گروه اقتصادی: وعدههای دروغین و آمارهای متناقض یارانهای ادامه دارد. دولتی که از یارانه نقدی متنفر بود حالا در مقام یک طرفدار پر و پا قرص ظاهر شده است. این چرخش عجیب تا جایی پیش رفته که معاون نوبخت در سازمان مدیریت و برنامهریزی بامداد روز گذشته در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرد مصوبه مجلس در حذف یارانه نقدی قابلیت اجرا ندارد. روزنامه «وطنامروز»، به عنوان منتقد حذف یارانه نقدی در 3 سال اخیر استدلالهای زیادی برای عملی نبودن حذف یارانه نقدی اعلام میکرد اما همان استدلالها 3 سال بعد از زبان دولتیها شنیده میشود. در اینکه مصوبه مجلس اشکالات فراوانی دارد و نمایندگان مجلس در دام مسؤولان دولتی افتادند تا هزینه حذف یارانه نقدی به دوش مجلس بیفتد شکی نیست، چرا که دولتیها به گواه برخی نمایندگان در کمیسیون تلفیق موافق حذف یارانه بودند و در تریبون عمومی مخالف. جالب اینکه در روز تصویب مصوبه حذف یارانه نقدی 2 وزیر دولتی از نمایندگان تشکر کردند اما در کمال ناباوری دولت ضدیارانه حالا هوادار یارانه شده است. به نظر میرسد سیاست دولت این باشد که مانند سال گذشته بخش قابل توجهی از افراد را از لیست یارانه نقدی حذف کند و مجلس را مقصر جلوه دهد و در عین حال روی ادامه پرداخت یارانه نقدی به سایر یارانهبگیران مانور دهد. حتی زمزمه افزایش میزان یارانه نقدی برای 2 دهک پایین جامعه آغاز شده و دولت قطعا در صورت افزایش یک ریال به یارانه نقدی خود را حامی مظلومان و نیازمندان جلوه خواهد کرد در حالی که یکی از نقدهای «وطنامروز» این بود که مبلغ یارانه نقدی باید افزایش پیدا کند. دولت در 3 سال اخیر این کار را نکرده و در آستانه انتخابات زمزمه انجام این کار شنیده میشود. یکی از خبرگزاریهای کشور درباره این رفتار دولت گزارش داده که چرخش مسؤولان بیارتباط با انتخابات سال آینده نیست. با توجه به اینکه دولتمردان یازدهم در 1000 روز گذشته مدام اعطای یارانه نقدی در دولت قبل را مورد نقد قرار داده بودند، به نظر میرسید این تصمیم مورد استقبال یاران روحانی قرار گیرد اما در کمال تعجب و ناباوری، محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت در عباراتی عجیب و تاملبرانگیز حذف یارانه ثروتمندان را ظلم و بیعدالتی قلمداد کرد! معاون روحانی با تاکید بر اینکه دولت به هیچوجه یارانه این تعداد از افراد را در سال 95 حذف نمیکند، با بیان مثالی عجیب در این زمینه گفت: «ممکن است شخصی درآمد سالانه 35 میلیون تومانی داشته باشد اما بیش از این هزینه داشته باشد، بهطور مثال بیمار یا فرزند دانشگاهی داشته باشد یا همچنین مستاجر باشد یا اقساط وام مسکن پرداخت کند، بنابراین دولت این موضوعات را لحاظ خواهد کرد و اطمینان خواهیم داد که به مردم ظلم نشود!» این جملات در شرایطی بر زبان محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی دولت تدبیر و امید جاری شد که دولتمردان یازدهم در 2 سال و نیم گذشته از یارانه نقدی با عباراتی به نام «مصیبت عظما»، «طرح اقتصاد برانداز»، «عذاب الیم»، «صدقه به مردم» و «ابزاری برای کسب محبوبیت» یاد کرده بودند و روزی نبود که بابت پرداخت یارانه نقدی به مردم غر نزنند! حسن روحانی هم در دوران مبارزات انتخاباتی خود در سال 92 بارها از نحوه اجرای قانون هدفمندی یارانهها و پرداخت یارانه نقدی در دولت دهم گله کرده و پرداخت یارانه به همه اقشار مردم را کاری غلط و غیرعادلانه دانسته بود. بنابراین به نظر میرسید با اعلام خبر پیروزی وی در یازدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری، رئیس دولت تدبیر و امید از فردای تشکیل کابینه مقدمات حذف یارانه ثروتمندان جامعه را فراهم کند. اما روحانی و یارانش نهتنها قدمی برای شناسایی ثروتمندان و حذف یارانه آنها برنداشتند، بلکه داستان حذف یارانه ثروتمندان را بهرغم تاکیدات مجلس در بودجه سالهای 93 و 94 آنقدر کش دادند که کار حذف یارانه ثروتمندان جامعه به سال آخر فعالیت دولت یازدهم بکشد. حالا که مجلس به طور جدی (و در راستای مواضع 1000 روز گذشته یاران حسن روحانی) دولت را مکلف به حذف یارانه 24 میلیون نفر کرده است، دولتمردان صراحتا اعلام میکنند قصد اجرای این مصوبه مجلس را ندارند.
حالا این سوال مطرح میشود که دلیل این تغییر موضع ناگهانی دولتمردان تدبیر و امید درباره یارانه نقدی چیست؟ چگونه است که مصیبت عظما و عذاب الیم و مسالهای که خواب را از چشمان وزرای دولت روحانی ربوده بود به یکباره تبدیل به بهشت برین برای دولت یازدهم شد؟ پاسخ این سوالات را با نگاهی به شرایط سیاسی کشور در یک سال پیشرو، بخوبی میتوان دریافت. کمتر از 500 روز دیگر عمر دولت حسن روحانی به پایان میرسد و رئیس دولت یازدهم برای حضور مجدد در راس قوه مجریه نیاز به رای مردم در انتخابات خردادماه 96 دارد. دولت تدبیر و امید که از همان ابتدا هم قصدی برای حذف یارانه ثروتمندان نداشت، با موکول کردن سناریوی حذف یارانه ثروتمندان به سال پایانی دولت و انداختن توپ حذف یارانهها به زمین مجلس قصد ندارد از رفتار بهزعم خود پوپولیستی دولت قبل دست بردارد تا شاید مردم بار دیگر برای 4 سال دیگر حسن روحانی را به عنوان رئیس دولت دوازدهم انتخاب کنند. به این فرضیه عملکرد ضعیف اقتصادی دولت تدبیر و امید را هم اضافه کنید که نقطه روشنی برای اتکا به آن در انتخابات آینده وجود ندارد. همچنین آنها با این ترفند خود جناح مقابل را که در حاضر اکثریت مجلس نهم را در اختیار دارد، متهم به «مینگذاری» برای دولت و قرار دادن مردم در مقابل دولت میکنند. با این حال میتوان نتیجه گرفت دولت روحانی برای ماندن در قوه مجریه حاضر است، طرحی مانند پرداخت یارانه نقدی را که خودش به آن لقب «اقتصاد برانداز» داده، ادامه دهد و حتی نسبت به حذف یارانه افراد ثروتمند جامعه هم واکنش نشان دهد!