روز «زمین پاک»، روزی برای افزایش آگاهی و قدردانی نسبت به محیط‌زیست کره زمین است.  هر سال به ‌مناسبت روز زمین پاک برنامه‌های ویژه‌ای در گیلان از سوی سازمان‌های مختلف دولتی همچنین سازمان‌های مردم‌نهاد برگزار می‌شود تا مردم استان ما نیز قدر گیلان زیبا که براستی تکه‌ای ارزشمند از کره زمین است را بدانند. گیلانی که دهمین استان پرجمعیت و بیست‌وهشتمین استان وسیع ایران است. تراکم جمعیت در این استان با ۱۷۷ نفر در هر کیلومترمربع جایگاه سوم را در ایران دارد. کلانشهر رشت با داشتن ۴۶ درصد جمعیت کل استان، مرکز و پرجمعیت‌ترین شهر استان گیلان و دوازدهمین شهر پرجمعیت ایران و پرجمعیت‌ترین شهر 3 استان ایران در ساحل دریای خزر است.  طبیعت گیلان، پوشیده از جنگل و دارای آب و هوای معتدل و مرطوب است. این استان شامل مناطق سرسبز شمال غربی رشته‌کوه البرز و بخش غربی کرانه‌های جنوبی دریای کاسپین است. بیش از ۴۰ رودخانه در گیلان جریان دارند که مهم‌ترین آنها سفیدرود است. دیگر رودهای مهم گیلان آستاراچای، کرگان‌رود، اسالم، دیناچال، شیوه‌رود، عمل‌کنده، وزیرکنده، حسن‌کیاده، دهکا، رود چمخاله، کیان‌رود و پیله‌رود هستند. همچنین رودخانه‌های گوهررود و زرجوب رشت که به‌علت آلودگی‌های فراوانی که دارند و البته به آنها وارد شده، هم‌اکنون در فهرست آلوده‌ترین رودخانه‌های گیتی جا خوش کرده‌اند و چون سازمان‌های متولی برای نجاتشان اقدامات لاک‌پشتی انجام می‌دهند، روز به روز مردم شاهد آسیب‌های بیشتری از این رودخانه‌ها هستند. مهم‌ترین آنها این است که آلودگی رودخانه‌های آلوده گیلان موجب شده‌اند بیماری سرطان در میان گیلانی‌ها رو به افزایش باشد. آلودگی رودخانه‌های رشت که اغلب ناشی از فاضلاب‌های خانگی، صنعتی، کشاورزی و... است در نهایت به تالاب انزلی می‌ریزد. تالابی که به‌علت گیاهان، جانوران و مورفولوژی و شکل بستر، ارتباط با دریا و رژیم رودها دارای محیط زیستی ویژه ‌است. حواصیل‌ها، اردک‌سانان، مرغابی‌سانان، کشیم شانه‌دار بزرگ، کشیم سیاه گردن، یلوه کوچک و کاکایی از پرندگان این تالابند که در صورت ادامه ورود آلودگی‌ها به تالاب انزلی شاهد کاهش جمعیت این پرندگان ارزشمند خواهیم بود.  محمدپور، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست گیلان در گفت‌وگو با ایسنا از کاهش عمق تالاب به‌علت حجم رسوبات طی سال‌های اخیر خبر داد و گفت: در برخی مناطق عمق تالاب به اندازه‌ای رسیده که تردد قایق‌ها را غیرممکن کرده است.  «خودکار» کارشناس ارشد حفاظت محیط زیست رشت نیز با اشاره به اینکه رودخانه‌ها به‌عنوان شریان حیاتی در تأمین آب شرب، کشاورزی، صنعتی و تکثیر آبزیان نقش مهمی ایفا می‌کنند، گفت: ورود مواد آلاینده اعم از فاضلاب‌های صنعتی و انسانی به 2 رودخانه زرجوب و گوهررود سبب شده سلامت و بهداشت ساکنان مجاور به خطر بیفتد. خودکار افزود: 6 بیمارستان شهر رشت فاضلاب خود را به رودخانه‌ها می‌ریزند و ادامه روند نامطلوب فعلی خسارات جبران‌ناپذیری را بر محیط‌زیست و جان مردم تحمیل می‌کند. یکی دیگر از نعمت‌های زیبای الهی که گیلان از آن برخوردار است جنگل‌ها هستند. این جنگل‌ها به‌علت پوشش گیاهی غنی ممتاز هستند. ناحیه رویشی هیرکانی مانند یک نوار سبز، حاشیه جنوبی دریای کاسپین و نیمرخ شمالی رشته کوه البرز را پوشانده‌ است. جنگل‌ها نیز از آسیب انسان در امان نمانده‌ و انواع پلاستیک و پسماندها در آنها رها می‌شوند. در جنگل سراوان رشت مرکز دفنی وجود دارد که روزانه پسماندهای فراوانی هم به‌صورت کاملاً غیراصولی در آن دفن می‌شوند و این زباله‌ها کوهی شده‌اند که بوی تعفن آن حتی از چند فرسخی قابل استشمام است. هنگامی که باران بر سر این مرکز دفن زباله می‌بارد، از شیرابه‌های این مرکز دفن رودخانه‌ای جریان می‌یابد که مردم گیلان از این رودخانه مرگ نیز همانند کوه زباله‌اش تنفر دارند. از حفاظت پرندگان و جانوران گیلان چه می‌توان گفت جز اینکه امروزه به‌علت گسترش سلاح‌های غیرمجاز و افزایش شکار برخی گونه‌ها تا مرز انقراض پیش رفته‌اند.