گروه بین‌الملل: تحلیلگر روزنامه السفیر، طرح تحول اقتصادی عربستان را که تحت عنوان «چشم‌انداز سعودی2030» توسط پسر همه‌کاره پادشاه ارائه شده است، خودشیرینی او برای آمریکایی‌ها دانست تا بتواند به آرزویش برای تکیه زدن بر تخت سلطنت برسد. از نظر سامی کلیب، روزنامه‌نگار لبنانی السفیر، طرح جاه‌طلبانه «محمد بن سلمان» شاهزاده خام و جنگ‌طلب و جانشین ولیعهد و وزیر جنگ سعودی، گام جدی و کودتاگونه او برای ناامید کردن «محمد بن نایف» ولیعهد و کنار زدن پدرش «محمد بن سلمان» به منظور نشستن بر تخت پادشاهی رژیم ریاض است. او با اشاره به چالش‌هایی مانند «وهابیت» و «آمریکا» که در مقابل این شاهزاده جنگ‌طلب خودنمایی می‌کنند، بخشی از سخنان بن سلمان هنگام رونمایی از این رویای بلندپروازانه را «پیامی» به آنها خوانده و می‌نویسد: «صحبت بن سلمان در‌باره تغییر نظام آموزش‌وپرورش و آماده‌سازی مربیان و مدرسان، دادن آزادی‌ها و فرصت‌های مناسب به زنان در آینده، پاسخی به اصرارهای چند ساله آمریکا و کشورهای اروپایی برای تغییر و اصلاح شیوه‌های تربیتی و آموزشی مبتنی بر اندیشه وهابی در سعودی است. کافی است چهره شیوخ وهابی سعودی را هنگام شنیدن سخنانی درباره سینما، تئاتر، فرهنگ، هنر، سرگرمی و موزه تصور کنیم. اگر به دیگر ادعاها و رویاهای بلندپروازانه جانشین ولیعهد (نه ولیعهد) درباره شراکت‌های راهبردی، راه‌اندازی پروژه‌هایی با مشارکت کشورهای همسایه غیرخلیجی (دقیقا مشخص نیست کدام کشورها)، اصلاحات و آرزوهای غلوآمیز نگاه کنیم، بهتر متوجه خواهیم شد که بن سلمان این شاهزاده جوان بعد از شروع جنگ‌های نظامی و رویارویی با جمهوری اسلامی ایران و راه انداختن به اصطلاح ائتلاف‌های عربی و اسلامی با رونمایی از این طرح خود را برای دستیابی به تاج و تخت شاهی آماده می‌کند. این شاهزاده جوان غرب را با زبان جدیدی مخاطب قرار داده تا ثابت کند اتهامات وارده به سعودی درست نیست اما چگونه می‌خواهد از سد شیوخ وهابی عبور کند؟»

  زنان عربستانی بازهم فراموش شدند

از طرف دیگر عبدالباری عطوان، روزنامه‌نگار و تحلیلگر برجسته جهان عرب به این نکته مهم اشاره کرد که بر خلاف ادعاهای محمد بن‌سلمان مبنی بر حمایت از زنان و پرداختن به بحث رفع ممنوعیت رانندگی آنها در عربستان، طرح مزبور به هیچ‌وجه به مساله زنان و نقش آنها در این طرح یا در جامعه نپرداخت.

این روزنامه‌نگار فلسطینی در ستون خود در  روزنامه رای‌الیوم نوشت: «طرح محمد بن‌سلمان، جانشین ولیعهد سعودی درباره آینده عربستان طرحی ناقص است... این طرح تحول اقتصادی و نقشه راه آینده‌ای که بن‌سلمان ارائه کرد، روی کاغذ یا صفحه تلویزیون فریبنده به نظر می‌رسد اما وقتی وارد مرحله اجرا شود، چه بسا نتایج کاملا متفاوتی خواهد داشت؛ نظیر همان «طرح نظامی» (محمد بن‌سلمان)، همانند «توفان قاطعیت» در یمن یا جنگ نیابتی علیه ایران در سوریه. طرح «چشم‌انداز تحول اقتصادی» چه بسا باید قبل از ورود عربستان به جنگ‌های کنونی اجرا و به تقویت اوضاع داخلی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی این کشور منجر می‌شد. این طرح همچنان ناقص است، زیرا همزمان در بردارنده اصلاحات سیاسی و به روز کردن بخش‌های مختلف حاکمیتی نظیر دستگاه قضایی، عدالت اجتماعی و مبارزه با فساد نیست. وقتی می‌گویم که این «چشم‌انداز» دیر تدوین شد، منظور این است که بعد از کاهش 70 درصدی قیمت‌های نفت انجام شد و به کاهش ذخیره ارزی عربستان به علت کسری‌های زیاد بودجه منجر شد. بودجه سال گذشته عربستان

 100 میلیارد دلار و بودجه سال جاری 87 میلیارد دلار کسری دارد و احتمال افزایش این رقم وجود دارد». کارشناسان اقتصادی زبده‌ای در عربستان مثل دکتر «عصام الزامل» مجبور شدند که اظهار نظر خود درباره این چشم‌انداز را از صفحه‌شان در شبکه اجتماعی توئیتر پاک کنند و«برجس البرجس» اقتصاددان سعودی نیز مجبور شد مقاله منتشر شده خود را در روزنامه الوطن حذف کند اما در این میان «عبدالعزیز الطریفی» مبلغ سعودی وضعیت بدتری داشت؛ او بازداشت شد و به خاطر نوشتن چند سطر همچنان پشت میله‌های زندان است، زیرا صرفا درباره جدول روند این تخصیص‌ها پرسش کرد.

هیات وزیران سعودی نیز طرح چشم‌انداز محمد بن سلمان را بدون هرگونه بحث و بررسی تصویب کرد در حالی که چه بسا اعضای مجلس شورای سعودی هم (همانند دیگران) از طریق شبکه العربیه از جزئیات این طرح آگاه شدند! لازم است که این طرح مورد بحث و بررسی قرار گیرد تا به جایی نرسد که کار عربستان، بدون نفت و بدون درآمدی از صندوق سرمایه‌گذاری تمام شود. به علاوه این طرح باید مورد بررسی قرار گیرد، زیرا تاثیر آن به خارج از مرزهای عربستان هم کشیده خواهد شد؛ نظیر جنگ‌های کنونی عربستان در منطقه که بر ملت‌ها و آینده آنها تاثیر مستقیم گذاشته است و بیانگر دخالت در امور داخلی آنهاست. برنامه محمد بن‌سلمان برای ارائه عربستانی متمدن در قالب طرحی به نام «چشم‌انداز عربستان در سال 2030» در حالی مطرح می‌شود که دیروز این ولیعهد سعودی مجددا اعلام کرد: «جامعه عربستان هنوز هم نمی‌تواند رانندگی زنان را بپذیرد و این امر پیامدهای بسیار منفی برای جامعه در پی دارد!»