محمد خوشیاری: همزمان با نخستین روزهای سال 95 و در نخستین جلسه شورایعالی فضای مجازی، تصمیم مهمی گرفته شد که به باور کارشناسان هرچند این تصمیم را باید به فال نیک گرفت اما باید در آینده زمینه‌ساز فعال‌تر شدن بخش‌های اصلی شورایعالی فضای مجازی شود.
این تصمیم مهم به این صورت بود: «همزمان با نخستین جلسه شورایعالی فضای مجازی در سال 95 تصویب شد شورایعالی انفورماتیک، شورایعالی اطلاع‌رسانی و شورایعالی امنیت فضای تبادل اطلاعات (افتا)، منحل شده و تمام وظایف راهبردی، سیاست‌گذاری، نظارت و هماهنگی آنها در سطح ملی به شورایعالی فضای مجازی منتقل شود».  این تصمیم در شرایطی گرفته شده است که با توجه به اهمیت و نقش شورایعالی فضای مجازی، بسیاری از کارشناسان این حوزه معتقدند با توجه به سابقه تاخیرهای چندباره در برگزاری جلسات شورا این ادغام‌ها و انحلال‌ها باید زمینه‌ساز تحرک بیشتر و بهتر و در حقیقت فعال شدن شورایعالی فضای مجازی در سال 95 به نسبت سال‌های گذشته شود.
نگاهی گذرا به گذشته
اسفندماه 1390 بود که رهبر حکیم انقلاب دستور تشکیل شورایعالی فضای مجازی را صادر و اعضای حقیقی و حقوقی این شورا را تعیین کردند. مقام معظم رهبری به دلیل اهمیت استراتژیک و فوق‌العاده حوزه فضای مجازی، یک «شورایعالی» برای فضای مجازی تعیین کردند و ریاست این شورا را هم به رئیس‌جمهوری سپردند. اما با وجود تاکیدات مکرر رهبر حکیم انقلاب درباره اهمیت این فضای مجازی و ضرورت زنده بودن و فعالیت مستمر و بدون اهمال شورایعالی فضای مجازی، این شورا در سال‌های گذشته به ظاهرا به نهادی تشریفاتی بدل شده است و در عمل، با وجود 4 ساله شدن عمر این شورا، خروجی قابل توجهی مشاهده نمی‌شود. شورایعالی فضای مجازی به عنوان دیده‌بان و فرمانده این عرصه، موظف به بیداری و هوشیاری مستمر و شبانه‌روزی است. نقش اثرگذار فضای مجازی در حوزه فرهنگ‌سازی و تغییر سبک زندگی، نقش مطلوب فضای مجازی در گسترش علم و فناوری، تاثیرات رسانه‌ای فضای مجازی، قابلیت بالای فضای مجازی برای سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی، نقش قدرتمند فضای مجازی در تعلیم و تربیت، ارتباط عمیق و طبیعی فضای مجازی با مقولات امنیتی، پیوند انکارناشدنی فضای مجازی با منافع ملی، ظرفیت بالای خدمات‌رسانی از طریق فضای مجازی، نقش مثال‌زدنی فضای مجازی در هدایت افکار عمومی، قابلیت کم‌نظیر اطلاع‌رسانی فضای مجازی و بسیاری موارد دیگر، از مهم‌ترین دلایل تبدیل شدن حوزه «فضای مجازی» به یک «حوزه استراتژیک» و حتی فوق استراتژیک و نیز از برجسته‌ترین عوامل پایه‌گذاری یک شورایعالی برای فضای مجازی از سوی رهبر انقلاب است.
برگزاری جلسات به سبک رفع تکلیف!
