گروه اقتصادی: در حالی که مقامات بلندپایه دولتی از همان لحظات اولیه اجرای برجام، رفع موانع بانکی با گشایش السی و اتصال به سوئیفت جهانی را به مردم و فعالان اقتصادی خبر دادند، اما پس از مدتی خیلی از تجار و بازرگانان اعلام کردند که نمیتوانند ارتباط بانکی و نقلوانتقال ارز را با دنیا برقرار کنند. در چنین شرایطی اما رئیسکل بانک مرکزی ایران در مصاحبه با بلومبرگ به صراحت اعلام کرد: برجام تا کنون «تقریباً هیچ» دستاورد اقتصادی برای ایران نداشته است. پایگاه اینترنتی بلومبرگ نوشته است، آقای سیف گفته است ایران
3 ماه بعد از اجرایی شدن برجام، توان دستیابی به 100 میلیارد دلار دارایی ضبطشدهاش در خارج از کشور را نداشته و برای پرداخت صورتحسابهایش در مبادلات خارجی به دنبال راهی برای استفاده از دلار است. رئیس بانک مرکزی ایران اضافه کرد با آنکه قرار است سپردههای ایران در بانکهای خارج از کشور قابل دسترس باشند، بانکهای اروپایی کماکان نگران نقض قوانین آمریکا و مواجه شدن با جریمههای سنگین این کشور هستند. به گزارش بلومبرگ، ولیالله سیف بر همین اساس از «دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا» میخواهد با صدور دستورالعملی بانکهای اروپایی را به استقبال بیشتر از ایران دعوت کند. رئیس بانک مرکزی ایران روز پنجشنبه در حاشیه نشستهای صندوق بینالمللی پول و صندوق جهانی با جک لو، وزیر خزانهداری آمریکا دیدار و درباره نگرانیهایش در همین باره گفتوگو کردند. سیف، جمعه به بلومبرگ گفت که «تقریباً هیچ چیز» از این توافق که در روز 16 ژانویه اجرایی شد عاید ایران نشده است. وی میگوید: «یکی از نیازهایی که قطعاً ما داریم تبدیل کردن ارز است برای اینکه بتوانیم به تأمینکنندگان (کالا) پول پرداخت کنیم. این، نیازمند دسترسی به نظام مالی آمریکا است». ایران و گروه 1+5 تیرماه سال گذشته به توافقی دست یافتهاند که قرار است تحریمهای وضع شده به بهانه برنامه هستهای ایران را در ازای اقدامات تهران برای محدود کردن این برنامه، رفع کند. این توافق از چند ماه پیش اجرایی شده اما ممنوع بودن همکاریهای بینبانکی موسوم به «مبادلات چرخه دلار» (U-Turn) امکان استفاده ایران از خدمات دلاری در مبادلات خارجی را سلب کرده است. کارشناسان در روزها و هفتههای گذشته بارها تصریح کردهاند امکان برخورداری از آثار تحریمهای هستهای برای ایران، با توجه به سلطه دلار در مبادلات خارجی، بدون دسترسی محدود این کشور به آنچه در نظام بانکی «چرخه دلار»
(U-Turn) خوانده میشود وجود نخواهد داشت. منظور از مبادلات چرخه دلاری، استفاده بانکهای ایرانی از خدمات دلاری بدون ارتباط مستقیم با نظام بانکی آمریکا است.
روابط بانکی ایران عادی نشود برجام از هم میپاشد
رئیس کل بانک مرکزی ایران با انتقاد از بیتوجهی آمریکا نسبت به ایجاد گشایش در روابط بانکی ایران گفت: «آنها باید هر کاری که لازم است انجام دهند تا به تعهداتشان عمل کنند... در غیر این صورت (توافق) براساس مفادش از هم میپاشد». رئیس کل بانک مرکزی ایران در سفر به واشنگتن از دولت اوباما خواست تا گامهای بیشتری را برای تسهیل تراکنشهای بانکی کشورش در سطح جهان بردارد و هشدار داد که اگر آمریکا اقدام لازم را انجام ندهد، توافق هستهای که سال گذشته به دست آمد ممکن است در معرض خطر قرار بگیرد. بانکهای ایران طی ماههای بعد از اجرایی شدن برجام، نتوانستهاند نقلوانتقالات پولی بینالمللی و داد و ستدهای مالی خود را به صورت آزادانه انجام دهند. برخی بانکهای غربی تایید کردهاند که به دلیل نگرانی از تحریمهای پابرجای دولت آمریکا از همکاری با ایران خودداری میکنند. این مشکلات، امتیاز اقتصادی قابل توجهی که دولت ایران انتظار داشت از لغو تحریمها به دست آورد را به خطر انداخته است. ایران توافق کرده بود که در برابر محدود شدن برنامه هستهایاش از تحریمهای غرب که به اقتصاد این کشور لطمه زده بود رهایی پیدا کند. ولیالله سیف، رئیس کل بانک مرکزی ایران در سخنانی 90 دقیقهای که در حاشیه نشستهای بهاره صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی در واشنگتن ایراد شد، گفت: «آنها باید هر کاری که لازم است انجام دهند تا به تعهداتشان عمل کنند... در غیر این صورت (توافق) براساس مفادش از هم میپاشد». اظهارات سیف یک روز پس از نشست رو در روی وی با جیکوب لو، وزیر خزانهداری آمریکا بیان میشود که با تمرکز بر تقاضای ایران برای برطرف کردن موانع پیشروی اجرای توافق برگزار شد. آمریکا و قدرتهای جهانی در قالب توافق برجام، متعهد به لغو تحریمهای ایران هستند. اما خزانهداری آمریکا همچنان مانع از استفاده این کشور از سیستم مالی آمریکا یا دلار آمریکا میشود. به گفته مقامات آمریکایی، در هفتههای اخیر، دولت اوباما مشغول بحثهایی داخلی درباره تسهیل داد و ستدهای ایران بوده است. این بحثها شامل یافتن راههایی برای فراهم کردن امکان انجام داد و ستدهای دلاری برای ایران بدون دسترسی مستقیم به سیستم مالی آمریکا بوده است. سیف گفت، تجار ایرانی باید اجازه داشته باشند معاملات دلاری انجام دهند و به سیستم مالی آمریکا دسترسی داشته باشند. «ما میخواهیم هر 2 طرف این توافق بویژه آمریکا اقدامات لازم را برای برداشتن موانع انجام دهد». کاخ سفید روز جمعه در واکنش به اظهارات سیف اعلام کرد دولت آمریکا به تعهدات خود براساس برجام پایبند است. اظهارات این مقام ایرانی بحثها در واشنگتن درباره آینده روابط ایران و آمریکا و مقدار تحریمهایی که باید در قبال تهران لغو شود را داغ کرده است. برخی نمایندگان جمهوریخواه از کاخ سفید از اینکه اجازه داده سیف به واشنگتن سفر کند انتقاد کرده و گفتهاند که وی بانکهایی را اداره میکند که قبلا به دلیل تسهیل برنامه هستهای ایران و آنچه آنها حمایت از تروریسم میخوانند، تحت
تحریم بودهاند.