گروه اقتصادی: قیمت نان با ضعف نظارتی دولت تا آنجایی که امکان دارد در حال افزایش است. به گزارش «وطن‌امروز»، دولت یازدهم در آذر 1393 نان را 30 درصد گران کرده بود اما این گرانی آغاز یک اتفاق دیگر بود و آن آزادپز شدن تعداد زیادی از نانوایی‌ها. اکثر نانوایی‌ها به بهانه‌ای چون خاش‌خاشی‌ بودن و کنجددار بودن نان قیمت آن را افزایش می‌دادند اما حالا با صدور مجوز تبدیل نانوایی‌ها به آزادپز شاهد اعمال نرخ‌های خودسرانه در جامعه هستیم. طبق تصمیم دولت 20 درصد آرد نانوایی‌ها با نرخ آزاد خریداری می‌شود و نانوایی‌ها می‌توانند 20 درصد محصول خود را با نرخ آزاد بفروشند اما چگونه می‌توان فهمید که نانی که با نرخ آزاد فروخته می‌شود با همان 20 درصد آردی است که با نرخ آزاد خریداری می‌شود؟ دولت عملا با این کار به نانوایی‌ها مجوز داد نرخ نان را آزاد کنند و تهدیدهای بی‌اثر درباره برخورد با سوءاستفاده‌کنندگان نیز فایده‌ای نداشت. این تصمیم جدا از افزایش 30 درصدی نرخ نان موجب شد قوت غالب مردم افزایش قیمت ناگهانی داشته باشد.  جالب اینکه در همان روزی که نرخ نان به طور رسمی گران شده بود نوبخت در اظهارنظری عجیب گفته بود دولت هیچ تصمیمی برای گران کردن نان ندارد! حالا نانوایی‌ها به علت عدم حمایت دولت و افزایش هزینه تولید، نرخ نان را تا آنجایی که می‌توانند افزایش می‌دهند و عدم حمایت دولت را مجوزی برای گرانی نان می‌دانند. در این باره مهر گزارش داده چند وقت پیش بود که دولت برنامه ملی هدفمندی یارانه‌ها را رونمایی کرد؛ طرحی که در بخشی از آن، وزارت صنعت، معدن و تجارت را مامور می‌کرد طراحی پروژه ارتقای سلامت، ایمنی، کیفیت و کاهش ضایعات آرد و نان در سبد مصرفی خانوار و ارتقای بهره‌وری در زنجیره تولید و مصرف گندم، آرد و نان را در کنار افزایش سهم تولید نان صنعتی، پیگیری کند. از همان ابتدای این ماموریت، ذهن‌ها همه به سمت افزایش قیمت بدون ارتقای کیفیت در نان رفت. تجربه‌ای که حداقل 2 تا 3 بار در فاصله سال ۸۹ تاکنون، سبد هزینه‌ای خانوارها را به لحاظ سهم قیمتی نان، با چالش مواجه کرده است. عامل دوم هم البته افزایش قیمت خرید تضمینی گندم در سال‌جاری است که دولت برای حمایت از کشاورزان، قیمت را بالا برده است و همین امر سبب شده از زمان اجرای آن، آرد هم به نرخ بالاتری به دست نانوایان برسد و این خود بهانه‌ای باشد تا نانوایان قیمت نان را بالا ببرند. البته قیمت‌گذاری نان‌های تولیدی نانوایان آزادپز، از سوی دولت صورت نمی‌گیرد و قیمت آنها به نوعی در بازار بسته به کیفیت و رقابت در تولید، تعیین می‌شود.  از روزی که صحبت از کاهش ضایعات نان و ارتقای سطح کیفی این کالای پرمصرف در میان خانوارهای ایرانی به میان آمده است، همه منتظر این هستند که قیمت افزایش یابد، انتظاری که البته می‌دانند افزایش کیفیت نان در آن، نوعی سماق مکیدن است اما به هرحال دولت هم به صورت تلویحی و البته غیرمستقیم، اعلام کرده است قیمت نان افزایش می‌یابد اما این افزایش قیمت با ظرافت و لحاظ کردن همه جوانب انجام خواهد شد تا آسیبی به قشر ضعیف جامعه که به نوعی نان، قوت‌غالب آنهاست، وارد نیاید. اما همین زمزمه‌ها کافی بود تا قیمت نان حداقل در برخی نانوایی‌ها افزایش یابد. برخی نانوایان آزادپز که از قیمت‌گذاری دولتی تبعیت نمی‌کنند؛ قیمت را بالا برده‌اند تا دخل و خرج‌شان با هم همخوانی داشته باشد. نان