گروه سیاسی: برجام 2، برجام موشکی، برجام منطقه‌ای یا هر نام دیگری داشته باشد، حالا قبل از آنکه در حوزه فنی مورد آزمون قرار گیرد، به لحاظ سیاسی دچار بحران مشروعیت شده است! ارنست مونیز، وزیر انرژی آمریکا در تازه‌ترین اظهارنظر خود اعتراف کرد وضعیت برجام به گونه‌ای است که رئیس‌جمهور بعدی آمریکا در صورت تمایل می‌تواند آن را پاره کند! این اظهارنظر مونیز نشان‌دهنده دست باز دولت‌های بعدی آمریکا برای تصمیم‌گیری درباره برجام است یا شاید به عبارت دیگر، نشان‌دهنده بنیان ضعیف برجام برای تحمیل تعهدات آن به دولت‌های بعدی آمریکاست! شاید برخی در ایران برجام را به‌عنوان جای پای محکمی برای پیش بردن پروژه‌های سیاسی خود با آمریکا تلقی کرده‌اند اما به مرور این گمانه که برجام بیشتر به یک پوست خربزه شباهت دارد، در حال تقویت است.به گزارش «وطن امروز»، موضوع پایبندی طرفین برجام به مفاد و تعهدات مندرج در آن در شرایطی است که از همان ابتدای بررسی این سند بین‌المللی، نگرانی‌ها در ایران نسبت به میزان پایبندی آمریکایی‌ها به کلیت این توافق وجود داشت. این ماجرا زمانی تشدید شد که تعدادی از سناتور‌های آمریکایی طی نامه‌ای به مقامات جمهوری اسلامی ایران تصریح کردند برجام تنها در دوره اوباما قوام خواهد داشت و با پایان دوره ریاست‌جمهوری وی، نباید انتظاری از این توافق وجود داشته باشد. از سوی دیگر اصطکاک‌ فراوان میان گروه‌های سیاسی در آمریکا بر سر برجام باعث شد این واقعیت روشن شود که برجام یک سند محکم و مورد توافق حداکثری حاکمیت در آمریکا نیست و آنچه مربوط به تعهدات دولت آمریکاست بیشتر متوجه دولت فعلی ایالات متحده است. بر همین اساس در ایران این موضوع مطرح شد که توافق هسته‌ای باید به گونه‌ای بسته شود که مسیر گریز طرف آمریکایی از آن مسدود شود. با این حال اما شرایط اکنون به گونه‌ای است که بقا و قوام برجام در آمریکا به صورت جدی مورد تهدید قرار گرفته است. موضوع پاره کردن برجام پس از پیروزی به یکی از وعده‌های ثابت کاندیداهای ریاست‌جمهوری آمریکا در تبلیغات انتخاباتی خود تبدیل شده است. این موضوع نشان می‌دهد لغو برجام یک مطالبه جدی در آمریکاست یا دست‌کم هواداران فراوانی دارد.جدی شدن مطالبه لغو برجام در تبلیغات انتخاباتی کاندیداهای ریاست‌جمهوری آمریکا باعث ایجاد نگرانی‌هایی در میان برجامیان ایران نیز شد. هم دونالد ترامپ و هم تد کروز درباره عدم پایبندی خود به این توافق، در صورت پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا تاکید کرده‌اند. البته این نگرانی در قالب واکنش‌هایی مبنی بر اجبار دولت‌های بعدی آمریکا نسبت به پایبندی به برجام مطرح شده است. در همین راستا جواد ظریف، وزیر امور خارجه چندی پیش گفت دولت‌های آمریکا همه موظف به اجرای برجام هستند و تبلیغات انتخاباتی کاندیداهای ریاست‌جمهوری در آمریکا تاثیری بر برجام ندارد. ظریف تأکید کرد نباید ادعاهای نامزدها در دوران تبلیغات انتخاباتی «جدی گرفته شود»، چرا که به‌زعم او «برجام تعهد حقوقی دولت آمریکاست و ارتباطی ندارد چه کسی در کاخ سفید باشد». او تصریح کرد: «دولت آمریکا ناگزیر است تعهداتی را که داده، نه تنها روی کاغذ بلکه در عمل نیز اجرا کند». وی با ابراز تأسف از اظهارنظرهای اخیر نامزدهای انتخابات آمریکا درباره برجام، این سخنان را تحت تأثیر «فضاسازی صهیونیست‌ها در آمریکا» دانسته و اضافه کرده «اینها شعار می‌دهند و نباید به این شعارها توجه کرد».
