گروه بینالملل: موسسه بینالمللی تحقیقات صلح استکهلم در گزارشی اعلام کرد، هزینههای ارتشهای جهان در سال 2015 به حدود یکتریلیون و 700 میلیارد دلار رسید. این اولین افزایش چشمگیر در سالهای اخیر است و از درگیریهایی از جمله با گروه تروریستی داعش، جنگ تحت امر عربستان در یمن و نگرانیها درباره ایران نشأت گرفته است.
این گزارش که سهشنبه منتشر شد، همچنین نشان میدهد توسعهطلبی چین در دریای چین جنوبی و الحاق شبهجزیره کریمه به خاک روسیه و حمایت از جداییطلبان اوکراینی نیز باعث افزایش یک درصدی هزینهها نسبت به سال 2014 شدند.
حملات هوایی بیامان علیه داعش در عراق و سوریه و نیز بمبارانهای ائتلاف تحت امر ریاض در یمن نیز به معنای افزایش چند میلیارد دلاری فروش تسلیحات برای تولیدکنندگان سلاح بوده است. در همین حال فعالان حقوق بشر ادامه توافقهای تسلیحاتی آمریکا با عربستان را زیر سوال بردهاند، چرا که جنگ یمن جان غیرنظامیان بسیاری را گرفته است. از سوی دیگر فروش جنگندههای آمریکایی به خریداران نظامی جدید از جمله قطر و متحد دیرینه آمریکا، کویت به نظر متوقف شده است. براساس گزارش سالانه موسسه بینالمللی تحقیقات صلح استکهلم، ایالات متحده آمریکا با هزینههای دفاعی 596 میلیارد دلاری و چین با حدود 215 میلیارد دلار هزینه نظامی جزو کشورهای پیشتاز در سال 2015 بودند. همچنین عربستان با هزینه 87 میلیارد و 200 میلیون دلار که نسبت به سال 2006 دوبرابر شده است، در جایگاه سوم قرار گرفت. همین امر موجب شد برای اولین بار از سال 2011 هزینههای نظامی در سطح جهان افزایش یابد. براساس این گزارش، عراق در سال 2015 برای ارتش خود 13 میلیارد و 100 میلیون دلار هزینه کرده که نسبت به سال 2006 بیش از 500 درصد رشد داشته است. دولت بغداد در پی خروج آمریکا و رشد گروه تروریستی داعش به بازسازی نیروهای مسلح خود اقدام کرده است. در حالی که بخشی از ائتلاف آمریکا با افراطگرایان مبارزه میکنند، عربستان نیز جنگی را از مارس 2015 در یمن به راه انداخته که به بهانه حمایت از دولت آن است. محقق ارشد این موسسه مستقر در استکهلم همچنین اعلام کرد، امارات عربی متحده نیز که در هر دو ائتلاف حضور دارد میلیاردها دلار برای حمایت از ارتش خود در سال 2015 هزینه کرده اما این نهاد نتوانسته میزان دقیق آن را مشخص کند. عربستان و امارات هر دو همچنین نیروهایی را در سال 2011 در بحرین مستقر کردند تا با اعتراضات الهامگرفته از بهار عربی مقابله کنند.
پیتر وزمن، محقق ارشد موسسه صلح استکهلم همچنین گفت: این مساله قطعا دلیلی برای این کشورهاست تا بهاصطلاح نیروهای امنیتی خود را ارتقا دهند و بتوانند هم با قیامهای داخلی با ماهیت صلحآمیز و هم خشونتطلبانه مقابله کنند اما همزمان قادر باشند در کشورهای همسایه مداخله کنند.
در همین حال ائتلاف تحت امر عربستان و تحت حمایت آمریکا در یمن از سوی فعالان حقوق بشر هر روز مورد انتقاد قرار میگیرد و از اقدامات آنها بهعنوان عامل کشتار غیرنظامیان یاد میشود. حملات هوایی عامل کشته شدن60 درصد از 3200 غیرنظامی جانباخته در این درگیری شناخته میشود؛ حملاتی که بازارها، مراکز درمانی و بیمارستانها را هدف میگیرد. رومن شوایزر، از تحلیلگران دفاعی معتقد است جنگ در یمن و مبارزه با داعش موجب میشود فروش کارخانجات تسلیحاتسازی همچنان در سال 2016 بالا باشد. شرکتهایی که احتمالا شاهد افزایش درآمد خواهند بود، شامل شرکتهای بوئینگ، جنرال داینامیکز، لاکهید مارتین و شرکت ریتون خواهند بود. آمریکا در سال گذشته 33 میلیارد دلار سلاح به متحدان خود در کشورهای عربی حوزه خلیجفارس فروخته است که شامل توافق 25 / 11 میلیارد دلاری با عربستان و خرید 4 کشتی جنگی مسلح میشود. باراک اوباما، رئیسجمهوری آمریکا قرار است 21 آوریل برای شرکت در نشست شورای همکاری خلیجفارس به عربستان سفر کند. این نشست با حضور عربستان، بحرین، کویت، عمان، قطر و امارات خواهد بود و مساله فروش جنگنده جزو محورهای اصلی
مذاکرات است.