به‌رغم همه اینها، اما کارنامه فعالیت‌های این شورا در سال‌های گذشته نشان می‌دهد دولت از این اهمیت استراتژیک در برخی بخش‌ها غافل است. به نظر می‌رسد تصور برخی اعضای شورایعالی از فضای مجازی از ماهیت و کارویژه این شورا، تصوری فانتزیک و سمبلیک است، یکی از اسناد این مدعا، برگزاری جلسات این شورا با تاخیرهای طولانی‌مدت است. انتظارها این بود در دوره دوم فعالیت شورا، نظم در برگزاری جلسات حاکم و تعداد جلسات شورا هم با توجه به اهمیت و حساسیت این حوزه، افزایش پیدا کند اما نه‌تنها اینگونه نشد بلکه دومین جلسه دور دوم آغاز به کار شورایعالی فضای مجازی، با تاخیری 2 ماهه برگزار شد!
 این در حالی است که براساس آیین‌نامه، جلسات شورایعالی فضای مجازی باید به صورت منظم و هر 2 هفته یکبار برگزار شود، جالب اینجاست که محمدحسن انتظاری، دبیر سابق شورایعالی فضای مجازی گفته است: «40 طرح کلان، معطل تشکیل جلسات شورایعالی فضای مجازی است». همه این موارد در شرایطی است که شورایعالی فضای مجازی به عنوان یک دیده‌بان و فرمانده باید همیشه فعال، زنده و پویا باشد. محمدجواد تحریرچی، کارشناس موضوعات فرهنگی در ارتباط با چنین اهمال‌کاری در برگزاری جلسات شورایعالی فضای مجازی به «وطن امروز» می‌گوید: اینگونه به نظر می‌آید که دولت محترم، انگیزه لازم را برای برگزاری جلسات شورایعالی فضای مجازی به صورت مستمر و موثر ندارد و این کمبود انگیزه، به نظر من ریشه در نبود اعتماد کافی به ماهیت و اثرگذاری این شورا دارد». وی با اشاره به اینکه اگر نسبت به ضرورت یک موضوع و فعل، اعتماد کافی وجود داشته باشد، عزم لازم برای انجام آن فعل و توجه به آن موضوع، ایجاد خواهد شد، می‌افزاید: «من تصور می‌کنم فعالیت‌های اجرایی دیگر و سایر برنامه‌های سیاسی، به اندازه‌ای انرژی رئیس‌جمهوری محترم و برخی اعضای شورایعالی فضای مجازی را گرفته است که برگزاری جلسات این شورا و از رکود و خواب در آوردن آن، حتی در اولویت دهم این عزیزان هم نیست». تحریرچی معتقد است، هر روز تاخیر در برگزاری جلسات شورایعالی فضای مجازی، آسیب‌های عمیقی را به اقتصاد، سیاست، فرهنگ، امنیت، ارزش‌ها و سبک زندگی ما وارد می‌کند.  علاوه بر این محمد معتمدی، استاد دانشگاه و کارشناس فضای مجازی دراین‌باره به «وطن‌امروز» می‌گوید: انحلال شوراهای جانبی را باید به فال نیک گرفت اما نباید از اصل موضوع که همان برگزاری منظم جلسات شورایعالی فضای مجازی است غافل شد، این شورا باید  به صورت مستمر و طبق قانون جلسات خود را تشکیل و حتی درباره فعالیت‌های خود به مردم و افکار عمومی جامعه گزارش دهد.
نپرداختن به اولویت‌ها در جلسات ناچیز!
نگاه فانتزیک به ماهیت و کارویژه شورایعالی فضای مجازی زمانی عمق پیدا می‌کند که نپرداختن به اولویت‌های فضای مجازی کشور را به برگزاری جلسات نمایشی چند ماه یکبار اضافه کنیم! اینجاست که باید این مصرع در ذهن تداعی می‌شود که «اگر دردم یکی بودی چه بودی».  این در حالی است که فضای مجازی با سرعت سرسام‌آوری در حال حرکت به جلو است و شورایعالی فضای مجازی هم در دنیای حقیقی و هم در دنیای مجازی، فرسنگ‌ها از این سرعت، عقب مانده است! به راستی تا چه زمانی قرار است بی‌نظمی و تاخیرهای چند ماهه که شورایعالی فضای مجازی را به حال نیمه تعطیل درآورده  است، ادامه داشته باشد؟ آیا با انحلال شوراهای جانبی در سال 95 شاهد تکاپوی بیشتر و تحرک این شورا خواهیم بود؟