درست مثل صالحی!
ارنست مونیز، وزیر انرژی ایالات متحده آمریکا که جوش هسته‌ای در مذاکرات را او و علی‌اکبر صالحی با همکاری یکدیگر انجام دادند اما برخلاف جواد ظریف معتقد است رئیس دولت بعدی آمریکا می‌تواند برجام را پاره کند.  مونیز که بخوبی می‌داند در برجام چه چیزهایی رد و بدل شده، البته این موضوع یعنی پاره کردن برجام توسط رئیس‌جمهور بعدی آمریکا را غیرمنطقی دانسته اما در عین حال گفته به لحاظ فنی، او این حق را دارد که برجام را پاره کند. وزیر انرژی آمریکا در مصاحبه‌ای روز جمعه گذشته لفاظی‌های نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا مبنی بر پاره کردن توافق هسته‌ای با ایران را اقدامی غیرعقلانی توصیف کرده اما تایید کرده چنین اقدامی «از لحاظ فنی امکان‌پذیر است». به گزارش فارس، مونیز در مصاحبه‌ای با تلویزیون بلومبرگ در همین باره گفت: «این از لحاظ فنی امکان‌پذیر است اما من فکر نمی‌کنم هیچ محاسبه‌ای شما را به این نتیجه برساند که انجام این کار عقلانی است». وزیر انرژی آمریکا پس از آنکه حق رئیس‌جمهور بعدی آمریکا برای پاره کردن برجام را به رسمیت شناخت، از تبعات این اقدام گفت و اظهار داشت: «اگر رئیس‌جمهور بعدی ما کاملاً به صورت دلبخواه بگوید «بسیار خب! همه چیز خوب است، فقط من از این توافق خوشم نمی‌آید»، بسیار بعید است که سایر قدرت‌های جهانی که در کنار ما با ایران مذاکره‌ کرده‌اند از ما تبعیت کنند. این اصلاً منطقی نیست». مونیز که چند روز پیش برای گفت‌وگو با مقام‌های رژیم صهیونیستی درباره «برجام» به سرزمین‌های اشغالی سفر کرده بود از رضایت رژیم صهیونیستی نسبت به برجام گفت.  مونیز اظهار داشت: بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل هم اکنون توافق هسته‌ای با ایران را پذیرفته است. نتانیاهو در زمان جاری بودن مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 بارها توافق با ایران را «اشتباه تاریخی» و تهدیدی علیه موجودیت رژیم تحت امرش خطاب کرده بود. با وجود این، برخی کارشناسان این اظهارات نتانیاهو را بخشی از بازی «پلیس بد- پلیس خوب» آمریکا و متحدانش و راهبردی برای گرفتن امتیازات بیشتر از ایران عنوان می‌کردند.  وزیر انرژی آمریکا گفت: «من فکر می‌کنم نتانیاهو این را روشن کرده که توافق، حالا انجام شده و اجرا می‌شود، پس بیایید اطمینان حاصل کنیم که به طور کامل اجرایی می‌شود، مورد راستی‌آزمایی قرار می‌گیرد و ما می‌توانیم بعداً مسائل دیگری را که پیرامون‌مان می‌بینیم حل کنیم». ارنست مونیز البته در ادامه اظهارات خود درباره فاز دوم برجام یعنی محدود کردن برنامه موشکی ایران اظهارنظر کرد. او گفت واشنگتن و تل‌آویو اکنون نگرانی‌های مشترکی درباره ارسال سلاح از ایران برای حزب‌الله لبنان و آزمایش‌های موشکی اخیر ایران دارند.
تهدید ایران با شراکت شیوخ در ناتو!
