عبدالباری عطوان*: شهر قاهره به زیباترین شکل ممکن آراسته شده و پرچم‌های سبز عربستان سعودی در بیشتر میدان‌های شهر برای نشان دادن شادی رسیدن ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان به مصر نصب شده است. با تامل درباره نحوه پوشش دادن سفر سلمان به مصر توسط رسانه‌های این 2 کشور، می‌توان فهمید روابط میان آن‌ دو «بحران‌زده» است و 2 طرف امید زیادی دارند این بحران حل شود. شاه سعودی بعد از خنجر خوردن از پشت از طرف همپیمان آمریکایی خود - بعد از 80 سال محافظت و هماهنگی امنیتی، نظامی و سیاسی درباره همه مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی- احساس می‌کند که در مقابله با ایران تنها مانده و نیاز به یک نظام یا پیمان امنیتی و نظامی جدید برای جبران چتر حمایتی آمریکا دارد که آن را از دست داده است. در این میان، مهم‌تر از کشور مصر وجود ندارد که با توجه به جایگاه و قدرت و موقعیت راهبردی – در سایه خروج 2 قدرت منطقه‌ای دیگر یعنی سوریه و عراق از معادله به دلایلی که نیاز به شرح ندارد - سنگ بنای (این همپیمانی) باشد. السیسی نیز با بحران‌های اقتصادی و مالی شدید روبه‌رو است و برای بهبود اوضاع کشورش دستکم به 200 میلیارد دلار پول نیاز دارد زیرا کسری بودجه کنونی این کشور 43 میلیارد دلار و بدهی خارجی آن
47 میلیارد دلار است. رئیس‌جمهور مصر معتقد است عربستان نفتخیز با ذخیره ارزی
662 میلیارد دلاری تنها کشوری است که می‌تواند مصر را از بحران مالی و اقتصادی کنونی آن خارج کند. در دیدار شاه سعودی با السیسی 3 پرونده بررسی می‌شود:1- جنگ در یمن وارد دومین سال خود شده است اما این جنگ را که عربستان و همپیمانان عربش تحت عنوان «توفان قاطعیت» برای بازگرداندن عبدربه منصورهادی، رئیس‌جمهور (مستعفی و فراری یمن) به قدرت و شکست دادن جنبش انصارالله و حامیان آن به راه انداختند، موفق نبوده و نه تنها به هیچ یک از اهداف خود نرسیده است بلکه نتایج معکوسی به همراه داشته است و از جمله باعث انتقال جنگ به مرزهای عربستان و افزایش تلفات انسانی و مادی شده است و از این‌رو، شاه سعودی در این سفر در تلاش برای متقاعد کردن عبدالفتاح السیسی برای صرف‌نظر کردن از موضع محتاطانه خود و اعزام نیروهای زمینی به یمن و عدم اکتفا به حضور نمادین در تامین حرکت دریانوردی در باب‌المندب و رهایی از «گره» جنگ دهه 60 قرن گذشته است که در آن 20 هزار سرباز مصری کشته شدند. 2- دومین محور جنگ سوریه است؛ عربستان نوک پیکان در جنگ سوریه به شمار می‌رود و بر سرنگونی بشار اسد و دولت وی پافشاری می‌کند اما گذشت 5 سال بدون تحقق این هدف و تشدید اختلافات با واشنگتن درباره اولویت‌ها و عقب‌نشینی ترکیه به علت انفجارهای تروریستی در آنکارا و استانبول و تشدید اختلاف و تنش در سوریه و جنگ فرسایشی با حزب کارگران کردستان ترکیه، همه و همه مانع دستیابی عربستان به اهداف خودش شده است لذا ریاض به حمایت مصر نیاز دارد که موضع میانه و حد وسط  را در قبال بحران سوریه گرفته و خود را از معارضان مسلح در سوریه دور نگه داشته و همچنان کانال‌های تماس با نظام سوریه را حفظ کرده است و روابط خود با روسیه را مجددا تقویت می‌کند. 3- روابط با ایران سومین پرونده مطرح در سفر شاه سعودی به قاهره است. به نظر می‌رسد السیسی از برگه ایران به طور جدی برای کسب بیشترین دستاورد سیاسی و مادی از عربستان بهره‌برداری کرده است. ما سخن سامح شکری، وزیر خارجه مصر را شنیدیم که همنوا با میهمان سعودی خود شد و از ایران انتقاد کرد و گفت مصر به قطع روابط خود با ایران تا این لحظه ادامه می‌دهد و مصر از شاه سعودی به «هدیه» قطع پخش شبکه المنار از ماهواره مصری نایل‌ست استقبال کرد. قضاوت درباره نتایج سفر شاه سعودی به مصر در حال حاضر دشوار و در گرو میزان رشوه مالی سعودی‌ها به السیسی است.  نکته تعیین‌کننده دیگر در موفقیت یا شکست سفر شاه سعودی به مصر نیز در میزان آمادگی سران مصر برای صرف‌نظر کردن از رهبری جهان عرب است. آنچه از رسانه‌های سعودی و مصری درز کرده است، نشان می‌دهد کمک‌های مالی سعودی‌ها به مصر بسیار کمتر از حد انتظار است و در
4 میلیارد دلار برای زراعت و 5/1 میلیون دلار برای آبادانی و توسعه منطقه سینای مصر و فروش 20 میلیارد دلار نفت در طول 2 سال با سود فقط حدود 2 درصد به مصر خلاص می‌شود.
* تحلیلگر برجسته مسائل منطقه‌ای