را هم البته کیفی‌تر از نانوایان دولتی می‌فروشند. از سوی دیگر، برخی نانوایان دولتی هم به نوعی وزن چانه‌ها را به صورت نامحسوس کم کرده‌اند و نانی که از تنور یک نانوای دولتی‌پز بیرون می‌آید، ممکن است باریک‌تر و نازک‌تر از نانی باشد که همتای دولتی‌اش در نانوایی دیگر، در محله‌ یا خیابانی دیگر، پخت می‌کند. گزارش‌های میدانی نشانگر این است که در برخی محله‌های تهران، قیمت نان افزایش یافته و البته این افزایش قیمت بیشتر درباره نانوایان آزادپز محسوس است که به هرحال، به لحاظ قیمت نباید به کسی هم پاسخگو باشند اما در نانوایی‌های دولتی، کاهش وزن چانه، جبران افزایش قیمت گندم و آرد را کرده است. ممکن است برخی بگویند که آرد به قیمت دولتی در اختیار این نانوایان قرار می‌گیرد و تاکنون هم آرد از سوی دولت به صورت رسمی گران نشده است اما نانوایان می‌گویند آرد دولتی کیفیت لازم را ندارد بنابراین باید آرد آزاد هم بخرند تا بلکه نان‌شان خریدار داشته باشد و بتوانند مشتریان خود را نگه دارند. سال گذشته که قیمت مصوب هر قرص نان سنگک با وزن چانه خمیر ۶۶۷ گرم ۸۰۰ تومان بود، برخی نانوایی‌های دارای آرد دولتی در کنار فروش نان سنگک به نرخ مصوب اما با وزن کمتر، فروش نان سنگک کنجدی به نرخ ۱۵۰۰ تومان را نیز در دستور کار قرار داده‌ بودند؛ موضوعی که در برخی نانوایی‌های بربری نیز رایج شده و نرخ ۶۵۰ تومانی مصوب این نوع نان با وزن چانه ۶۰۰ گرمی را به هزار و ۲۰۰ تومان افزایش داده بود. در سایر انواع نان سنتی مانند تافتون و لواش نیز کاهش وزن چانه خمیر و کم‌فروشی رواج بیشتری داشت. اکنون هم قیمت هر قرص نان سنگک در برخی نانوایی‌های آزادپز  به ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ تومان هم رسیده و البته ضایعات کمتری نسبت به نان‌های دولتی دارد و کیفیت نان اندکی بیشتر است. در این میان مردم در مناطق شمالی شهر تهران در مقابل خرید نان به این قیمت مقاومت نمی‌کنند، چراکه هم مشکلی در خرید نان به این قیمت ندارند و هم اینکه نان در سبد مصرفی آنها نقش چندانی ندارد. بربری هم بین ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ تومان عرضه می‌شود که نانوا دلیل آن را کنجد دورو و بالا رفتن کیفیت می‌داند. به هرحال باید دید دولت چه نظارت و برنامه‌ای برای نانوایی‌های دولتی و آزادپز دارد و خود چه تصمیمی برای افزایش یا تثبیت نرخ مصوب نان در نانوایی‌های دولتی خواهد داشت.
 

قیمت نان افزایش نمی‌یابد
نایب رئیس اتحادیه سنگک تهران با بیان اینکه افزایش قیمت نان آزادپزان صحت ندارد و تا پایان امسال نیز ثابت است، گفت: اگر سازمان حمایت و کارگروه ملی آرد و نان از ما آنالیز قیمت می‌خواست می‌توانستیم بگوییم شاید قیمت نان افزایش یابد اما این آنالیز از ما خواسته نشده است. اصغر پابرجا در گفت‌وگو با فارس افزود: افزایش قیمت نان آزادپزان صحت ندارد و قصدی هم برای این افزایش وجود ندارد هرچند باید اذعان کنیم که قیمت نان تا پایان امسال ثابت است. وی در پاسخ به این پرسش که آیا بازرسان اتحادیه هم از تخلف در قیمت نان گزارشی نداشته‌اند، اظهار داشت: آنها هم گزارشی از تخلف نداشته‌اند. پابرجا اضافه کرد: در حال حاضر قیمت نان سنگک ساده 1300 تومان یا کیلویی 3000 تومان است اما وقتی مشتریان از نانوایی‌ها می‌خواهند به عنوان مثال دو طرف نان سنگک کنجدی باشد قیمت آن افزایش می‌یابد.