مونیز حق پاره کردن برجام را برای رئیس‌جمهور بعدی آمریکا محفوظ می‌داند و در عین حال از نگرانی‌های موشکی ایجاد شده درباره ایران می‌گوید. این همان خط فشاری است که آمریکایی‌ها از طریق دوستان ایرانی خود و و نیز با حمایت‌های مالی اعراب به دنبال محقق کردن آن هستند. البته شاید آنچه مونیز درباره پاره شدن برجام گفته، به نوعی هشدار درباره سرنوشت برجام موشکی و برجام منطقه‌ای باشد.  به هر حال حضور جان کری در منطقه، بویژه اظهارات جنجالی او درباره ضرورت محدود شدن برنامه موشکی ایران از اراده آمریکایی‌ها برای مقابله با قدرت ایران در منطقه خبر می‌دهد. البته با انتشار بخش‌های جدیدی از اظهارات جان کری در منامه، گوشه‌های دیگری از این موضوع روشن شده است. وزیر خارجه آمریکا در کنفرانس خبری مشترکش با وزیر خارجه عربستان در منامه بحرین به موضوع همکاری‌های ناتو و شورای همکاری خلیج‌فارس اشاره کرد. وزیر خارجه آمریکا در اظهاراتی که بتازگی مطرح کرده گفته در آستانه نشست باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا با سران کشورهای حاشیه خلیج‌فارس، مقامات 2 طرف احتمال همکاری‌های امنیتی شورای همکاری خلیج‌فارس با ائتلاف ناتو را بررسی خواهند کرد.  این خبر را پایگاه «نشنال‌اینترست»، روز جمعه گزارش داده و به اظهارات کری در روز پنجشنبه در منامه، پایتخت بحرین اشاره کرده است. این سفر برای فراهم کردن زمینه‌های گفت‌وگوی اوباما با سران کشورهای خلیج‌فارس در روز 21 آوریل انجام شد. گفت‌وگوهای ریاض، حدوداً یک سال بعد از نشست اوباما با سران کشورهای حاشیه خلیج‌فارس در مجموعه کمپ‌دیوید برگزار خواهد شد.
اوباما در آن نشست، وعده داد در پرتو توافق هسته‌ای ایران همکاری‌های امنیتی را با این کشورها تقویت خواهد کرد. بعد از این نشست، آمریکا و کشورهای عضو شورای همکاری‌، کارگروه‌هایی تشکیل دادند. این تیم‌ها طی سال گذشته دیدارهایی با موضوعات افزایش همکاری برای توسعه پدافندهای یکپارچه موشک‌های بالستیک، امنیت سایبری و دریایی، مقابله با تروریسم، آمادگی دریایی و فروش ادوات نظامی برگزار کردند. کری روز پنجشنبه، در منامه در کنفرانس خبری مشترک با وزیر خارجه عربستان گفت: «امروز ما درباره پیشرفت‌های حاصل شده به واسطه این کارگروه‌ها تبادل نظر و درباره روش‌های کسب دستاوردهای بیشتر در ماه‌های آینده رایزنی کردیم». قبل از برگزاری نشست کمپ‌دیوید در سال گذشته سران کشورهای عرب خواستار الگوگیری از ناتو برای تشکیل یک سازمان نظامی با آمریکا برای محافظت از آنها در برابر «تهدیدهای خارجی»، از جمله ایران شده بودند. توافقی در این باب حاصل نشد اما به گفته جان کری، آمریکا مایل به رایزنی درباره افزایش همکاری بین ناتو و شورای همکاری خلیج‌فارس است. وزیر خارجه آمریکا بدون اشاره به جزئیات بیشتر گفت با وزیران خارجه کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس درباره شراکت ناتو با اعضای این شورا توافق شده است.  وی گفت: «نشست کمپ‌دیوید نقطه آغاز بسیار مهمی برای توسعه این روابط بود و امروز ما درباره نشستی که رئیس‌جمهور اوباما با سران تمام کشورهای شورای همکاری خواهد داشت صحبت کردیم و توافق شد بررسی فرآیند اینکه آیا مفهوم شراکت ناتو- شورای همکاری می‌تواند تأثیر مهمی بر امنیت و ثبات منطقه بگذارد را آغاز کنیم. این تحلیل، در روزهای آینده ادامه خواهد داشت».