادن جدیت خود و باورشان به روند سیاسی که در ژنو آغاز شده و مسکو تلاش دارد، موضعی هم‌راستا با واشنگتن اتخاذ کند که در آن بر فرا رسیدن پایان جنگ و درگیری‌های نظامی در یمن و سوریه تاکید شده است.
- اعتقاد و باور روس‌ها به اینکه کاهش حضور نظامی آنها در سوریه و محدود کردن آن به فرودگاه نظامی حیمیم و پایگاه طرطوس تاثیری منفی بر توانمندی نظامی ارتش سوریه و پروسه مبارزه با تروریسم این کشور نخواهد گذاشت؛ بویژه آنکه ارتش سوریه خود را برای عملیات بزرگ و بسیار مهم آزادسازی شهر راهبردی تدمر در ریف حمص آماده می‌کند.
پیشروی‌های ارتش سرعت گرفته
جدیدترین گزارش‌های میدانی از استان حمص تاکید می‌کند که ارتش و نیروهای مسلح سوریه در ادامه عملیات نظامی خود در جبهه عملیاتی «تدمر» هم‌اکنون کنترل 80 درصد از کوه‌ها و ارتفاعات اطراف این شهر را در دست گرفته و از محور غربی تنها 3 کیلومتر با تدمر و 5 کیلومتر با شهر «اثریا» فاصله دارند، ارتفاعات 600، 853، 753، 800، العمدان از سلسله کوه‌های الهایل، در غرب تدمر، همچنین ارتفاعات الثار، در حوالی شهر التمثیل و کوه‌های النتیلات از جمله نقاط آزاد شده توسط ارتش سوریه است. این درحالی است که دیگر یگان‌های ارتش سوریه با آزادسازی ارتفاعات «السود»، واقع در غرب شهر القریتین در ریف جنوبی حمص و با در دست گرفتن کنترل تپه 903 معروف به تپه «التراکس»، 1500 متر در عمق ریف جنوب شرقی حمص پیشروی کردند. در ریف شمالی لاذقیه ارتش سوریه در جدیدترین عملیات خود 2 تپه مشرف به شهرک راهبردی «کبانی» را آزاد و به سمت کوه الزویقات و تپه 1154 در محور جنوبی کبانی پیشروی کرد. در محور کنسبا هم نیروهای سوری با آزادسازی کوه قلعه در غرب این شهر ده‌ها تروریست تکفیری وابسته به جبهه النصره را از پای درآورده و مابقی را وادار به فرار به سمت مرزهای ترکیه کردند. یک منبع میدانی سوری از آزادسازی 8 روستا در شرق شهرک «خناصر» در ریف حلب خبر داد و در این باره توضیح داد که نیروهای ارتش سوریه با همراهی نیروهای داوطلب مردمی این کشور موفق شدند روستاهای حیاه کبیره، حیاه صغیره، زبد، الطویله، القلیعه، خله، حکیل، خربه الموسه، حقل دریهم و تپه البحوث را پس از درگیری‌های شدید با عناصر داعشی و کشته و زخمی کردن ده‌ها نفر از آنها آزاد و مواضع خود را در این روستاها تحکیم کنند، به‌گونه‌ای که مابقی عناصر وابسته به این گروه مجبور شدند به سمت رقه فرار کنند. در استان سویدا واقع در جنوب سوریه به همراه 2 استان درعا و قنیطره در نزدیکی مرزهای سرزمین‌های اشغالی که اغلب گروه‌های مسلح فعال در این 3 استان مورد حمایت مستقیم رژیم صهیونیستی هستند، کمیته‌های دفاع مردمی این استان موفق شدند مقادیر زیادی سلاح و تجهیزات نظامی گروه‌های مسلح را ضبط کنند.